Kontakt-tranzistorli kuchlanish rostlagich-ari. Kontakt-tranzistorli kuchlanish rostlagichining
umumiy sxemasi 2.15-rasmda keltirilgan. Rostlagich chulg‘ami - R
CH
generatorning to‘la kuchlanishiga
ulangan. Tranzistor VT1 ning emitteri E musbat potentsialga ega. Tranzistorning bazasi B ga R
b
qarshilik
orqali manfiy potentsial uzatiladi. Kuchlanish rostlagichi KR ning kontaktlari tutashganda, tranzistorning
bazasiga musbat potentsial uzatiladi. Generatorning uyg‘otish chulg‘ami UCH tok manbaiga tranzistorning
emitter-kollektor o‘tish joyi orqali ulangan.
Rostlagich quyidagicha ishlaydi . Genera-tor kuchlanishi rostlanadigan kuchlanishdan ki-chik
bo‘lganda, rostlagich kontaktlari prujina-ning tortish kuchi hisobiga uzilgan holda bo‘ladi. Tranzistorning
bazasi manfiy potentsialga ega bo‘ladi va emitter-baza o‘tish joyi orqali bosh-qarish (baza) toki o‘tadi.
Tranzistor VT1 ochila-di va uning emitter-kollektor o‘tish joyidan generatorning uyg‘otish chulg‘ami UCH
ga akkumula-tordan yoki to‘g‘rilagichdan tok o‘tadi.
Generatorning kuchlanishi belgilangan rostlash qiymatiga yetganda, rostlagich o‘zagidagi elektromagnit
maydonning tortish kuchi hisobiga kontaktlar tutashadi va tranzistorning bazasiga musbat potentsial
uzatiladi. Natijada tranzistor cho‘rt bekilish holatida, ya’ni juda keskin yopiladi. Tranzistor yopiq holda
bo‘lganda uyg‘otish toki zanjiriga qo‘shimcha qarshilik R
q
ulana nadi va natijada, uyg‘otish chulg‘amidan
o‘tayotgan tok qiymati kamayadi, generator kuchlanishi pasayadi. Rostlagich kontaktlari yana uziladi,
tranzistor ochiladi va tok uyg‘otish chulg‘amiga tranzistorning qarshiligi keskin kamaygan emitter-
kollektor o‘tish joyi orqali uzatiladi. Generator kuchlanishi yana orta boshlaydi. Bu jarayon davriy ravishda
davom etadi va generatorning kuchlanishi belgilangan qiymat darajasida ushlab turiladi.
Kontakt-tranzistorli kuchlanish rostlagichlarning amalda eng keng tarqalgani ГАЗ-53A, ГАЗ-5204,
Moсквич-412" avtomobillariga o‘rnatilgan РР-362 belgili rostlagichdir.
Dostları ilə paylaş: |
