271
–Sən Allah rəsulunu bizim aramızda qorumusan, o həzrətin (bütün) sifarişləri və əhdləri
sənin üçün olmuşdur, səndən başqa Peyğəmbərə ən yaxın olan kimdir, kim?
و يدلَا في هاخا تسلا
هيصو
ننسلاب و باتكلاب مهنم ملعا و
–Məgər sən onun qardaşı və vəsisi deyilsənmi? Quran və sünnəti səndən yaxşı kim bilir?
Şairlərdən bəziləri İmam Həsənə (ə) xitabən belə söyləmişlər:
1
اي
يصولا نباي مانلاا لجا
يلع نبا و بنلا طبس تنا
–Ey insanların ən yaxşısı,
ey vəsinin oğlu, sən Peyğəmbərin nəvəsi və Əlinin oğlusan.
Ümmü-Sənan, Xüseymə ibn Xərşə Məzhəcinin qızı
2
Əliyə xitabən söylədiyi və onu mədh
etdiyi şerdə deyir:
خ دممُ دعب تنك دق
انل افل
ايفو تنكف انب كيلا يصوا
–Sən Məhəmməddən sonra bizim üçün onun doğru xələfi və canişini idin, Peyğəmbər (s)
bizi sənə sifariş etmiş idi (tapşırmışdı), sən də bu əhdinə çox yaxşı vəfa etdin.
Bu şerlər (məktubumuzun ölçüsünə görə olub), imam Əmirəl-mömininin zamanında
deyilmişdir. Amma o həzrətin zamanından sonrakı dövrlərdə deyilmiş şerləri də toplasaydıq,
qalın bir kitab olardı. Etiraf etməliyik ki, bu barədə acizik. Bunlardan əlavə, həm yorğunluğa
səbəb ola bilər, həm də əsl mövzudan xaric olarıq. Buna görə də gəlin məşhur adamların
dediklərinə nəzər salıb, onu indiyə kimi dediklərimizə əsasən, ülgü və nümunə hesab edək.
Kumeyt ibn Zeyd Haşimi öz qəsidəsində (beytlərin hamısı “mim” (m) hərfi ilə tamam olur)
belə deyir:
بيوجتلا لامآ يذلا يصولا و
مادهـنلا ةـما شرـع هب
–Və (elə bir) vəsidir ki, arzuların pənahgahı, ümmətin uçurumdan nicat verənidir.
3
ميرلا و دلمجا و فافعلا لها ناك
بلاا و روملا ضقن و
ـمار
–O, iffət, böyüklük, yaxşılıq əhli idi, o işlərin həll və “fəsl” edənidir.
علما سرافلا و ّيـلولا يصولا و
ماهكلا يرع جاجعلا تتح ُمـل
–O, Peyğəmbərin vəsisi, vəlisi, əlində bayraq tutan bir pəhləvan idi ki, düşməni toz-torpaq
içində əzirdi, heç bir zəiflik və süstlük ona qalib gələ bilməzdi.
صفلا ةطلا يذ يصولا يصو و
ماصلا موي موصلا يدرم و ل
1
Şeyx Məhəmməd Əli Həşişu Hənəfi Seydavi “Asari-zəvatis-sivar” kitabının 65-ci səhifəsinin haşiyəsində
Amirin qızı Fatimə ilə Müaviyədən söhbət açarkən Müaviyənin qarşısında söylədiyi şeri nəql etmişdir.
2
Əbülfəzl Əhməd ibn Əbu Tahir Bağdadi bunu “Bəlağətun-nisa” kitabının 67-ci səhifəsində Ümmü
Sənandan söhbət edərkən, həmçinin Şeyx Məhəmməd Əli Həşişu Hənəfi Seydavi “Asari-zəvatis-sivar”ın 78-
ci səhifəsində bunu Ümmü Sənandan nəql etmişdir.
3
Əllamə Şeyx Məhəmməd Mahmud Rafei bu beytin şərhində belə deyir: “Vəsidən məqsəd Əlidir (Allah
onun üzünü kərəmləndirsin!) onu “vəsi” adlandırmışlar. Çünki Peyğəmbər onu özünə “vəsi” seçmişdir.”
Həmçinin, Büreydə atasından nəql edir ki, Peyğəmbər buyurmuşdur:
يثراو و يصو ايلع نا و يصو ّيـبن لكل
“Hər
Peyğəmbərin vəsisi vardır, mənim vəsim və varisim də Əlidir.”
Tirmizi yazmışdır ki, Peyğəmbər buyurmuşdur:
هلاوم يلعف هلاوم تنك نم
“Mən kimin mövlasıyamsa, Əli də
onun mövlasıdır.” Buxari, Səddən nəql etmişdir ki, Peyğəmbər Təbuk döyüşünə gedərkən Əlini öz yerində
(Mədinədə) canişin qoydu. Əli (ə) ərz etdi ki, məni qadınlar və uşaqlar arasındamı qoyursan? Buyurdu:
“İstəmirsənmi sənin mənə olan nisbətin Harunun Musaya olan nisbəti kimi olsun? Yalnız bu fərqlə ki,
məndən sonra Peyğəmbər yoxdur. Həmçinin ibn Qeys demişdir:
لا انم ننَ
امللْا و يقتلا انم قيّدصلا و دحما ّبن
“Peyğəmbəri-Əkrəm (s), Siddiq bizdəndir, həmçinin bizdəndir o təqvalı və agah (bilici) şəxs;
يلع و
وذ رفعج و ّّ
انلجا
ءادهشلا و يصولا كانه مينح
həmçinin “Əli və Cəfər bizdəndir...” Sonra demişdir ki, bu mətləbi hamı bilir və
deyir. Ardınca şerləri də şahid gətirmişdir.