Əl-muraciat (MƏktublar) İmamət vilayət xilafəT
Yüklə 6,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
236 əmrlər eşitmələrinə baxmayaraq, hərəkət etməkdə süstlük göstərdilər. Məsələn, “Sübh çağı Ubna əhalisinə həmlə et.” Ya “sürətlə hərəkət et ki, onlara xəbər çatmamış döyüş meydanına yetişəsən” və bir çox başqa əmrlər ki, o səriyyədə onlara əməl olunmadı. Bəziləri böyük bir ordunun sərkərdəliyinin Üsaməyə tapşırılmasına irad tutmağa başladılar. Halbuki onlar, Peyğəmbərin (s) ordunun əmirliyini ona tapşıraraq buyurduğunu görmüşdülər: “Bu ordunun vilayət və rəyasətini sənə tapşırdım.” Həmçinin görmüşdülər ki, Peyğəmbər qızdırmalı halda gəlib bayrağı ona verdi. Amma bütün bunlara baxmayaraq, yenə də ona irad tutmaqdan, tənə vurmaqdan usanmadılar. Axırı ki, Peyğəmbər özü irad tutanlara qarşı bərk hirsləndi və başını dəstmalla bağlamış 1 və qızdırmadan əziyyət çəkdiyi bir halda evdən çıxdı ki, onları bu xilaf işdən çəkindirsin. Bu hadisə şənbə günü, o həzrətin vəfatından isə iki gün əvvəl baş verdi. Peyğəmbər (s) əsəbi halda onların yanında minbərə qalxdı. Allaha həmd-səna etdikdən sonra (necə ki, hədis nəql edənlər bu məsələdə yekdil nəzərə malikdirlər və həzrətin bu sözləri deməsində heç bir şəkk-şübhələri yoxdur) buyurdu: “Ey camaat! Bu nə sözdür ki, mən sizdən Üsamənin sərkərdəliyi haqqında eşidirəm? Əgər indi onun əmirliyinə irad tutursunuzsa, əvvəllər də atasına tənə vururdunuz. « ابِّ ٌقيلل هدعب نمم هحنْـبا نا حو ةرامملااب ًاقيلحل ناك نا للها ُْيْحا حو » Allaha and olsun ki, o (Üsamənin atası), əmirliyə və sərkərdəliyə layiq idi, necə ki, indi oğlu da bu işə layiqdir.” Sonra həzrət onları hərəkət etməyə vadar etdi. Ordu həzrətlə vidalaşaraq (bəziləri) Curufa yollandı. Həzrətin xəstəliyi şiddətləndi. Elə, hey buyururdu: “Üsamənin ordusunu hərbi sürsatlarla təchiz edin.”, “Üsamənin ordusunu yollayın (getsin)”, “Üsamənin ordusunu göndərin”. Həzrətin bu əmrləri dönə-dönə buyurmasına baxmayaraq onlar yenə süstlük göstərdilər. Sonra Üsamə yenə Peyğəmbərin hüzuruna qayıtdı. Peyğəmbər (s) ona getmək əmrini verib buyurdu: “Allahın bərəkət və rəhməti sənə yar olsun!” Üsamə həzrətlə vidalaşıb orduya yollandı və daha sonra Ömər Əbu Übeydə ilə birgə Peyğəmbərin yanına qayıtdılar. Onlar həzrətin yanına çatdıqda, artıq Peyğəmbərin son dəqiqələrini yaşadığının şahidi idilər (elə həmin gün o həzrət vəfat etdi). Bu zaman Üsamənin ordusu Mədinəyə qayıdaraq bu səfəri tamamilə ləğv etmək qərarına gəldilər. Bu barədə Əbu Bəkrlə söhbət etdilər, halbuki Peyğəmbərin bu işə olan təkidini öz gözləri ilə görmüşdülər. Əgər Əbu Bəkr olmasaydı, onların hamısının nəzəri döyüşdən geri qayıtmaq idi. Əbu Bəkr isə bu işə qol qoymurdu. Elə ki, gördülər xəlifə ordunu göndərmək istəyir, Ömər ibn Xəttab onun yanına gələrək, Üsaməni çıxarıb yerinə başqasını təyin etməsini tələb etdi. Halbuki, Peyğəmbərin tənə vuranlara müraciət edərək buyurduğu sözlərin üstündən o qədər də çox ötməmişdi. Bütün o (Peyğəmbərin) təkidlərdən, həzrətin onların qəlblərindəki kin və küdurəti yox etmək niyyəti duyulur. Amma onların qəlblərində isə yenə də kin var idi, belə ki, o həzrətin vəfatından sonra Üsamənin çıxarılmasını istədilər. Lakin, xəlifə onun bu işdən azad olunmasına qol qoymayıb onların istəyini (ordunun geri döndərilməsi təklifini) rədd etdi. Onların israrı gücləndikdə xəlifə narahat oldu və irəli sıçrayaraq Ömərin saqqalından yapışdı 2 və dedi: “Anan matəmində otursun, səni bir daha yer üzündə görməsin ey Xəttabın oğlu! Peyğəmbərin əmir təyin etdiyini, mənə deyirsən ki, (əmirlikdən) çıxarım?” Sonra orduya hərəkət əmri verildi, halbuki getmək istəmirdilər. Üsamə min nəfəri süvari olan üç min döyüşçü ilə hərəkət etdi. Onlardan bəzilərini o vaxt Peyğəmbər özü yaraqlayıb- 1 Bu səriyyəni nəql edən hədisçilərdən və “sirə” yazanlardan hər biri Üsamənin əmirliyini onların tənə vurması və Peyğəmbərin çox əsəbiləşməsi və onları danlamaq üçün (o vəziyyətdə) yanlarına gəlmək məcarasını öz kitablarında qeyd etmişlər. Həmçinin, o həzrətin bu barədə buyurduğu xütbəni də zikr etmişlər. Bu barədə İbn Sədin “Təbəqat”, “Sirəyi Hələbi” və “Sirəyi-Zeyni-Dehlan” və s. kitabların “Üsamənin səriyyəsi” babına müraciət edə bilərsiniz. 2 Hələbi və Zeyni-Dehlan öz “sirə” kitablarında və İbn Cərir Təbəri “Tarix”in “11-ci hicri ilin hadisələri” babında və digər xəbər yazanlar bunu nəql etmişlər. 237 yasaqlayıb yola salsa da, Üsamə ilə getmədi. Halbuki Peyğəmbər (s) –Şəhristani öz “Miləl və Nihəl” kitabının dördüncü müqəddiməsində yazdığı kimi– buyurmuşdu: “Üsamənin ordusunu yaraqlandırın! Allahın nifrini və lənəti olsun Üsamənin ordusundan boyun qaçıranlara!” Siz yaxşı bilirsiniz ki, onlar bu işdə süstlük göstərməklə öz siyasətlərinin özüllərini möhkəmləndirib, sütunlarını bərqərar etməkdən ötrü bu işdən boyun qaçırdılar. Burada öz nəzəriyyələrini “nəss”ə boyun əyməkdən daha üstün saydılar. Çünki öz istəklərini hifz edib qorumaq onlara sərf edirdi, belə ki, ordudan boyun qaçırmaları ilə orduya bir zərər dəymirdi. Amma Peyğəmbərin əmrinə tabe olub, o həzrətin vəfatından qabaq döyüşə yollansaydılar, xilafət əllərindən çıxacaqdı. Peyğəmbər (s) (atam-anam ona fəda olsun) onların Mədinədə mərkəzləşməsini istəmirdi, belə ki, o həzrətin arzusu arxayınlıqla xilafəti Əmirəl-möminin Əli ibn Əbu Talibin (ə) ixtiyarına qoymaq idi. Çünki onlar qayıdanadək xilafət, artıq o həzrətin əlində olub, söz- söhbət isə yatacaqdı. Peyğəmbərin (ə) 17 yaşlı Üsaməni onlara əmir təyin etməsi 1 isə bəzilərinin yersiz qürurunu sındırıb, mütəkəbbirləri öz səhv yollarından qaytarmaq, eləcə də gələcəkdə olan bir sıra söhbətlərin kökünü kəsməkdən ötrü idi. Çünki ola bilərdi ki, bəzisi yaşının çoxluğunu şüar edib başqalarının (yaşca onlardan cavan olanlarının) onlardan irəli keçməsinə icazə verməsin. Amma onlar bu mənanı başa düşdüklərindən, Üsamənin əmirliyinə irad tutaraq, Peyğəmbərin vəfatına qədər hərəkət etməkdə süstlük göstərdilər və hərəkət etmədilər. Gah döyüşün ləğvi və ordunun geri qaytarılması, gah da Üsamənin vəzifəsindən azad olunmasına dair qərar qəbul etdilər. Sonra isə ordudan bir çoxu boyun qaçırıb, onunla hərəkət etmədi. 2 Beləliklə, “Üsamənin səriyyəsi”ndə beş mətləbin “nəss”ə boyun əymədiyini, eləcə də öz nəzəriyyələrini (siyasi məsələlərdə, ictihad etməkdə) Peyğəmbərin (s) əmrlərinə tabe olmaqdan üstün saydıqlarının şahidi olursunuz. Vəssalam. “Ş” 1 Əlbəttə, bəziləri onun 18, ya 19 və ya 20 yaşı olduğunu demişlər, amma heç kim 20-dən çox olduğunu söyləməmişdir. 2 Üsamə “Ubna”ya həmlə edib, evləri yandırdı, xurma ağaclarını kəsdi, onların torpaqlarında at çapdı, bəzilərini öldürdü, bəzilərini isə əsir tutdu. Üsamə o gün atasının qatilini öldürdü və Allahın lütfü sayəsində müsəlmanlardan bir nəfər də olsun, öldürülmədi. Üsamə həmin gün öz atasının atına minmişdi, şüarı isə “Ey ümmətin köməyi!” (Peyğəmbərin Bədr döyüşündəki şüarı) idi. Ələ keçən qənimətlərdən atlılara iki səhm, piyadalara isə bir səhm (pay) verib, özü üçün də o qədər götürdü. Yüklə 6,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|