FRANSUAZA SAQAN
24
mö tə bər bir bankda he sab nömrəsi, bir sözlə, hər şey ne-
cə lazımdırsa... Bu nun la belə, beş yüz min frank borc elə-
miş di – özü də təzə pulla. Əlbəttə ki, narahat olmağa baş-
la dım, Ope
ra küçəsindəki kontoruna yollandım… Bu gün
də elə buna görə Yelisey çöllərinə baş çəkməli ol mu şam.
Etiraf edim ki, yalnız on dördüncü dairə xo
şu ma gə lir.
Yaxşı olar ki, Vensandan borc gö tür dük lə ri ni zi tez bir za-
man da ona qaytarasınız... – o əyilərək sə sini bir qədər də
al çal tdı; mən sakitcə qulaq asır dım.
– Siz nə danışırsınız, nə danışırsınız, əziz Ko rio lan... –
Qəpik-quruşsuz dodaqaltı mızıldandı. – Siz ki SACEM-in
pu lu ödəməyi uzatdığını yaxşı bilirsiniz... – o, ucadan əla-
və etdi.
Koriolan yenidən bir az əyildi, bütün bəhanələrə əlini
yel ləməklə cavab verdi və asta səslə yenidən ona nəsə
qan dırmağa başladı.
Qəpik-quruşsuz asta səslə boyun qaçırmağa ça lı şır dı;
nəhayət, pıçıltıya keçərək stolunun üstündən bəzi ka ğız-
ları götürdü.
Koriolan qalib baxışlarla mənə baxdı, mən isə ona
güm rah bir təbəssümlə cavab verdim. Nə olursa ol
sun,
dost ların qədir-qiyməti belə məqamlarda da ha yaxşı hiss
olunur.
Uzun sözün qısası, mən valeh olmuşdum, Ko
rio lan
isə məmnun idi; və nə qədər qəribə də olsa, Qə pik-qu-
ruş su zun özü də, deyəsən, çiyinlərindən ağır yük gö tü rü-
lüb müş kimi dərindən nəfəs aldı. Son ra hər üçümüz bir-
lik də «Delta Blüz» müştəriləri ilə bir
lik də nahar etməyə
yol landıq; bu müştərilər han sı sa rok-qrupun musiqiçiləri,
bir də tanınmış bir mü ğən ni xa nım idi...
Yol yoldaşlarımın təkidlərinə və gətirdikləri də lil-sü-
but lara təslim olaraq vicdan əzabını ba şım dan çı xar dım və
Loransa zəng edib nahara gəl mə yə cə yi mi xə bər ver mək
qərarına gəldim. Artıq çoxdan idi gülməli gö rün mək dən
qorxmurdum; yoldaşlarım mə ni simiclikdə gü
nah lan dır-
maq qərarına gəl miş di lər – hər ikisi əmin bir gör
kəmlə
söyləyirdi ki, res
to ra nın haqqını mütləq mən ödə mə-
liyəm. Onsuz da, im
pres sa rio rolu oynayan Ko
rio lan-
la olan əhvalat mə nim üçün elə bir ailə dramı vəd edir di
ki, ha vaya uçurduğum əlavə iki saat heç nəyi həll et mə-
BOYUNDURUQ
25
yə cək di. Düz dür, evə zəng etməyi qarderobçu qadından
xa hiş etdim, çünki yaxşı bilirdim ki, əgər özüm Loransa
bu «xəyanətim» haqqında məlumat verməli olsam, o, üzr-
xah lı ğıma elə acı-acı və təkəbbürlə cavab ve
rə cək di ki,
söyüb biabır etsə, daha yaxşı olardı; mə nim isə kefim əla
idi, həm də həddindən artıq əla; Ko riolanın qayğısız, par-
layan, şən gözlərini gör dük dən sonra xoşbəxtliyimin üzə-
ri nə kiçik bir qanqaraçılığın belə kölgə salmasına imkan
ve rə bilməzdim.
Bəzən mən də eqoistə çevrilməyi bacarırdım...
2
İki saat sonra bir qədər çaşqın, eyni zamanda da, tə-
kəb bürlü Koriolanı öz yeni vəzifəsini icra edə- edə qoyub
res torandan çıxdım; o, «Delta Blüz Pro
dakşn»ın hələ də
inad la «Tulon tarakanı» adlandırdığı mü
hasibi ilə söhbət
edir di. Pullara qarşı hörmətsiz mü
nasibəti sayəsində o,
gö zəl bir maliyyə agenti ola bi lə cəkdi. Bundan başqa, on-
suz da, bu təyinat haqda tez liklə Loransa xəbər vermək
fik rin də deyildim, hər hal da, nə qədər ki böyük məbləğli
qəbz kisəmizə gir mə yib, bunu eləmək lazım deyildi...
Saat dörddə asta-asta mənzilimizin qapısını aç
dım.
Elə o dəqiqə də gözəl bir musiqi səsi eşidildi: Lo ran sın
ota ğından gəlirdi, sanki, mənə ibrət dərsi ol sun de yə Şu-
ma nın konsertini dinləyirdi. Əvvəlcə for te pia noda as ta-as-
ta dınqıldada bilim deyə mənim üçün dü zəldilmiş stu di-
ya ma getmək qərarına gəl dim; amma bunun üçün ümumi
ota ğı mı zın içindən ke çib getməli idim; bizim yataq ota ğı-
mı zın, ya da ka ti bəm Odilin yanından adlamalıydım.
Gələn məktubları ayırd etməyi, telefon zəng lə rinə ca-
vab verməyi – gözlənilməz uğurumdan son
ra mənə ki-
fa yət qədər tez-tez zəng vururdular – və bu kimi işləri
gör mə yi Lorans öz saysız-hesabsız pə rəs tiş karlarından
bi ri nə, məktəb rəfiqəsi Odilə eti bar et mişdi. Heç bir şey
ifadə etməyən sifəti olan saf qəlb li bu sağlam qadın yaş-
lı olmayan qadınlardan idi; bu cür adamlar, adətən, utan-
caq lıq və ümid ki
mi qarışıq hisslərlə əvvəlcə qız, sonra
gənc qadın, güm rah xanım və ilaxır və ilaxır... ən sonda
da yax şı lıq bilməyən adam rolu oynayırlar və heç vaxt heç
FRANSUAZA SAQAN
26
ki mi, hətta özlərini belə oyunlarının səmimiliyinə inan dır-
ma ğı bacarmırlar. Odil səhər tezdən gəlir, ge cə ge dir di;
mənim əvəzimə qalın məktublara ca vab ve rir di; bu mək-
tub lar da, adətən, məndən pul is tə yir di lər.
Lorans hesab edirdi ki, bu, «şlyager» ustasının klas sik
mək tublaşmasıdır. Əgər virtuoz kimi ta nın say dım, aldığım
məktublar daha zərif, onun cə miy yət də ki hörməti isə daha
çox olardı.
Neyləmək olar, əgər ərinin solo konsertindən son
ra
Bay reyt də, ya da Zalsburqda
1
Şolti
2
və Ka balye ilə birlikdə
na har xəyalı qurduğun halda Monte-Kar
lo da «Avrovijn»
mah nı festivalına düşürsənsə, tə bii ki, qanın qaralacaq. Ya
da, nə bilim… ərinin avan səh nə də həyəcanlanmış pub li ka-
nın qarşısında necə baş əy diyini təsəvvür etdikdən sonra
bir dən-birə onu səh nə arxasında əldən düşmüş, saxta bir
səs sa
hi bi nə ürək-dirək verərkən görürsənsə – məhz bu
səs sa hi bi nin sayəsində onun valları minlərlə nüsxədə ya-
yı lır – bundan sonra gözlərində dünya da qara rən gə bo-
ya na bilər.
Kim nə deyir-desin, mənim işgüzar həyatım yed di il
ərzində belə bayağı səhnələr sayəsində sola bi lər di. Am-
ma bir şey maraqlı idi: görəsən, Lorans ni yə elə fi kir lə şir
ki, mən romantik və gözəl yalan-pa
lan la ra qarşı la
qey-
dəm? Və əgər o Mari d’Aqu
3
olmaq istəyirdisə, qoy ol-
sun, bu, mənə Ferens Listin şöh rəti haqqında xəyal qur-
ma ğa mane olmurdu.
Bununla belə, Bethoveni Vensan Skottodan
4
ayı ra bil-
məyə ağlım yetirdi; və əgər səhərdən ax şa ma ki mi mə ni
Şumanla kar etsəydilər belə, mə zəm mə tin, həs sas lıq və
1
Bayreyt (AFR), Zalsburq (Avstriya) – Vaqner və Motsartın adı ilə
bağ lı olan şəhərlər.
2
Corc Şolti – avstriyalı dirijor, 70-ci illərdə Fransa simfonik or-
kestrinin dirijoru olub; Paris filarmoniyasında.
3
Mari d’Aqu – Ferens Listin həyat yoldaşı, Avropaya tən tə nə li
turnesi zamanı onun şöhrətini bölüşüb, bu turne isə, əslində, məcburi idi
– Paris cəmiyyəti onların əlaqəsini qəbul etmirdi və qa dın ona görə çox
şeylərini qurban vermişdi, o cümlədən də öz yazıçı karyerasını.
4
Vensan Skotto – XX əsrin birinci yarısında yaşamış məşhur fran sız
bəstəkarı.
Dostları ilə paylaş: |