Emile zola ve nana

Bayan Hugon bir süre sessizlikten sonra, yine o keyifli haliyle :

- Aman, kuzum ne diye kızıyorum sanki; dedi. Varsın herkes istediği gibi yaşasın... Yolda rastlarsak bu kadına selâm vermeyiz olur biter...

Sofradan kalkarken de yine, Kontes Sabine'e bu sene kendisini bu kadar beklettiği için sitem ediyordu. Ama, Kontes kabahati kocasının üstüne atarak kendini savunmuştu. İki kere, bavullar hazırlandığı halde, hareketlerinden bir gün önce, yolculuklarını erteletmişti; çok önemli bir işi çıktığını ileri sürüyordu. Bu seyahatin suya düştüğü sanıldığı bir sırada ise birden buraya gelmeye karar vermişti. Bunun üzerine ihtiyar kadın Georges'un da, tıpkı kont gibi iki kere, geleceğini vaat ettiği halde gelmeyip bir gün önce çıka-geldiğini söyledi. Ev sahipleriyle misafirler bahçeye indiler. Kadınların iki tarafında yürüyen kontla, Georges, ses çıkartmadan konuşulanları dinliyorlardı.

Oğlunun sarışın saçlarının üzerine bir öpücük konduran Bayan Hugon :

- Zizi, annesiyle bu köyde yaşamaya razı oldu ya, dünyalar benim oldu. Ah, Zizi'ciğim, unutmaz beni...

Öğleden sonra kadının yüreğine bir kaygı çöktü. Sofradan kalkar kalkmaz başında bir ağırlık duyduğunu söyleyen Georges, gittikçe artan bir baş ağrısından yakınmaya başlamıştı. Saat dörde doğru, çıkıp yatayım, dedi, en iyisi buydu; ertesi güne kadar uyursa tamamıyla iyileşeceğim söylüyordu. Annesi, kendi eliyle yatırdı. Ama Georges, kadın odadan çıkar çıkmaz yatağından fırlayıp odasının kapısını kilitledi; kendisini rahatsız etmemeleri için böyle yaptığını söyledi ve bağırarak annesine : iyi geceler! yarın görüşürüz an-

EMILE ZOLA

173

neciğim; dedi. Bunları hemen uyuyacakmış gibi tatlı bir sesle söylemişti. Ama yatağına girmedi; gözleri pırıl pırıldı; yeniden sessizce giyindi ve bir iskemleye ilişerek kımıldanmadan oturdu. Akşam yemeğini haber vermek üzere çıngırak çalındığı zaman, Kont Muffat'nın salona girmesini gözle(di. On dakika sonra, kimsenin görmeyeceğini kestirerek çevik bir hareketle, pencereden kendini kaydırıp bir yağmur borusuna tutunarak evden kaçtı. Birinci kattaki odasından doğruca bahçeye iniliyordu. Bir yığının üstüne atladı, parktan çıktıktan sonra Choue yönünde, tarlaların arasından hızlı hızlı koşmağa başladı. Karnı açlıktan zil çalarak, yüreği heyecanla çarparak koşuyor, koşuyordu. Akşam olmuş, ortalık kararmıştı; inceden bir yağmur çiseliyordu.

Gerçekten de Nana, la Mignotte'a o akşam geliyordu. Mayısta, Steiner kendisine bu çiftliği satın aldığından beri genç kadın bir an önce buraya gelmek için can atıyor, bir türlü bu isteğini gerçekleştiremediği için zaman zaman ağlıyordu. Ama her seferinde Bordenave, bir gün bile izin vermiyor, eylülde gidebileceğini, çünkü, bir gece için bile olsa onun yerine sahneye başka bir aktrisin çıkmasına tam Paris sergisinin açıldığı bir sırada razı olamayacağını söylüyordu. Ağustosun sonuna doğru da ekim ayından söz etmeğe başlamıştı. Nihayet sabrı taşan Nana 15 Eylülde mutlaka la Mignotte'da olacağını bildirdi. Öyle ki Bordenave'a meydan okuyarak, onun yanında bir çok kişiyi çiftliğine davet etti. Bir gün öğleden sonra, Muffat sarsıntılar geçirerek yalvarırken, ustalıkla atlatarak, orada kendisini memnun edeceğini vaat etti. Sonra eylülün 12'nci günü dayanılmaz bir isteğe kapılarak yanına yalnız Zoe'yi alıp Paris'ten kaçtı. Belki de, Bordenave, haber alırsa, kendisini alıkoymak için bir bahane bulur, diye düşünmüştü. Adamı böyle ekip gitmek pek eğlendirmişti kadını. Sadece doktorundan bir rapor gönderdi. Herkesten önce la Mignotte'da bulunma düşüncesi kafasında doğar doğmaz, Zoe'yi durmadan sıkıştırar rak bavulları hazırlattı, kadını da arkasından iterek bir faytona bindirip kendisi de yanına oturdu. Ama araba yola çı-

174

NANA

EMİLE ZOLA

175

kınca özür dileyerek yanaklarından öptü. Garın büfesine gelince Steiner'e hareketini bir mektupla bildirdi. Kendisini taptaze bulmak istiyorsa iki gün sonra gelmesini rica ediyordu. Sonra başka bir tasarıya kapılarak halasına da bir mektup yazdı; küçük Louis'yi hemen getirmesini rica etti. Bu, bebek için ne kadar iyi olacaktı! Paris'ten Orleans'a gidinceye kadar hep çocuğunun sözünü etti. Gözleri yaşararak, birden yüreğini dolduran bir ana sevgisiyle, kuşları, çiçekleri ve yavrusunu anıyordu hep.

La Mignotte üç fersahtan daha uzak bir yerdeydi. Na-na ancak bir saat aradıktan sonra bir araba bulabildi. Tangır tungur giden bu koca uzun arabaya Zoe ile birlikte yerleşti. Pek az konuşan ihtiyar arabacıyı soru yağmuruna tuttu. La Mignotte çiftliğinin önünden sık sık geçer miydi? Şu tepeciğin ardında mıydı? Çok ağaçlık bir yer olmalıydı her halde? Ev uzaktan görünür müydü? ihtiyar arabacı homurdanarak cevap veriyordu. Nana arabanın içinde sabırsızlıktan yerinde duramıyordu. Zoe ise Paris'ten bu kadar çabuk ayrıldığına üzüldüğü için suratını asıp oturuyordu. At birden durunca Nana geldiklerini sandı. Arabanın kapısından başını uzatarak :

- Geldik mi yoksa? diye sordu.

Arabacı hiç cevap vermedi, bir yokuşu zorla tırmanan hayvanı kamçıladı. Nana kalın bulutlarla kaplı göğün altındaki geniş ovayı kendinden geçerek seyrediyordu.

- Oh! Bak Zoe işte yeşillikler göründü! Buğday mı bütün bunlar? Aman ne güzel!..

Zoe :

- Belli ki köyde yaşamamışsınız hiç. Ben dişçinin yanında çalışırken çok görmüştüm böyle yerleri. Bougivarde bir evi vardı... Bu akşam soğuk olacak gibi görünüyor... Rutubetli yerler...

Ağaçların altından geçiyorlardı. Nana, bir köpek yavrusu gibi yaprak kokularını içine çekiyordu. Birden yolun bir dönemecinde, dallar arasından bir binanın köşesi göründü.

Orası olmalıydı; şimdi yine arabacıyla konuşmaya başladı. Adam hep başını sallayarak hayır diyordu. Sonra, tepenin öteki yamacından inerken, kamçısını sallayarak :

- İşte, şurası; dedi.

Nana yerinden kalkarak kapıdan dışarı sarktı; hâlâ bir şey göremeyerek, yüzü sapsarı:

- Neresi, söylesenize neresi? diyordu.

Sonunda bir duvarın kenarını gördü. Sonra, heyecandan kabına sığamayarak, sıçrayıp bağırmaya başladı.

- Zoe, gördüm, gördüm... Öte tarafa otur. Bak şurada bir ev var! Ama ne kadar büyükmüş... Aman, ne kadar seviniyorum. Çatısında da tuğladan bir taraça var...

Araba parmaklıklı bahçe kapısının önünde durdu. Küçük bir kapı açıldı; uzun boylu kuru bir adam olan bahçıvan kasketi elinde onları karşıladı. Nana ağırbaşlı görünmeye çalışıyordu. Çünkü arabacının dudaklarını büzerek güldüğünü görmüştü. Koşmamak için kendini zor tutarak bahçıvanın söylediklerini dinledi. Gevezenin biriydi bu adam; hanımından ortadaki düzensizlikten ötürü özür diledi; mektubunu daha o sabah almıştı. Nana kendini ne kadar tutmak istediyse de uçuyordu adeta. O kadar çabuk yürüyordu ki Zoe yetişemiyordu. Bina, İtalyan stilinde bir köşktü. Bitişiğinde de küçük bir yapı vardı. Burayı Napoli'de iki yıl kalan bir İngiliz yaptırtmış, sonra da bıkmış.

Bahçıvan :

- Sizi gezdireyim; dedi.

Ama Nana, ileri atılarak, rahatsız olmamasını, kendisinin gezebileceğini, bunun daha çok hoşuna gideceğini söyledi. Sonra, şapkasını bile çıkartmadan odaları dolaşmaya başladı. Zoe'yi yanına çağırdı; koridorları arşınlarken ona düşüncelerini de söylüyordu. Uzun süredir bomboş duran evin içini haykırışları ve kahkahalarıyla dolduruyordu. Önce antreye baktı: biraz rutubetliydi ama, yatılacak değildi ya burada. Pencereleri bir çimenliğe bakan salon pek gü-

176

NANA

zeldi; yalnız şu kırmızı mobilyalar pek çirkin şeylerdi, değiştirmek gerekecekti bunları. Y'emek salonuna gelince çok hoştu bu yemek salonu! Ah, Paris'te bu büyüklükte bir salonu olsaydı ne ziyafetler verirdi! Birinci kata çıktığı sırada mutfağa bakmadığını hatırladı. Bağırarak aşağıya indi. Zoe avizeye, hele ocağa bayılmıştı: üzerinde güzel koyun kızartılırdı bu ocağın. Nana yukarı kata çıkınca, en çok odasını beğendi. Orleans'lı bir döşemeci, duvarlarını pembe Louis XVI. kretonla kaplamıştı. Ah! Ne güzel uyku çekilirdi bu odada! Sonra dört beş tane kadar misafir odası vardı. Tavan arasına diyecek yoktu: bütün sandıklar rahatça yerleştirilebilirdi buraya. Zoe, suratını asarak hanımının arkasından yürüyor, her odada bir az daha fazla kalarak etrafı gözden geçiriyordu. Tavan arasının dik merdiveninde Na-na'yı gözden kaybetti. Yo! Kendisini buradan düşürüp ayağını kırmaya niyeti yoktu hiç! Fakat bu sırada sanki, şöminenin borusundan üfleniyormuş gibi uzaktan uzağa bir ses duyuldu.

- Zoe! Zoe! neredesin, çıksana buraya! Ah bilemezsin ne kadar güzel!... Peri masallarında olduğu gibi...

Zoe homurdanarak yukarı çıktı. Hanımını çatının üstünde buldu. Genç kadın, tara çanın tuğla korkuluğuna dayanmış, uzaklarda genişleyen vadiyi seyre dalmıştı. Önünde kırlar ufka kadar alabildiğine uzuyordu. Ama koyu bir sis kaplamıştı her tarafı, şiddetli bir kasırgayla karışık yağmur yağıyordu. Nana uçmasın diye şapkasını iki eliyle yakalamak zorunda kalmıştı. Eteği de bir bayrak gibi uçuşuyordu.

Zoe hemen başını geri çekerek :

- A, yo! dedi. Uçuracak sizi bu rüzgâr... Ne pis hava!..

Ama hanımının duyduğu yoktu bu sözleri. Başını eğmiş aşağılardaki çiftliği gözden geçiriyordu. Altı yedi dönümlük kadar bir toprak parçasının etrafı duvarla çevrilmişti. Bu sebze bahçesinden gözünü ayıramadı. Merdivenden inerken, hizmetçisine çarparak:

EMİLE ZOLA

177

- Oh ne kadar çok lahana var!.. Kocaman kocaman lahanalar!.. Salata da var, kuzu kulağı da, soğan da... Her şey her şey var... Koş... Çabuk gel... diyordu.

Yağmur gittikçe artmıştı. Nana şemsiyesini açarak iki yanı ağaçlı yolda koşmaya başlamıştı.

Sahanlığın sundurması altında kalan Zoe :

- Soğuk alacaksınız hanımcığını! diye bağırıyordu.

Ama Nana her yeri görmek istiyordu. Her yeni keşfi karşısında sevinçle haykırarak :

- Zoe bak ıspanaklara... Gelsene kuzum buraya! Enginarlar çiçek açmış! A, şu da ne? Hiç görmedim şimdiye kadar... Gelsene Zoe, sen bilirsin belki; diyordu.

Hizmetçi kadın yerinden kımıldanmıyordu. A, hanım aklını kaçırmıştı her halde. Şimdi yağmur sağnak halini almıştı; küçücük beyaz ipek şemsiye kapkara olmuştu; hanımını da koruyamıyordu artık, etekleri sırsıklamdı. Ama onun aldırdığı yoktu buna. Sebze bahçesini, meyve bahçesini gezdi, her ağacın önünde duruyor, her sebze yastığının üstüne eğilip inceliyordu. Sonra koşup, kuyunun içine bir göz attı, kapağını kaldırıp içinde ne var diye baktı, kocaman bir balkabağını seyre daldı. Şimdi, çiftliğin bütün yollarını dolaşmak, Paris'in kaldırımlarında pabuçlarını sürüdüğü küçük bir işçi kız olduğu günlerde hayal ettiği şeylere şimdi sahip olduğunu iyice anlamak istiyordu. Yağmur gittikçe hızlanmıştı ama o hissetmiyordu bunu. Yalnızca akşam olduğu, ortalık karardığı için üzülüyordu. Pek iyi seçemez olmuştu artık. Daha iyi anlayabilmek için her şeyi parmaklarıyla yokluyordu. Birdenbire batan güneşin soluk aydınlığı içinde gözü çileklere ilişti. O anda bütün çocukluğu canlanıvermişti gözünün önünde.

- Bak şu çileklere! Zoe çabuk tabak getir. Gel şuradan çilek topla.

Nana, çamurun içinde yere eğilmiş, şemsiyesini de elinden bırakmıştı. Her yanından sular sızıyordu. Elleri ıslanarak çilekleri yapraklarının arasından topluyordu. Zoe'nin

178

NANA

tabak getirdiği yoktu. Genç kadın doğrulurken birden korkuya kapıldı. Bir gölge kendisine doğru geliyordu :

- Bir hayvan var, burada bir hayvan! diye bağırdı. Ama şaşkınlığından yolun ortasında apışıp kalmıştı.

Bir adamdı bu, tanımıştı da onu.

- A! Bebe'ymiş... Ne yapıyorsun orada Bebe? Georges :

- Geldim işte; diye cevap verdi.

- Buraya geleceğimi bahçıvandan mı öğrenmiştin?... Kadın şaşırıp kalmıştı. Ah, bu çocuk! Ne kadar da ıslanmış?

- Bak, sana diyeceklerim var. Yolda yağmura tutuldum. Hem Gumieres'e kadar da çıkmak istemiyordum. Choue'dan geçerken su dolu bir hendeğe yuvarlandım.

Nana bir anda çilekleri unutmuştu. Acımıştı bu çocuğa, bütün vücudu titriyordu. Yavrucak bir hendeğe düşmüştü demek!

Oğlanı elinden tutup eve sürüklerken, hemen şömineyi yaksınlar, diyordu.

Georges; yolda Nana'yi durdurarak :

- Biliyor musun; saklanmıştım. Çağrılmadan geldiğim için Paris'teki gibi azarlanırım diye korkuyordum; diye mırıldandı.

Genç kadın gülmeye başladı, delikanlının alnına bir öpücük kondurdu. O güne kadar küçük bir çocuk gözüyle bakmıştı. Sözlerini ciddiye almıyor, ona karşı abuk sabuk şeyler yapan bir genç olarak davranıyordu. Şimdi onu şu bulunduğu halden kurtarmak için çırpınıyordu. Odasında hemen ateş yakmalarını istedi. Böyle daha rahat olacaktı. Her çeşit adamla karşılaşmaya alışık olan Zo6, Georges'u görünce şaşmadı. Fakat, yukarı odun taşıyan bahçıvan, bu her tarafından sular sızan kibar delikanlıyı görünce ağzı açık kaldı; çünkü ona kapıyı açmış değildi. Ama adamı savdılar, kendisine ihtiyaçları yoktu artık. Oda bir lâmba ile

EMİLE ZOLA

179

aydınlanıyordu ama ocaktaki alevler bu aydınlığı arttırıyor-du.

Georges'un tir tir titrediğini gören Nana :

- Hiç üstünü başını kurulamayacak bu; nezle olacak;

dedi.

»

Gelgelelim evde bir tek erkek pantolonu yoktu. Tam bahçıvanı düşünürken aklına bir şey geldi. Tuvalet odasında bavulları açan Zoe, değişsin diye çamaşır, gömlek, bir iki eteklik ve sabahlık getirmişti.

Genç kadın :

- Tamam! diye bağırdı. Zizi giysin bütün bunları. Benden iğrenmezsin değil mi? Elbisen kuruyunca yine giyer ve hemen evine dönersin, annen azarlar sonra... Haydi elini çabuk tut, ben de tuvalet odasında değişeyim.

On dakika sonra robdöşambrıyle tekrar odaya döndüğü zaman sevinçle ellerini çırptı.

- Ah! Cicim, ne kadar hoş minnacık bir kadın oluver-din!

Georges sırtına sadece bir gecelik, işlemeli bir kilot ve bir de, dantelli uzun patiska bir sabahlık geçirmişti. Böylece, sarışın bir çocuk olduğu için çıplak kolları, hâlâ sırsıklam karmakarışık saçlarıyla bir kızı andırıyordu. Nana, kolunu delikanlının beline dolayarak :

Ah, belin ne kadar inceymiş! dedi. Zoe gel de bak ne kadar yakıştı ona... Sanki onun için ısmarlanmış gibi. Yalnız korsaj bir yana... Benim gibi göğüsleri yok sadece...

George gülerek :

- Evet bir bu eksik; dedi.

Bu söz üçünü de eğlendirmişti. Nana daha iyi dursun diye, sabahlığı yukarıdan aşağıya ilikledi. Georges'u bir yapma bebek gibi döndürüyor, omuzuna vuruyor, gömleğini arkasından şişiriyordu. Durmadan da, rahat mısın, ısındın mı diye sorup duruyordu. Tabii çok iyiyim, diye cevap veriyordu Georges da. Kadın gömleği de ne kadar ısıtıyormuş inşa-

180

NANA

m. Elimden gelse her zaman giyerim, diyordu. İçinde istediği gibi dönüyor ve bunun için de pek keyifleniyordu. Bu bol, yumuşacık, hoş kokulu çamaşırların içinde biraz da Na-na'nın vücudunun ılıklığını duyar gibi oluyordu.

Bu sırada Zoe delikanlının ıslak elbiselerini, asma çubuğu ateşinde daha çabuk kurutmak üzere mutfağa indirmişti. Şimdi, bir koltuğa yaslanan Georges genç kadına işin doğrusunu söylemek cesaretini gösterdi.

- Söylesene, yemek yemeyecek misin sen bu akşam. Ben açlıktan ölüyorum. Akşam yemek yemedim.

Nana kızdı. Bak şu koca budalaya, dedi içinden, annesinin evinden aç açına kaçıp, bir su dolu hendeğe yuvarlanmış! Karnı zil çalıyordu kendisinin de. Yemek hazırlatma-hydı elbet. Ama, ancak ne bulabilirlerse onu yiyeceklerdi. Hemen küçük bir masa şöminenin yanına çekilerek, çok acayip bir sofra kuruldu. Zoe bahçıvana koştu. Adam, hanım belki aç gelir diye çorba pişirmişti. Çünkü mektubunda yemek hazırlanması için bir şey yazmamıştı. Bereket versin mahzen doluydu. Lahana çorbasıyla birer parça domuz pirzolası yediler. Nana, bir çantayı karıştırarak, belki gerekir diye, yanına aldığı bir sürü yiyecek buldu: azıcık kaz ciğeri ezmesi, şekerleme, portakal filân. Nana ile Georges, günlerce aç kalmış kurtlar gibi bütün yiyecekleri silip süpürdüler. Birbirinden hiç çekinmeyen arkadaş gibiydiler. Nana, Georges'a: «Cici kızım» diyordu, bu daha sıcak, daha içten geliyordu ona. Sıra soğukluk yemeğe gelince, Zoe'yi rahatsız etmemek için, bir dolabın üst rafında buldukları bir reçel kavanozunu aynı kaşıkla boşalttılar.

Nana :

- Ah cici kızım: dedi. On yıldır bu kadar güzel bir yemek yememiştim.

Vakit epey gecikmişti; küçüğü evine göndermek istiyordu. Ama delikanlı durmadan vakti olduğunu söylemekteydi. Kaldı ki elbiseleri de iyice kurumamıştı. Zoe'nin dediğine göre daha bir saat lâzımdı bunun için. Hizmetçi kadın

EMİLE ZOLA

181

yol yorgunluğu yüzünden ayakta uyuyordu; yatması için odasına gönderdiler. Şimdi ıssız evin içinde yalnız kalmışlardı.

Çok tatlı geçmişti bu akşam. Ocaktaki ateş yavaş yavaş korlaşıp sönüyordu. Duvarları maviye boyalı oda da boğucu bir hava vardı. Zoe yatmaya gitmeden önce yatağı yapmıştı. Nana, sıcağa dayanamayarak bir aralık, kalkıp pencereyi açtı. Açar açmaz da hafifçe bağırdı.

- Aman, ne güzel! Bak sevgilim.

Georges da yanına gelmişti. Pencerenin parmaklığı kendisine çok kısa göründüğü için kolunu Nana'nın beline dolayarak başını omuzuna dayadı. Hava birden değişmişti. Bulutlar dağılmaya başlamış, yusyuvarlak ay, kırlara altın ışıklarını serpmeğe başlamıştı. Şimdi derin bir sessizlik içindeydi her yer. Engin aydınlık göllerinin içinde küme küme ağaç karaltıları belirmişti. Vadi gittikçe genişleyerek ovayla birleşiyordu. Şimdi Nana içinde büyük bir şefkat ve sevgi duyuyor, bu güzellikler karşısında küçük bir kız çocuğunun heyecanıyla yüreği çarpıyordu. Hiç şüphe yok şimdi hayalinde, hayatının hatırlayamadığı kadar eski günleri, buna benzer geceleri canlandırmaya çalışmaktaydı. Trenden indiği andan beri bütün gördükleri, karşılaştığı şeyler, bu sonsuz kırlar, otların sert kokuları, bu ev, bütün bunlar onu öylesine duygulandırmıştı ki, yirmi yıldır Paris'ten ayrılmış gibi geliyordu kendisine. Anlayamadığı duygular vardı içinde. Bu sırada Georges boynuna tatlı öpücükler konduruyordu ve bu da büsbütün arttırıyordu heyecanını. Can sıkmaya başlayan bir çocuğu iter gibi onu kararsızca itiyor, artık gitmesi gerektiğini söylüyordu. Hayır demiyor, biraz sonra gideceğim diyordu delikanlı.

Bir kuş ötüp sustu. Pencerenin altındaki mürver çiçeğine konmuş bir saka kuşuydu bu. Georges :

- Bak, lambadan korkuyor, gidip söndüreyim; diye mırıldandı.

Sonra gelip kolunu yine genç kadının beline dolayarak:

182

NANA

- Birazdan yakarım; dedi.

Nana, sakanın ötüşünü dinlerken delikanlının kendisine gittikçe daha çok sokulduğunu hissediyordu. Evet böyle bir anı aşk şarkılarında dinlemişti. Bir zamanlar, bu kuşun ötüşünü ay ışığı altında dinlerken, böyle bir gençle yan yana olsaydım ona bütün gönlümle bağlanırdım; diye düşündü. O kadar duygulanmıştı ki ağlamak geliyordu içinden. Bütün bunlar ona çok iyi ve güzel görünüyordu. Aslında, temiz bir ömür sürmek için yaratılmamıştı. Gittikçe ileri gitmeğe başlayan Georges'u iterek :

- Hayır, bırak beni, istemiyorum... Senin yaşındaki bir genç için çirkin bir şey bu... Dinle beni, senin için bir anneyim ben... ve öyle kalacağım. '

Genç kadın âdeta utanır gibi oluyordu. Yüzü kıpkırmızı kesilmişti. Fakat kimse göremezdi bunu, odaya gecenin karanlığı dolmuştu; gözlerinin önündeki ıssız kırlar sonsuzluğa doğru uzanıyordu. Ömründe böyle bir utanç duymamıştı. Yavaş yavaş gücünün azaldığını duyuyordu; cam sıkıldığı ve içinde bir isyan duygusu kabardığı halde. Georges'un böyle bir kadın gömleği, sabahlığı ile yanı başında duruşu onu güldürüyordu hâlâ. Bu çocuğa, kendisine takılan bir kadın arkadaş gözüyle bakıyordu.

Son bir çabadan sonra :

- Ah, kötü, kötü bir şey bu! diye kekeledi.

Ve şimdi bu çocuğun kollarına bu güzel gecenin havası içinde ilk aşkını yaşayan bir bakire gibi düştü. Bütün ev uykuya dalmıştı.

Ertesi gün Fondettes'de öğle yemeği çıngırağı çalındığı zaman, yemek salonu bir gün önceki gibi boş değildi. İlk arabadan Fauchery ile Daguenet çıkmıştı; onların ardından da bir sonraki trenle gelen Kont de Vandeuvres çıktı. Ge-orges, herkesten sonra aşağıya indi. Rengi soluk, gözleri yorgundu. Şimdi daha iyi olduğunu söylüyordu; ama nöbetin sersemliği hâlâ gitmemişti üstünden. Bayan Hugon, kaygılı bir gülümseyişle oğlunun bu sabah iyi taranmamış saçlarını düzeltiyordu. Ama Georges, anasının okşayışlarından

EMİLE ZOLA

183

rahatsız olmuş gibi geriye çekilmişti. Bayan Hugon sofrada Vandeuvres'e dostça takıldı:

- E, nasıl oldu da buralara geldiniz bakalım? dedi.

Vandeuvres de bunu alaylı bir tavırla karşıladı; bir gün önce kumarda akıl almayacak kadar çok para kaybettiğini. Bunun acısını unutmak ve artık bu hayata taşrada son vermek istediğini söyledi.

- Vallahi, derhal kabul ederim; bana varis olacak bir kadın bulursanız... Buralardaki kadınlar pek nefis şeyler olmalı.

İhtiyar kadın Fauchery ile Daguenet'ye de oğlunun davetini kabul ettikleri için teşekkür ederken, içeriye Marki de Chouard'ın girdiğini görünce hem şaştı buna hem de çok sevindi.

- Ah... Sanki sözleşmiş gibi hepiniz toplandınız burada... Yıllar var ki sizleri böyle bir arada görmemiştim... Ama şikâyetçi değilim bundan.

Sofraya bir takım daha konuldu. Fauehery, Kontes Sa-bine'in yanında oturuyordu; kadının taşkın neşesi karşısında biraz hayrete düşmüştü. Üstünde kendi evindeki o çayda görülen ağırlığı hiç yoktu şimdi. Estelle'in solunda oturan Daguenet'nin aksine canı sıkılıyordu; zaman zaman sivri dirseğinin koluna değdiği bu dilsiz kızdan hiç hoşlanmadığı için pek canı sıkılmıştı. Muffat ile Chouard sinsi sinsi bakıştılar. Bu sırada Vandeuvres, evlenme tasarısı üzerinde şakalar yapıp duruyordu. -

Bn. Hugon :

- Bakın, bir kadınla evlenmeniz söz konusu olurken aklıma geldi. Yeni bir komşu var. Bu kadını tanırsınız her halde.

Nana'nın adını söyledi. Vandeuvres son derece şaşmış gibi görünerek :

- Ne dediniz? Nana'nın çiftliği buraya yakın mı? Fauchery ile Daguenet de hayretle bağırdılar. Marki de Chouard, konuşulanları hiç duymamış gibi yaparak bir tavuk eti-

184

NANA

nin beyaz tarafını yemeğe koyulmuştu. Odadaki erkeklerin hiç birinin yüzünde en ufak gülümseme bile belirmedi.

İhtiyar kadın :

- Dediğim gibi bu kadın, dün akşam la Mignotte'a gelmiş. Bu sabah bahçıvandan öğrendim.

Şimdi, sofradaki adamlar hayretlerini saklayamadılar. Hepsi başlarını yukarıya kaldırmıştı. Ne! Nana gelmişti demek. Oysa onlar ertesi günü geleceğini sanıyor, ondan önce davrandıklarını arılıyorlardı. Yalnız Georges, bardağına bakarak yorgun bir tavırla duruyordu. Yemeğin başından beri, yüzünde belirsiz bir gülümseme ile gözü açık uyuyor gibiydi.

Bir an bile kendisini gözünden ayırmayan annesi:

- Hâlâ rahatsız mısın, Zizi'ciğim? diye sordu.

Çocuk ürperdi, yüzü kızararak daha iyi olduğunu söyledi. Hâlâ yüzünde çok dans etmiş ama bir türlü doyamamış bir kız yüzü vardı.

Bayan Hugon büyük bir telâşla :

- Ne, o boynundaki kırmızı leke? diye sordu.

Delikanlı şaşırmıştı, kekelemeğe başladı. Bilmiyorum, boynumda bir şey yok diyerek gömleğinin yakasını yukarıya kaldırdı:

- Ah, evet, bir böcek sokmuş olacak.

Marki de Chouard, yüzü kızaran çocuğa şöyle bir göz attı. Muffat de Georges'a bakmıştı. Yemek sona ererken, çıkıp dolaşma kararı verildi. Fauchery'nin içi, Kontes Sabi-ne'in kahkahalarıyla gittikçe daha çok gıcıklanmaya başlamıştı. Bir meyve tabağını genç kadına uzatırken elleri birbirine değdi. Kadın yüzüne öyle derin bir bakışla baktı ki, gazeteci ölen arkadaşının bir akşam kendisine sarhoşken, açtığı sırrı hatırladı. Hem bu kadın, artık, bir kaç gün önceki kadın değildi. Göze çarpıcı bir şeyler belirmişti onda. Gri fulardan elbisesi, omuzlarından aşağı inerken ince ve sinirli zarafetine bir kendini bırakmışhk veriyordu.

EMİLE ZOLA

185

Sofradan kalkıldıktan sonra, Daguenet Fauchery'nin arkasında kalarak Estelle'le soğuk soğuk alay ediyordu: «Bir erkeğin kollarının arasına sıkıştırılacak güzel bir süpürge sırığı» dedi. Ama, gazeteci, kızın drahomasının miktarını söylediği zaman ciddileşiverdi: dörtyüzbin frank. ,

- Ya peki anasına ne dersin! Çok hoş değil mi?

- Evet ama dostum; ekmek yok onda!...

- E, bilinmez, görürüz bakalım.

O gün evden çıkılamazdı. Yağmur hâlâ sağnak halinde yağıyordu. Georges hemen çekilerek odasına kapandı, kapıyı içeriden kilitledi. Misafir erkekler, niçin buraya geldiklerini anlamakla beraber, bu konuda hiçbir şey sormuyorlardı birbirlerine. Kumarda kaybedişinden sonra iyice sarsılan Vandeuvres, gerçekten, böyle bir kır hayatına çekilip dinlenmeyi tasarlıyordu. Can sıkıntısından kurtulmak için bir kadının arkadaşlığına ihtiyacı vardı. Rose'un işinin çokluğu yüzünden serbest kalan Fauchery de Nana ile ikinci bir yazıyı hazırlamayı düşünüyordu. Kır hayatı ikisini de birbirlerine yaklaştırabilirdi. Steiner'le ilişki kurduğundan beri, Na-na'ya küsmüş olan Daguenet, yeniden dostluk kurarak, fırsat bulursa genç kadınla tatlı anlar yaşamayı umuyordu. Marki Chouard da elverişli bir anı gözlüyordu. Yüzündeki allıkları iyice temizlemeden yola çıkan Venüs'ün peşine düşen bütün bu adamlar arasında en ateşlisi Muffat'ydı. Yepyeni bir istek, korku ve öfkeyle yüreği çarpıyor, bütün benliğinin sarsıldığını duyuyordu. İçlerinde yalnız o, kesin bir davet almıştı. Nana bekliyordu kendisini. Peki ama neden Paris'ten iki gün önce ayrılmıştı? Hemen o akşam, yemekten sonra la Mignotte'a gitmeğe karar verdi.