Hazrat sohibqiron Husaynbek bila urushub, zafar tobqonlari.
Xusaynbekning ishi va fe’lidin tahqiq bo’ldikim, ahd va ontni sindurub,
hazrat sohibqirong’a qasd qilg’on turur. Hazratqa vojib bo’ldikim, aning
daf’ini qilg’ay. Hazrat Haqqg’a tavakkal qilib, daf’ig’a jozim bo’lub,
Husaynbek sori yuridi va muxolifatni zohir qildi. Va cherik yig’ishturmoqqa
mashg’ul bo’lib, Shayx Muhammad Bayon Sulduzkim, qochib Sayhundin
o’tub O’trorg’a borib erdi, Hindu Qarqara Qipchoqni anga yibardi. Hazrat
sohibqironning cheriki yig’ilg’ondin so’ng Musabekni qo’lig’ul etib,
muborak nafasi bilai farxunda soatda Keshdin chiqib, bahodurlar bilani ilgari
yuridi
12
.
1370-yilning 10-aprelida Chig’atoy ulusining bek va amirlari, viloyat
va tumanlarning zodagon ayonlari hamda Termizning xonzodalari,
shuningdek Amir Temurning piri Sayyid Baraka ishtirokida qurultoy
o’tkaziladi. Manbalarda ta’riflanishicha, qurultoyda e’tiborli amirlar,
Temurning yoshligidagi quroldoshlari va uning sobiq dushmanlari hozir
12
Qarang: ―Zafarnoma‖. T., ―Sharq‖, 1997, 88-bet.
26
bo’lgan edilar. Ular orasida Bayon Sulduz, Amir Uljoytu, Amir Kayxisrav,
Joku Barlos, Amir Zinda Chashm va boshqa mo’tabar ma’murlar bor edi.
Qurultoyda Amir Temurning hukmdorligi rasman tan olinib, u
Movarounnahrning amiri deb e’lon qilinadi. Garchi saltanat taxtiga, an’anaga
ko’ra dastlab nomigagina Suyurg’atmish, so’ngra uning vafotidan keyin
Sulton Mahmud (1388—1402) o’tqizilgan bo’lsada, amalda markaziy
hokimiyatni Amir Temurning o’zi boshqarar, viloyatlardagi hokimiyatni
o’g’illari, nabiralari va yaqin amirlari orqali idora qilardi.
Sharofiddin Ali Yazdiyning ―Zafarnoma‖ asarida sohibqironning
Samarqand, Qarshi va Shibirg’onga borganligi haqida ma’lumotlar
quyidagicha berilgan:
Dostları ilə paylaş: |