Düyünlü ur xəstəliyi üzrə klinik protokol
QV DÜYÜNLƏRİNİN MÜALİCƏSİ
Yüklə 205,96 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- QV DÜYÜNLƏRİNİN MÜALİCƏSİ CƏRRAHİ MÜALİCƏ
- Tiroid düyünü olan xəstələrin cərrahi müdaxiləyə olan göstərişləri aşağıdakılardır
- Cərrahi əməliyyatın fəsadları
- LEVOTİROKSİNLƏ (L-TİROKSİN) SUPRESSİV MÜALİCƏ
QV DÜYÜNLƏRİNİN MÜALİCƏSİ CƏRRAHİ MÜALİCƏ Düyünlər böyük, bədxassəli olduqda cərrahi əməliyyat göstərişdir. Hipertireoz və ya ətraf strukturların sıxılması müşahidə olunmadıqda tək və xoşxassəli düyünlər cərrahi yolla kənarlaşdırılmır.
göstərişləri aşağıdakılardır:
Assosiasiya olunmuş lokal əlamətlər Böyük toksik düyün nəticəsində yaranan hipertireoidizm və ya hipertireoidizmlə müşayiət edilən ÇDU
Düyünün böyüməsi NİAB zamanı pozitiv (maliqnizasiya əlamətlərinin olması) nəticənin alınması cərrahi müdaxiləyə göstərişdir (B)
Cərrah-endokrinoloq xəstə və onun ailəsi ilə birgə USM və sitoloji müayinənin nəticələrini nəzərdən keçirməli, müalicə taktikasını izah etməli, bütün suallara cavab verməli, cərrahi müdaxilənin potensial fəsadlarını müzakirə etməli, cərrahi məsləhət verməlidir (D).
Diferensiasiya olunmuş kanser və düyünün ölçüsü >1 sm olan, həmçinin ailəsində bu xəstəliyə rast gəlinən və klinik və ya US müayinələri zamanı xəstəliyin multifokal olması, törəmənin kapsul və ya düyünlərə invaziya etməsi müşahidə olunan xəstələrdə total və ya subtotal tireoidektomiya tövsiyə edilir. Boyun nahiyəsinin mərkəzi sahəsində yerləşən limfatik düyünlərin götürülməsi mütəxəssis-cərrah tərəfindən həyata keçirilməlidir (C). ►
ya onsuz aparıla bilir. İstmusun əvvəlcədən aparılan rezeksiyası tireoidektomiyanı asanlaşdırır. ►
olunur, ikitərəfli düyünlər zamanı isə subtotal tireoidektomiya aparılır. ►
yetirilir, bəzi hallarda isə yerli keyləşdirmədən istifadə edilir. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
19 ► Retrosternal yerləşən QV düyünü də boyun kəsiyi ilə xaric edilir, nadir hallarda isə lobektomiyanı və ya total tireoidektomiyanı tamamlamaq üçün orta sternotomiya aparılır.
1.
Laringeal sinirin parezi. Çox zaman əməliyyat nəticəsində baş verən səs dəyişikliyi 1-6 ay ərzində bərpa olur. Belə xəstələri əməliyyatdan sonra larinqoskopiya üçün mütəxəssis yanına göndərmək lazımdır. Qayıdan laringeal sinirin birtərəfli iflici çox zaman tolerant olur, nadir hallarda isə həyat üçün təhlükəli olan aspirasion pnevmoniya ilə nəticələnir. Bu fəsadı sadə cərrahiyyə texnikası vasitəsilə səs telinin lateralizasiyası yolu ilə aradan götürmək olar. 2.
zədələnməsi nəticəsində hipokalsiemiya baş verir, yalnız 2% hallarda bu vəziyyət 3 aydan çox çəkir. Hipokalsiemiya əlamətləri əmələ gəldikdə, zərdabda total kalsiumun, mümkünsə ionizə olunmuş kalsiumun (Ca 2+ ) səviyyələri əməliyyatdan bir gün sonra və vəziyyət stabilləşənədək gündəlik yoxlanılmalıdır. Sonrakı müayinələr zamanı ionizə olunmuş Ca 2+ səviyyəsi ölçülməlidir. Bəzi hallarda hipokalsiemiyanın müalicə olunmasını təsdiq etmək üçün paratireoid hormonun (PTH) səviyyəsini ölçmək lazımdır. Hipokalsiemiya əlamətləri baş verdikdə xəstəyə Ca əlavələri, alfakalsidol və ya vitamin D vermək lazımdır. Hiperkalsiemiyanın qarşısını almaq üçün zərdabda kalsiumun daimi monitorinqini aparmaq lazımdır.
Bəzi tədqiqatlar supressiv müalicə nəticəsində düyünlü urun həcminin və düyünün ölçüsünün azalmasını göstərmişdir. ►
Levotiroksin (L-tiroksin) ilə supressiv müalicə aşağıdakı hallarda aparılır (C):
Yod defisiti olan regionda yaşayan şəxslərdə Kiçik ölçülü düyünləri olan cavan xəstələrdə
Funksional avtonomiya əlamətləri olmayan düyünlü ur zamanı Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 20 ► Bir çox hallarda və xüsusən də aşağıda göstərilən hallar zamanı levotiroksinlə terapiyanın aparılması tövsiyə edilmir (C):
Böyük ölçülü tiroid düyünləri və düyünlü ur zamanı, xüsusən funksional avtonomiya simptomları və ya əlamətləri müşahidə edilirsə
Klinik gedişi şübhəli olan və ya qeyri-adekvat sitoloji nümunəsi olan törəmələr
Postmenopauzada olan qadınlar və yaşı 60-dan çox olan kişilər Osteoporozlu və ya sistem xəstəliyi olan şəxslər
Kardiovaskulyar xəstəliyi olan şəxslər ►
Bu cəhətlərə diqqət yetirmək lazımdır: Klinikada xəstələrin yalnız kiçik qismində L-tiroksin terapiyası nəticəsində tiroid düyünün həcminin azalması müşahidə edilir (B)
TSH-nin uzun müddətli supressiyası yaşlı xəstələrdə və menopauzada olan qadınlarda sümük zəifliyi və aritmiya ilə nəticələnə bilər (B)
L-tiroksinlə terapiya tam supressiv olmalı deyil (TSH <0.1 mikro- İU/ml) (C)
Düyünün yenidən böyüməsi adətən L-tiroksinlə terapiya dayandırıldıqdan sonra baş verir (C)
Əgər müalicə zamanı düyünün ölçüləri kiçilirsə, bu halda L- tiroksinlə terapiyanı uzun müddət davam etdirmək lazımdır (D)
Əgər L-tiroksin terapiyası zamanı düyünün böyüməsi müşahidə olunursa, bu halda təkrar biopsiya və cərrahi müdaxilə məsləhət görülür (D) ►
residivlərin əmələ gəlmə ehtimalını azaldır. ►
İlkin müalicədən sonra TSH-nin supressiyası ilə aparılan müalicə iki məqsəd güdür. Birinci – TSH-nin qanda göstəricisini normal səviyyəyə çatdırmaqla hipotireoidizmi aradan qaldırmaq. İkinci – qalıq şiş hüceyrələrinin TSH ilə stimulyasiyasının qarşısının alınması. Lakin uzunmüddətli remissiya olduqda, endogen TSH sintezinin dəf etməyə ehtiyac yoxdur və əvəzedici terapiya aparıla bilər. ►
L-tiroksin seçim preparatıdır. T3 uzunmüddətli terapiya zamanı istifadə edilmir. Onu yalnız hipotireoidizmin qısamüddətli korreksiyası və ya bədənin skanerləşdirməsinin hazırlıq mərhələsi zamanı tətbiq etmək olar. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Yüklə 205,96 Kb. Dostları ilə paylaş:
|