Elektron ossillograflari Rеjа

qiymatlari va sezgirligi bo’lib, ularni shunday tanlash kerakki,
Sx
Umx=SyUmy
sharti bajarilsin. Bu holda yuqoridagi ikki parametrik tenglamani kvadratga
ko’tarib qo’shsak va sin2ωt+cos2ωt=1 ni hisobga olsak, A radiusli aylana
tenglamasi hosil bo’ladi.
X2+Y2=A2
Aylanma yoyma usuli bilan chastota topilyotganda noma’lum chastotali
kuchlanish (signallar geniratoridan) ossillografning setkasiga (boshqaruvchi
elektrodiga) beriladi (18.8 rasm) va noma’lim chastota quyidagi formula
yordamida hisoblanadi:
fx=nfo,
bu yrda fo-aylanma yoyma kuchlanishning chastotasi (50Hz), n-hosil bo’lgan
aylanadagi yorqin yoylar soni.
Chiziqli yoyma usulida davr va faza farqini o’lchash. Bizni qiziqtiradigan
kattalikning vaqt bo’yicha o’zgarish egri chizig’ini olish uchun, odatda gorizontal
og’diruvchi plastinkalarga chiziqli o’zgaruvchan kuchlanish Uyoyma qo’yiladi,
vertikal og’diruvchi plastinkalarga esa noma’lum kuchlanish beriladi. Bunda
ekranda to’g’ri burchakli koordinatalarda noma’lum kuchlanishning o’zgarish
egri chizig’i hosil bo’ladi.(18.6 rasm)
18.5-rasm
Chiziqli o’zgarishni ta’minlash uchun yoyuvchi kuchlanish Uyoyma arrasimon
shaklda bo’lishi kerak. Bunday kuchlanish yoyma generator deb ataladigan
generatorda hosil qilinadi (18.6 - rasm)
18.6 – rasm
Yoyma generatoridagi arrasimon o’zgaruvchan kuchlanishni ishlab
beruvchi qurilmasini ishlashi kondensatorning zararyadlanishi va razrayadlanishiga
asoslanadi (18.6 b rasm). U - manba kuchlanishi; k-kalit. Agar kalit 1-holatga