DERİ NODÜLLERİ: Ülserleşebilir. MİKROSKOPİ: Dalak, karaciğer, kemik iliği ve lenf nodlarının RETİKULOENDOTELYAL HÜCRELERİNDE “LEİSHMAN-DONOVAN” cisimcikleri bulunur.
LEİSHMANİASİS-2 2. ŞARK ÇIBANI (L. TROPİCA) Organ lezyonları yapmaz; Deri lezyonları yapar. Bunlar papülle başlar, büyür, ülserleşir, sekonder olarak enfekte olabilir. Genellikle tektir; multipl de olabilir. Yüzde ve palatumda sekel/deformite bırakarak iyileşir.
LEİSHMANİASİS-3 3. MUKOZA-DERİ LEİSHMANİASİSİ Etkeni: (L. Brasiliensis) Yüzde Şark çıbanına benzer lezyonlar yapar. Oronazal mukozalarda, farenkste, lenf nodları ve lenf yollarında lezyonlar bulunur Burun septumunda destrüksiyon olabilir.
4- ÜRİNER SİSTEM PARAZİTLERİ 1. SCHİSTOSOMA HAEMATOBİUM: Meatus externus urethtrae yolu ile sulardan geçer. MESANE’de kronik SPESİFİK (granülomatöz) enfeksiyona (sistit) yol açar. KRONİK TAHRİŞ→SKUAMÖZ METAPLAZİ→SKUAMÖZ HÜCRELİ Ca.
4- ÜRİNER SİSTEM PARAZİTLERİ-2 2. SCHİSTOSOMA MANSONİ: Şiddetli kronik kolit oluşturur. Barsak duvarında granülomatöz iltihap odakları ve bunların içinde parazit yumurtaları bulunur. Bunlar lümiyere doğru, ülserli tümör izlenimi veren kitleler oluşturabilir. Larvaları KC’e ulaşırsa kronik hepatite ve siroza yol açabilir.
4- ÜRİNER SİSTEM PARAZİTLERİ-3 3. SCHİSTOSOMA JAPONİCUM: İnce ve kalın barsaklarda (venüllerde) bulunur. Kronik enterit ve KC sirozu yapabilir. Barsaklarda darlıklar ve polipöz gelişmelere sebebiyet verebilir. Yumurtaları beyin damarlarında emboliler yapabilir.
5-DERİ PARAZİTLERİ A) PROTOZOONLAR 1. Amipler: Entamoeba histolytica, acanthamebiasis 2. Flagellatalar: Trypanosomiasis, leismaniaisis, trichomoniasis, giardiasis. 3. Coccidia: Toxoplasmosis 4. Siliatalar, 5. Sporozoa’lar.
5-DERİ PARAZİTLERİ-2 B) HELMİNT ENFESTASYONLARI: 1. TREMATOD ENFESTASYONLARI: Schistosomiasis, 2. SESTOD ENFESTASYONLARI: 2.a. Cysticercosis 2.b. Sparganasis 2.c. Echinococcosis
5-DERİ PARAZİTLERİ-3 B.3. NEMATOD ENFESTASYONLARI: B.3.a. ONCHOCERCİAİS B.3.b. DIROFİLARİASİS B.3.c. LARVA MİGRANS B.3.d. DİĞER NEMATODLAR: Wuchereria bancrofti, Trichinella spiralis, Loa loa, Dracunculus medinensis, Gnathostoma spinigerum, Pelodera (Rhabditis) strongyloides,
5-DERİ PARAZİTLERİ-4 C) ARTROPODLAR: 1. ARACHNİD’ler: Akrep ve örümcek ısırıkları Kene ısırıkları Demodiciosis Uyuz Cheyletiella dermatiti Diğer akar lezyonları
5-DERİ PARAZİTLERİ-5 C.2. BÖCEKLER: C.2.1. İnsan bitleri (pediculosis) C.2.2. Tahtakuruları C.2.3. Myiasis C.2.4. Tungiasis C.2.5. Diğer böcek ısırıkları C.2.6. Eksajere ısırık reaksiyonları
5-DERİ PARAZİTLERİ-6 1. DEMODEKS FOLLİCULORUM ET BREVİS: Pek çok deri hastalığına eşlik ederler. Bazen etyopatogenezinde rol oynarlar: Acne rosacea gibi. Yaklaşık %20 oranında da sessiz durumda bulunurlar.
5- DERİ PARAZİTLERİ - 7 1. TRİCHİNELLA SPİRALİS: Domuzlardan sindirim yoluyla bulaşır. Paraziter miyozit yapar. Dokuda ve kanda eozinofili vardır. Larvalar kireçlenir; fakat hiçbir zaman tam olarak yok olmaz.
5- DERİ PARAZİTLERİ -8 2. FİLARİASİS (Filaria bancrofti, Wuchereria bancrofti) Kan ve lenf yollarını tutar. Tıkayıcı kitleler yaparak lenfödeme yol açar ve skrotumda ve alt ekstremitelerde “fil ayağı” tarzında kalınlaş ve sertleşmeler olur: ELEFANTİASİS. SKROTUMDA HİDROSEL olur.
MANTARLAR Burada söz konusu olan BİTKİSEL PARAZİTLER’dir. Gıda zehirlenmesi yapan Amanita phalloides bunun dışındadır. Mantarlar, nükleusları, belirli hücre sınırları ve bu sınır içinde akan sitoplazmaları bulunan mikroorganizmalardır. Sporları, mikrosporları, sporangiumları ve bölmeli/bölmesiz uzantıları (sönositik hifaları) vardır.
MANTARLAR-2 DOKU REAKSİYONLARI: 2. Özel tipte (psödotbc) granülomlar, 3. Eozinofili (kanda da) 4. Derinin mantar hastalıklarında epidermiste psoriasis tipinde kalınlaşmalar 5. MANTAR TOPLARI (MİÇETOMALAR) meydana getirirler.
MANTARLAR-3 NOMENKLATÜR (ADLANDIRMA) 1. DERMATOPHYTOSİS: Yalnız deride, saçlı deride, tırnaklarda yerleşen mantar hastalıkları, 2. DERMATOMYCOSİS: Hem iç organlarda, hem deride hastalık yapabilen mantarlar,olmak üzere ikiye ayrılabilir.
MANTARLAR-4 DERMATOFİTOZLAR: TİNEA(T), dermatofitlerle meydana gelen epidermise sınırlı dermatomikozlardır. T. Cruris follicularis, T. Favosa (FAVUS), T. İmbricata,Trichphyton concentricum T. Nigra (Chromomycose) T. Capitis, T. Corporis, T. İnguinalis. SYCOSİS: SAKALIN bakteriyel iltihabi hastalığı T. Barbae: SAKALIN mikotik hastalığı
MANTARLAR-5 ONYCHOMYCOSİS (ONİKOMİKOZ): Tırnakların mantar hastalığı, OTOMİKOZ: Dış kulak yolunun mantar hastalığı ve tekrarlayan iltihabı. MİÇETOM: Tropikal ve subtropikal ülkelerde bakterilerle (AKTİNOMİÇETOM) veya mantarlarla (EUMYCETOM=ÖMİÇETOM) meydana gelen, yavaş büyüyen, ağrısız tümöral granülasyon dokusu.
MANTARLAR-6 EUMYCETOM/EUMYZETOM: Tropikal ülkelerde çıplak ayakla yürüyen insanların ayağında meydana gelen (MADURA AYAĞI), farklı mantarlara(MADURELLA, Cephalosporium, Leptosphaeria, Petriellidium, Phialophora vb.) bağlı subkutan enfeksiyondan (veya travmalardan) sonra ortaya çıkan kronik granülasyon dokusu. Zamanla düzensiz psödotümöre kadar kronik fistülize absedir.
MANTARLAR-7 Bunun dışında bilinen diğer mantalarla meydana gelen miçetomlar (mantar topları) mantarın jenerik adına –oma eki eklenerek adlandırılır: ASPERGİLLOMA, TORULOMA, HİSTOPLASMOMA (ORTA LOB SENDR.) KOKSİDİOİDOMA gibi.
MANTARLAR-8 ÖNEMLİ SİSTEMİK MİKOZLAR: MONİLİASİS ASPERGİLLOSİS FİKOMİKOZ (MUKORMİKOZİS)
SİFİLİZ (Sy.)(LUES) A) ERİŞKİN SİFİLİZİ 1. BİRİNCİ PERİYOD (2-6) kuluçka dönemi (ortalama 3 hafta) ŞANKR: Genital bölgede bir papül. MİKROSKOPİ: Plazma hücrelerinden zengin perivasküler iltihap. ŞANKR 4-6 hafta içinde nedbe bırakarak veya bırakmayarak iyileşir.
SİFİLİZ-2 2. İKİNCİ PERİYOD (5-6) hafta sonra bu dönem başlar. SPİROKETEMİ ile gelişen lezyonlar: 1.LAP 2.DERİDE MAKÜLLER, 3. PLAK MÜKÖZ: Özellikle oral kavitede ve vajende görülen beyaz döküntüler 4. CONDYLOMA LATUM 5. ALÖPESİ 6. EL ve AYAKLARDA DÖKÜNTÜLER
SİFİLİZ-3 3. ÜÇÜNCÜ PERİYOD: BİRKAÇ YIL LATENT GEÇER. DERİ-MUKOZALAR, KARACİĞER, TESTİS ve KEMİKLERDE, daha seyrek olarak beyinde ve kalbde karakteristik “GOM”lar görülür. Bunlar iz ve harabiyet/deformite bırakır: Kemik kırıkları, KC’de HEPAR LOBATUM.
SİFİLİZ-4 3. PERİYODDA ÖZEL ORGAN LEZYONLARI: A. KARDİYOVASKÜLER SİSTEM B. SSS: B.1.DİFFUZ KRONİK SİFİLİTİK MENİNGOENSEFALİT B.2. MENİNGOVASKÜLER SİFİLİZ B.3. TABES DORSALİS: Medulla spinalis
SİFİLİZ-5 B) KONJENİTAL SİFİLİZ (LUES CONNATA) B.1. FETAL SY. Tedavi edilmemiş sy’li annelerde fetus %30 oranında in utero ölür. Ölü fetus kuvvetli bir maserasyon gösterir.
SİFİLİZ-6 B.2. ERKEN SÜT ÇOCUĞU SY. En geç 2. haftanın sonuna kadar belirtileri ortaya çıkar. PEMPHİGUS NEONATORUM (Sifilitik pemfigoid): El ayası ve ayak tabanında eldiven ve çorap tarzında geniş büllöz parşömenleşmedir. HEPATOSPLENOMEGALİ veya HEMOLİTİK ANEMİ de olabilir.
SİFİLİZ-7 B.3. GEÇ SÜT ÇOCUĞU SY. Süt çocuklarının yarısından fazlasında haftalar, bazen aylar süren latent periyod görülür. DERİ-MUKOZA AFFEKSİYONLARI, ayrıca DUYU organlarında ve damarlarda hasarlar ve iç organlarda fibrotik iltihaplar İNTERSTİSYEL HEPATİT, PNEUMONİA ALBA: Sifilitik beyaz pnömoni, iskelet değişiklikleri (OSTEOCHONDRİTİS LUİCA): SIK!
SİFİLİZ-8 B.4. OKUL ÇAĞI SY: Sy’in okul çağında ilk defa veya yeniden manifest olmasıdır: LUES TARDA . İskelet sistemi, deri-mukozalar, iskelet sistemi, boyun lenf nodları ve beyinde destrüktif gomlar ön plandadır: KILIÇ KINI TİBİA SEMER BURUN
SİFİLİZ-9 HUTCHİNSON TRİADI: 1. HUTCHİNSON DİŞLERİ: Üst-ön-kalıcı dişlerde açıklığı aşağı bakan kavisler ve luetik mikrodonti. 2. KERATİTİS PARENKİMATOSA 3. İÇ KULAK TİPİ SAĞIRLIK
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ) Etkeni: Mycobacterium leprae’dir. 1874’te Norveçli Dr. HANSEN burun salgılarından yaptığı yaymalarda bulmuştur: (Hansen basili). Myc. Leprae tedaviyle kolayca parçalanır: Fragmante x (solid) basiller. Makrofajlarda çoğalır ve yayılırlar. E.Z.N. Boyasıyla bu hücrelerde gösterilebilirler.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-2 Ülkemizde yaklaşık 4000 hasta vardır (1988). Çoğu yaşlıdır. LEPRA//YOKSULLUK. TROPİKAL–SUBTROPİKAL KUŞAKTA YAYGIN NORVEÇ’te XIX. yüzyılda %7 lepra varken şimdi sadece bir hasta kalmıştır! Halk sağlığı açısından ileri ülkelerde “GÖÇMEN HASTALIĞI” halindedir.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-3 BASİT BİR ENFEKSİYON DEĞİLDİR: DERMATOLOJİ + İMMUNOLOJİ(hücresel immunite) + TIBBİ GENETİK. Hücresel immunite↓→lepra basili çoğalır. Hücresel immunite iyi ise çoğalamaz, lepra gelişemez. HANSEN bunu kendinde de göstermiştir. Basillerin kültürü yapılabilmiş değildir. Ancak korunabilmektedir.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-4 Fare tabanına inoküle edildiği zaman 7-8 ay sonra bir nodül oluşmaktadır. TİMEKTOMİ… ARMADİLLO’larda (yeni bir deney hayvanı) 8 ayda hastalık meydana getirilebilmiştir. GLOBİ: Grup lepra basilleri (tedaviyle parçalanmış)dir.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-5 Tedavinin etkinliği basillerin armadillo ya da farelere inokülasyonuyla anlaşılır. BULAŞMA ŞARTLARI: 1. Çocukluk yaşları, 2. Yakın kontakt, 3. Düşük sosyoekonomik şartlar ve 4. Bilinmeyen predispozan faktörler.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-6 LEPRA BASİLLERİNİ BELKİ HEPİMİZ ALIYORUZ; FAKAT DİRENÇ VAR! İLK ENFEKSİYON YERİ: Vücudun serin uç bölgeleri olan yüz, kol ve bacaklardaki periferik sinirlerin Schwann hücreleridir… İNKÜBASYON PERİYODU: 2 yıl kabul ediliyordu. Ancak birkaç aylık çocuklarda da görülebilmesi bu inancı değiştirmiştir.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-7 Periferik nöropati → duyu kusuru (sıcak-soğuk): Hipoestezi / anestezi /dissosiye duyu kaybı olur. Genellikle ilk kaybolan sıcak-soğuk duyusudur. Başlangıçta reversibl olabilir! Periferik sinirlerin palpasyonu ile BAKIR TEL gibi KALINLAŞMA hissedilir.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-8 TEŞHİS: Epidermisin hemen altından bisturi ucuyla materyal alıp yayma yapılmalıdır. LEPROMATÖZ LEPRALI hastaların tüm lezyonlarında ve normal (görünümlü) derilerinde lepra (+)tir. BORDERLİNE (sınır) leprada lezyonlar basil içerir. Bx.: LEPRA düşünüldüğü bildirilmeli, özel boya (EZN) yapılmalıdır.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-9 İKİ ANA TİPİ VARDIR: 1. TÜBERKÜLOİD TİP(TT): 1-3 adet 3 cm’den büyük kılsız-hissiz-kuru plak halindedir. 2. LEPROMATÖZ TİP: 3’den fazla kılsız-hissiz-kuru plak 3. LEPROMATÖZ LEPRANIN HİSTİOİD TİPİ (ARA TİP) (İNDETERMİNATE TİPİ): Bu, küçük beyaz bir plak halindedir.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-10 1. TÜBERKÜLOİD TİP(NÖRAL TİP, MAKÜLOANESTETİK TİP): Periferik sinirleri tutar: Periferik nöropati. Bu sinirler bakır tel gibi sertleşir. Nörotrofik bozukluklar belirir. El pençe halini alır. Zamanla ekstremite atrofisi görülür. SPONTAN AMPÜTASYON olabilir.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-11 2. LEPROMATÖZ TİP: Öncekinden farklı olarak, deri döküntüleri diffuz veya LEPROM denilen nodülasyonlara dönüşür. Bunlar daha çok yüzde e ekstremitelerin ekstensör yüzlerindedir. Yüzdekiler FACİES LEONTİNA (ASLAN YÜZÜ) ile sonlanır. Kaşlar, kirpikler, bıyıklar dökülür.
LEPRA (CÜZAM,MİSKİN İLLETİ)-12 ERYTHEMA NODOSUM LEPROSUM: LEPRA HASTALARININ YAKLAŞIK YARISINA GÖRÜLEN BİR REAKSİYONDUR. KLİNİK OLARAK MALAİSE, ATEŞ, ERÜPTİF AĞRILI İNTRA- ve SUBKUTANÖZ NODÜLLER ve PLAKLAR vardır.
Dostları ilə paylaş: |