Entomofaqlari

 
82 
1  
2  
3   4   5   6   7   8   9   10   11   12  13   14   15   16 
19.
 
 Ephialtes 
manifestator 
- 
- 
-  + 
- 
- 
-  + 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
20.
 
 Pristomerus 
vulnerator
+ +  
+  +  +  - 
- 
- 
-  + 
- 
-  +  - 
- 
- 
21.
 
 Scambus 
 calobatus 
+
 
+ 
+  + 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
- 
- 
- 
- 
22.
 
 Scambus brevicornis  
- 
- 
+ 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
+ 
- 
+ 
- 
- 
- 
23.
 
 Brachymeria tibialis 
++  
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
- 
+ 
+ 
- 
- 
- 
- 
24.
 
 Trichogramma 
cacaeciae
+ 
 
- 
- 
- 
+ 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
25.
 
 Baryscapus 
evonymellae  
+ 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
- 
- 
- 
+ 
- 
- 
- 
26.
 
 Ageniaspis fuscicollis
+  
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
27.
 
 Copidosoma varicorne 
++  
- 
- 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
28.
 
 Encarsia perniciosi 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
29.
 
 Aphytis proclia
+ +  
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
30.
 
 Goniozus claripennis 
+  
- 
- 
+ 
- 
+ 
+ 
- 
+ 
+ 
+ 
+ 
- 
- 
- 
31.
 
 Leiophora innoxia 
- 
- 
- 
+ 
- 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
32.
 
 Nemorilla 
floralis
++  
+ 
+  + 
- 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
- 
- 
33.
 
 Agria mamillata 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
- 
34.
 
 Exorista larvarum 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
35.
 
 Exochomus 
quadripustulatus
 
- 
- 
- 
+ 
- 
- 
+ 
+ 
- 
+ 
- 
- 
- 
- 
36.
 
 Adalia  
bipunctata
+  
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
37.
 
 Adalia decempunctata   - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
38.
 
 Coccinella 
septempunctata
 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
39.
 
 Coccinella 
quinquepunctata 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
40.
 
 Calvia decemguttata  
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
- 
41.
 
 Hippodamia variegata 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
42.
 
 Oenopia conglobata 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
43.
 
 Propylea quatuor-
decimpunctata  
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
 
44.
 
 Vibidia 
duodecimguttata
+ 
 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
- 
45.
 
 Halyzia 
sedecimguttata 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
46.
 
 Harmonia 
quadripunctata 
+ 
 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
+ 

---

 
83 
 
1 
2 
3  4  5  6 
7 
8 
9  10  11  12  13  14  15  16 
47.
 
 Chilocorus bipustulatus 
+  
-  -  - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
+ 
48.
 
 Ceratomegilla 
undecimnotata
+ 
 
-  -  - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
49.
 
 Calosoma sycophanta 
+ 
 
-  -  +  - 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
- 
+ 
+ 
+ 
50.
 
 Calosoma inquisitor 
-  -  - 
- 
- 
- 
+ 
- 
- 
+ 
+ 
- 
- 
+ 
51.
 
 Dermestes lardarius
+  
+  -  -  + 
- 
- 
+ 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
52.
 
 Dermestes undulatus
+ 
 
-  -  - 
- 
- 
+ 
+ 
- 
- 
- 
+ 
- 
- 
- 
53.
 
 Dermestes bicolor 
-  -  +  - 
- 
- 
+ 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
54.
 
 Dermestes ater 
-  -  +  - 
- 
- 
+ 
- 
- 
+ 
- 
- 
+ 
- 
55.
 
 Chrysoperla carnea
 
-  -  - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
56.
 
 Chrysoperla pallens 
-  -  - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
+ 
- 
Qeyd: 1. + - bioloji mübarizədə istifadə etmək üçün birinci dərəcəli entomofaqlar; 
2. ++ - bioloji mübarizədə istifadə etmək üçün ikinci dərəcəli entomofaqlar.  
 
Cədvəl 6.1-dən göründüyü kimi, 56 növ parazit və yırtıcıdan 20 növü 
meyvə  güvəsinin, 10 növü  yarpaq  güvəsinin, 17 növü zolaqlı  meyvə  güvə-
sinin, 11 növü tumurcuq fırfırasının, 11 növü qızılgül  yarpaqbükəninin, 15 
növü qızılqarın kəpənəyin, 12 növü tək ipəksarıyanın, 16 növü gavalı mey-
vəyeyəninin, 12 növü şərq meyvəyeyəninin, 11 növü valehedici gözəlçənin, 
12  növü  yemişan  kəpənəyinin,  8  növü  gavalı  uzunburununun,  20  növü 
gavalı  mənənəsinin  və  9  növü  isə  Kaliforniya  çanaqlı  yastıcasının  təbii 
düşməni hesab edilirlər. Entomofaqlardan 14 növünün (Bracon hebetor,Say 
1836,  Meteorus  versicolor  (Wesmael,  1835),  Macrocentrus  bicolor  Curtis, 
1833,  Diadegma  armillata  (Gravenhorst,  1829),  Scambus  calobatus  (Gra-
venhorst,  1829),  Trichogramma  cacaeciae  Marchal,  1927,  Ageniaspis 
fuscicollis  (Dalman,  1820),  Copidosoma  varicorne  (Nees,  1834),  Goniozus 
claripennis  (Foerster,  1851),  Adalia  (Adalia)  bipunctata  (Linnaeus,  1758), 
Chilocorus  bipustulatus  (Linnaeus,  1758),  Calosoma  (Calosoma)  sycop-
hanta  (Linnaeus,  1758),  Dermestes  (Dermestes)  lardarius  Linnaeus,  1758, 
Chrysoperla  carnea  (Stephens,  1836))  laboratoriya  şəraitində  çoxaldılma 
yolları öyrənildikdən sonra zərərvericilərə qarşı bioloji mübarizədə istifadə 
edilməsi məqsədəuyğun sayılmışdır.  
 
6.2.  Başlıca entomofaqların bioekoloji xüsusiyyətləri  və  zərərve-
ricilərin biotənzimlənməsində rolu  
 
Meyvə  bitkilərinin  zərərvericilərdən  mühafizəsində  tətbiq  olunan 
kompleks  mübarizə  tədbirləri  içərisində  bioloji  mübarizə  üsulları  xüsusilə 
fərqlənir.  Beləki,  bu  üsulla  nəinki  zərərverici  ilə  mübarizə  aparılır,  həm  də 

---