ĠƏRIƏt hökmlərinin izahi ayətullah əl-uzma Məkarim ġirazi

ġəriət risaləsi 
346 
47. Xəstənin həyatını xilas etmək üçün qan alıĢ-veriĢi halaldır. Amma bədən 
üzvlərinin köçürülməsində, məsələn, böyrək köçürülməsində ehtiyat müstəhəb 
budur ki, bədən üzvünə görə yox, onu dəyiĢməyə icazə üçün pul alınsın. Bu iĢ o 
zaman caiz sayılır ki, bədən üzvünü verən Ģəxs üçün təhlükə olmasın.
48. Mala qiymət tə’yin edilməsində alıcı və satıcı azaddır. Amma bu azadlıq 
bə’zən fəsada, iqtisadi tarazlığın pozulmasına səbəb olarsa, Ģər’i hakim özü qiymət 
tə’yin edə bilər. ġər’i hakimin tə’yin etdiyi qiymət əsas götürülməlidir. 
49. Ġslam məmləkətlərinin müdafiəsi vacibdir. Məmləkətin müdafiəsinə 
qalxmaq təkcə həmin ölkədə yaĢayan müsəlmanlara aid deyil. Əgər hər hansı 
müsəlman ölkəsi və ya müqəddəsliyə hücum edilmiĢsə, bütün dünya 
müsəlmanlarına vacibdir ki, müdafiəyə qalxsınlar. 
50. Aylı və aysız gecələrdə sübh azanının vaxtı sabitdir. Vaxtın tə’yinində 
me’yar üfüqdə iĢığın görünməsidir. Gecənin aylı olub-olmamasının fərqi yoxdur. 

---

ġəriət risaləsi 
347 
YENĠ ĠSTĠFTAAT (ġƏR’Ġ SUALLAR) 
Təqlid 
Sual
1: 10 il təqlidsiz ibadət edənin hökmü nədir? 
Cavab:
Təqlidə baĢlamalıdır və yerinə yetirdiyi əməllər təqlid etdiyi 
müctəhidin göstəriĢlərinə uyğun olsa düzgündür. Uyğun gəlmədikdə 
ibadətlərini təzələməlidir. 
Sual
2: Qadın Ġslam elmlərinə yiyələnib ictihad məqamına çata bilərmi? 
Cavab:
Mümkündür. 
Sual
3: Bir təqlid mərcəsinə təqlid edib, ondan sonra ikinci mərcəyə üz 
tutan və o mərcə dünyasını dəyiĢdikdən sonra diri müctəhidə təqlid edənin 
hökmü nədir? 
Cavab:
Öncəki mərcəyə təqlid etdiyi məsələlərdə həmin hökmləri yerinə 
yetirsin. Ġkinci müctəhid də belədir. Qalan məsələlərdə diri müctəhidin 
fətvalarına tabe olsun.