Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

2.2.Marketing nazariyasi konsepsiyasi va uning evolyusiyasi
Marketing konsepsiyasi (marketing faoliyati konsepsiyasi) – bu shunday yo‘l 
yoki yondashuvki, uning asosida korxona o‘zining marketing faoliyatini yurgizadi. 
Marketing konsepsiyasi rejalashtirilayotgan va amalga oshirilayotgan firma 
faoliyatining strategik tahlili asosida ishlab chiqiladi. Marketing konsepsiyasini ishlab 
chiqish odatda quyidagi bosqichlarni qamrab oladi: 
•
ichki va tashqi muhit strategik tahlilini amalga oshirish; 
•
marketing faoliyati va korxonaning maqsadlarini aniqlash; 
•
marketing strategiyasini aniqlash; 
•
rejalashtirilayotgan natijalarga erishish maqsadida marketing faoliyati 
elementlarini tanlash. 
Marketing konsepsiyasi ishlab chiqarish va taklif etilayotgan tovarlarga bo‘lgan 
talabni rivojlanish darajasiga bog‘liqligi jihatidan evolyusion taraqqiyot bosqichini 
kechdi. 
Marketing konsepsiyasi haqida quyida rasm va jadvallarda ma’lumotlar 
berilgan. 
Quyidagi 2.1-rasmda marketing konsepsiyasining ta’rifi keltirilgan. 

---

34 
2.1-rasm. Marketing konsepsiyasining ta’rifi
4
 
Quyidagi 2.2-rasmda marketing konsepsiyasining turlari keltirilgan. 
2.2-rasm. Marketing konsepsiyalari 
Marketing va tadbirkorlik sohasida dunyo ilmi va amaliyoti marketing 
evolyusiyasida quyidagi konsepsiyalarni asosladi va tavsiya etdi: 
•
ishlab chiqarishni takomillashtirish konsepsiyasi; 
•
tovar yoki xizmatni takomillashtirish konsepsiyasi; 
•
sotishni (tijoratni) faollashtirish konsepsiyasi; 
4
Юсупов М.А., Абдурахмонова М.М. Маркетинг. – Т.: Иқтисодиёт, 2012.-190 б.
 
Marketing 
kontsepsiyalari
ishlab chiqarishni 
takomillashtirish 
konsepsiyasi
tovar yoki 
xizmatni 
takomillashtirish 
konsepsiyasi
sotishni (tijoratni) 
faollashtirish 
konsepsiyasi
sof marketing 
konsepsiyasi
ijtimoiy 
yo‘naltirilgan 
marketing 
konsepsiyasi
o‘zaro aloqaviy 
marketing 
konsepsiyasi
Bu 
boshqaruv 
falsafasidir. 
U 
esa, 
tovar 
ishlab 
chiqaruvchilarga 
is’temolchilarning ehtiyojlarini qondirish natijasida foyda olishlari uchun yordam beradi. 
Buning uchun har kuni va uzoq muddat davomida quyidagilarga diqqat e’tiborni 
jalb etish lozim: 
•
Tadbirkorlik faoliyatini faollashtirishga; 
•
bozorga; 
•
is’temolchilarning maqsadli guruhlariga; 
•
bosh strategik maqsadlarga. 
Marketing konsepsiyasi 

---

35 
•
sof marketing konsepsiyasi; 
•
ijtimoiy yo‘naltirilgan marketing konsepsiyasi; 
•
o‘zaro aloqaviy marketing konsepsiyasi.