Horadiz s
əni unutmadım...
171
K
əndimizin bir küçəsinin görünüşü
İnanıram ki, doğma torpaqlarımızdan qovulan adamlarımız öz
doğma torpaqlarına, elinə-obasına qayıdıb, o xarabalığa çevrilmiş
k
əndlərini, evlərini, həyətyanı bağlarını, yollarını, məscidlərini,
m
əktəb və kitabxanalarını, idarə və mədəniyyət saraylarını, xəstə-
xanalarını, bulaq və kəhrizlərini, abidələrini və ziyarət ocaqlarını
yenid
ən abadlaşdırıb əvvəlki yaşayış ritminə qaytaracaq. Amin!..
Əziz oxucular, indi sizlərə Horadiz kəndimizdə olan
yer adlarını əlifba sırası ilə təqdim edirəm:
ABDULKƏRİM DƏRƏSİ
Abdulk
ərim dərəsi – Hüngütlü kəndinin şimalında, Musabəyli
k
əndi ilə həmsərhəd ərazidə olan yerdir. Bu Hüngütlü kəndinin
ağsaqqalı Abdulkərim kişinin adı ilə bağlıdır. Deyilənə görə çox
ağıllı və kəndinin xeyir-şərində yaxından iştirak edən olub.
Abdulk
ərim kişi XX-əsrin əvvəllərində yaşamış və Musabəyli ilə
Ərşad Namazalı
172
Hüngütlü k
əndi arasındakı dəqiq sərhəddi təyin etdiyinə görə bu dərə
“Abdulk
ərim dərəsi” adı ilə adlandırılmışdır.
ABDÜLRƏHİM DƏRƏSİ
Abdülr
əhim dərəsi – Hüngütlü kəndi ərazisində olub, Həmin
k
əndin şərq tərəfində yerləşən dərədir.
Bu d
ərəyə Abdülrəhim adı verilməsilə əlaqədər belə rəvayət
edirl
ər ki, Dördçinar kəndində yaşamış ən varlı şəxsi olan Hacı
Şüleyman Xələfovun təsərrüfatında çalışan 3 nəfər iranlı nökər olub
v
ə bir müddət işlədikdən sonra nökərlərdən Abdülrəhimin Hacı
Şüleymanın qızına gözü düşüb. O, nökər həmkarlarına öz istəyini
danışıb. Belə qərara gəliblər ki, bunu Hacıya elçi kimi təqdim
etsinl
ər, düşünürlər ki, Hacı razı olsa onlar burada məskən salarlar.
M
əsələni Hacıya açanda o, bunlara deyib ki, nəyiniz var bir öküz
arabasına yığın və kəndi həmişəlik tərk edin. Hacının adamları
Abdülr
əhimi və onun nökər dostlarını bu dərədən yola salıblar.
Ondan sonra bu d
ərəyə Abdülrəhimin getdiyi dərə adı ilə deyilib. O
vaxtdan indiy
ə kimi bu yerə Abdülrəhim dərəsi adı kimi tanınıb.
AB
IŞLI BAĞI
Abışlı bağı – Horadiz kənd qəbiristanlığı ilə Təpə kəhriz
arasında və Dəli çayın sağ sahilində yerləşən enli yarpaqlı, calaq tut
ağaclarıdır. Bu bağ Abışlıların (Sultanovların) barama qurdu
yetişdirmək üçün xüsusi bağıdır. Bağda iri qara və şirin tutları vardı.
Sonralar bu bağın üst tərəfində Araz çayından yuxarı kəndlərə
boru
larla su vurmaq üçün iri nasos qurğuları qurulmuşdu. Eyni
zamanda iki m
ərtəbəli 12 mənzilli ümumi yaşayış binası da tikilmişdi.
Bu binada N
əcəfov Fazil, İsmayılov Əliağa, İsmayılov Ramil,
Rüst
əmov Tofiq, Sultanov Qurban, Mehdiyev Qasım, Mehdiyev
Nazim, V
əliyev Müseyib, Orucov Qurban, Xələfov İmran, Səfiyev
F
ərman və Yusifov Akif aılələri ilə birlikdə yaşayırdılar. Həmin
binada Sultanov Ağalar Həmid oğlunun yeməkxanası da fəaliyyət
göst
ərirdi.
Horadiz s
əni unutmadım...
173
AĞIL DƏRƏSİ
Ağıl dərəsi – Horadiz qəbiristanlığının şimalında, Abışlı bağının
q
ərbindəki və Kərbəla Babaş dərəsinin cənubunda yerləşən dərədir.
B
əzi coğrafi adların tərkibində iştirak edən “ağıl” sözü, “gecələr
qoyun saxlanan yer” m
ənasında adlandırılmışdır.
Oronim
ağıl (qoyun, quzu yatağı) və dərə (çuxur) sözlərindən
düz
əlib, “qoyun-quzu yatağı olan dərə) anlamı bildirilir.
“Ağıl dərə” coğrafi adı Dördçinar kəndi yaxınlığında da vardır.
Ağıl dərənin ətəyində Abışlı bağın üstündə kolxoz həmişə qabaqlar
bostan
əkdirərdi. Bu bostanda gözətçilər: - Mahmudov Ələkbər və
İmanov Hümbət olardı.
Qabaqlar ağsaqqallar və yaşlılar biri-birilə mübahisədə deyər-
dil
ər: “Səni Ağıl dərəsinə göndərmək lazımdır”. Yəni ki, axirətdə, o
dünyada ağıllanarsan, daha doğrusu qəbirdə.
Deyil
ənə görə, həmən bu dərədə qabaqlar qoyun ağılları var
imiş və ona görə də Ağıl dərəsi adı verilmişdir. İkinci mənası isə
q
əbirsanlığın yaxınlığında olduğuna “ ora gedən ağıllanar” demişlər.
ALI ÖKÜZ DƏRƏSİ
Alı öküz dərəsi – Teşnək əkin sahəsinə aid olub, Horadiz
k
əndinin şimali-qərbində, Dəli çayın sağ tərəfində, kənddən 3 km
aralı bir yerdir. Alı öküz dərəsində 80 hektar əkilən dəmyə torpağı
var. Bu d
ərə cütçü Alı kişinin adı ilə bağlıdır.
Onun haqqında yerli ağsaqqallardan eşitmişəm ki, qabaqlar
cütçü
Alı kişi öz həmkəndliləri ilə səhər tezdən öküzləri qoşub
h
əmən bu dərəyə gəlib torpağı xışla (kotanla) şumlayarmış. Günlərin
bir gününd
ə Alı kişi tezdən durub görür ki, öküzün biri yoxdur. Ora
öküz, bura öküz, amma öküzd
ən bir xəbər çıxmır. Alı kişinin əkin
yoldaşları məcbur olub, öz öküzlərilə onsuz Teşnəyə yer şumlamağa
gedirl
ər. Teşnəyə çatanda
görürlər ki, Alı kişinin öküzü buradadır.
Dem
ə öküz hər səhər bura gəldiyindən adətkarda olub və öküz açıq
olduğundan adəti üzrə tək başına gəlibmiş. Alı kişinin həmkarları
x
əbər göndərirlər ki, Alı sənin öküzün burdadır. O, da tək qalan
öküzü il
ə gəlir bu dərəyə və işə başlayır. Elə o gündən də bu dərənin
adı “Alı öküz dərəsi” adlandırılıb və indiyə qədər bu ad yaşayır.