Əsil və sadələşdirilmiş məttılər "ÖNDƏr n ə Ş r iy y a t "
Yüklə 175,22 Kb. Pdf görüntüsü
|
bir yığanaq yatur, yıldır-yıldır yıldırır. 13 Pəri qızı gəldi. A y - D216 dır: “Çoban, əm anətin gəl, al! Amm a 1 Oğuzun başına zaval gətürdün!” - dedi. Çoban bu 2 yığanağı görcək ibrət aldı. G e - rü döndi. Sapan 3 daşına tutdı. Urduqca böyüdi. Çoban y ığ an a- ğı 4 qodı qaçdı, qoyun ardına düşdi. M əgər ol dəm B aym dır5 xan bəglər ilə seyrana yetm işlərdi. Bu binann üzərinə g əld ilər.6 Gördiler kim, bir ibrət nəsnə y a - tur, başı-göti b əlü rsiz.7 Çevrə aldılar. Endi bir yigit bunı dəpdi. Dəpdikcə böyüdi. 8 Bir qaç yigit dəxi endilər, dəpdilər. D ə p - diklərincə böyüdi.9 Aruz qoca dəxi enüb dəpələdi, mahmuzı to- qundı. 10 Bu yığanaq yanldı, içindən bir oğlan çıqdı. Gövdəsi 11 adam, dəpəsinde bir gözi var. Aruz aldı bu o ğ la n ı12 ətəginə sar- dı. Aydır: “Xanım, munı mana verin, oğlum Basatla 13 yaşlı- yayın!” - dedi. Bayındır xan “Sənin olsun!” - dedi. D217 1 A ruz Dəpəgözi aldı, evinə gətürdi. Buyurdı, bir dayə 2 gəldi. Əmcəgini ağzına verdi. B ir sordı, olanca s ü d in 3 aldı. İki sordı, qanın aldı. Üç sordı, canın 4 aldı. B ir qaç dayə gətürdi- lər, həlak etdi. G ö rd ilə r5 olmaz, “Süd ilə bəsliyəlim ” - dedi- lər. G ündə bir qazan süd y etm əz d i.6 B əslədilər, böyüdi, g əzər oldı. Oğlancıqlarla oynar o ld ı.7 Oğlancıqların kim inün burnm, kim inün qulağın yem ogə b a şla d ı.8 Əlhasili, ordı bunun ucın- dan qatı incindilər. Aciz 9 qaldılar. Aruza şikayət edüb ağlaş- dılar. Aruz, D ə p ə ,0gözi dögdi-sögdi, yasaq eylədi, esləm ədi. A xır 11 evindən qodı. Dəpəgözin pori anası gəlüb oğlının12 parmağına bir yüzük keçür- di. “Oğul, sana ox batmasun,13 tənüni qıhc kəsməsün!” - dedi. D218 D əpəgöz Oğuzdan çıqdı, 1 bir yuca dağa vardı. Yol kəsdi, adam aldı, böyük 2 həram i oldı. Ü zərinə bir qac adam göndər- dilər. Ox atdılar, 3 batmadı. Qılıc urdılar, kəsm ədi. Sügüylə sa n c d ıla r,4 ilmədi. Ç oban-çoluq qalmadı, həb yedi. Oğuzdan 5 dəxi adam yem ogə başladı. Oğuz yığılub üzərinə vardı. 6 D əpəgöz görüb qaqıdı. Bir ağacı yerindən qopardı. 7 Atub əlli-altm ış adam holak eylədi. A lplar başı Q azana 8 zərb urdı, - dünya başına dar oldı. Qazamfi qardaşı 9 Qaragünə D əpəgöz əlin d ə zəbun oldı. Dözən oğlı 10 AIp R üstəm şəhid oldı. 126^5«- Uşun qoca oğlı kibi 11 pəhlivan əlində şəhid oldı. Aruq candan i k i 12 qarındaşı D əpəgöz əlində həlak oldı. D əm ür donlı D219 13 M amaq əlin d ə h əlak oldı. Bığı qanlu Bügdüz Əmən 1 əlində zebun oldı. A ğ saqallu Aruz qocaya qan qusd u rd ı.2 Oğlı Qıyan Selcügün ödi yarıldı. O ğuz D əpəgözə 3 kar qılmadı, ürkdi qaç- dı. D əpəgöz çevürüb, önin 4 aldı. Oğuzı salı vermedi, gerü y e- rine qondurdı. 5 Ə lhasil, Oğuz yedi kərrə ürkdi. D əpəgöz önin a lu b ,6 yedi k ərrə yerinə gətürdi. Oğuz D əpəgöz əlində tamam zəbun 7 oldı. V ardılar, D ədə Qorqutı çağırdılar. Anunla dam ş- dılar. 8 “G əlün, kəsim kəsəlüm !” - dedilər. D ədəm Q orqudı D əpəgözə g öndərd ilər.9 Gəldi, salam ver- di. Aydır: “O ğul, D əpəgöz, Oğuz əlündə 10 zəbun oldı, bunal- dı. Ayağın toprağına m əni saldılar. 11 Sana kəsim verəlim, d e- y ərlə r” *, - dedi. D əp əg ö z aydır: “G ündə 12 altm ış adam verin y em əgə!” - dedi. D əd ə Qorqut aydır: “Bu v əc h lə 13 sən adam qomaz, dükədərsən, - dedi. - D220 Amma gündə iki adam ilə 1 beş yüz qoyun verəlim !” - dedi. D ədə Q orqud böylə digəc 2 D əpəgöz aydır: “Xoş, öylə o l- sun! Əvət, h əm mafia i k i 3 adam verin, yem egüm bənim bişür- sün, m ən y iy əy im !” - dedi. D ə d ə 4 Qorqud döndi, Oğuza gəldi. Aydır: “Bunlu qoca i l ə 5 Yapağlu qocayı D ə p əg ö zə verüfi, aşın pişürsün!” - d e d i.6 “Və həm gündə iki adam ilə beş yüz qoyun istədi” , - dedi. Bunlar 7 dəxi razı oldı. Dört oğlı olan birin verdi, 8 üçi qaldı. Üç olan birin verüb iki qaldı. 9 İki olan birin verdi, biri qaldı. Q apaqqan derlər, 10 bir kişi var idi. İki oğlı var idi. Bir oğlın verüb, 11 biri qalm ış idi. Gerü növbət dolanub, afia g ə l- mişdi. Anası 12 fəryad edüb ağladı, zarlıq eylədi. M əgər, xa- nım, Aruz oğlı 13 Basat ğəzaya getm iş idi. 01 moholdo goldi. D221 Qarıcıq aydır: 1 “Basat şimdi aqından gəldi. Varayın, bolay ki, mana bir 2 ə sir verəydi, oğlancığım qurtaraydım ”, - dedi. Basat altunlu 3 günlügin tiküb oturur ikən gördilər ki, bir xatun kişi 4 gəlür. G əldi içəri Basata; girdi, salam verdi, ağladı. 5 A ydır: A vcına sığm ayan əlüklü oğlı, Ərdil tə k ə buynuzından 6 qatı yaylı, ~İ!#8127gŞK~ D222 D223 İç Oğuzda, Daş Oğuzda adı bəllü, A ruz 7 oğlı xam m Basat, mana m ədəd! - dedi. B asat aydır: “N ə dilərsən?” 8 Qarıcıq aydır: “Yalancı dün- ya yüzində bir ər qopdı. Yaylamında 9 Oğuz elin qondurmadı. Qara polad uz qıhclar kəsən 10 qılını kəsdirm ədi. Qarğu cida oynadanlar ildirəm ədi. 11 Qayın oxı atanlar kar qılamadı. A lp- lar başı Qazana bir zərb 12 urdı. Qardaşı Q aragünə əlində z ə - bun oldı. Bığı 13 qanlu Bügdüz Əm ən əlində zəbun oldı. Ağ saqallu baban 1 Aruza qan qusdurdı. Meydan yüzində qardaşın Qıyan 2 Selcik ödi sındı, can verdi. Qalın Oğuz bəglərin 3 dəxi-kim ini zəbun edüb, kimini şəhid eylədi. Yedi 4 qatla Oğuzı yerindən sürdi. “K əsim ” dedi, k ə s d i.5 G ündə iki adam, beş yüz qoyun istədi. Bunlu qoca 6 ilə Yapağlu qocayı ana xiz- m ətkar verdilər. Dört o ğ lı7 olan birin verdi. Üç olan birin ver- di. İki 8 olan birin verdi. İki oğlancığım vardı. Birin 9 verdim, biri qaldı. Çevrildi, növbət gerü - m ana gəldi. 10 Anı dəxi is- tərlər. “Xanım, m ana m ədəd!” - dedi. 11 Basatın qarannulu gözləri yaşla doldı. Q anndaşıyçun soy- lamış, 12 görəlim, xanım , nə soylamış, aydır: Qıran yerdə tikilm iş 13 otaxların O zalım yıqdırdı ola, qardaş! Y ügrək 1 olan atlarun tavlasmdan O zalım seçdirdi o la ,2 qardaş! B isərək-bisərək dəvələrin qatarından O zalım 3 ayırdı ola, qardaş! Şüləniiidə qırduğun qoyunun O zalım 4 qırdı ola, qardaş! Güvəncim lə gətürdügün gəlincügün O zalım 5 səndən ayırdı ola, qardaş! Ağ saqallu babamı “Oğul” deyü ağlatdın ola, qardaş! Ağca yüzlü anamı sızlatdın 7 ola, qardaş! Qarşu yatan qara dağım yüksəgi, qardaş! 8 Aqındılı görklü suyumun daşqunı qardaş! Güclü 9 belim qüvvəti, qarannu gözlərüm ün aydını, qardaş! D224 D225 “Q ardaşım dan 10 aynldım !” deyü çoq ağladı, zarlıq qıldı. 01 xatun 11 kişiyə bir əsir verdi. “Var, oğlunı qurtar!” - dedi. 12 X atun aldı gəldi, oğlı yerinə verdi. H əm “oğlun 13 g ə l- di!” deyü A ruza m uştladı. Aruz sevindi. Qalın Oğuz b əglər ilə 1 B asata qarşu gəldi. Basat babasım n əlin öpdi. 2 Ağlaşdılar, bozlaşdılar. A nasının evinə g ə ld i.3 Anası qarşu gəldi. Oğlancuğını quc- dı. B asat anasım n əlin 4 öpdi. Görüşdilər, bozlaşdılar. Oğuz b əg- ləri dərildi. 5 Y em ələr-içm ələr oldı. Basat aydır: “Bəglər, qar- daş u ğnna 6 D əpəgöz ilə buluşuram. N ə buyurursız?” - dedi. Q azan b ə g 7 burada soylam ış, görəlim , xanım , nə soylamış! A ydır: 8 Q ara əv rən qopdı D əpəgöz, Ə rş yüzində çevirdim, alım a d ım ,9 Basat! Q ara qaplan qopdı D əpəgöz, Q a ra-q a ra dağlarda 10 çevirdim, alımadım, Basat! Q ağan aslan qopdı D əpəgöz, 11 Q alın sazlarda çevirdim, alımadım, Basat! Ə r olsan, 12 yeg. O lsan, m ərə, m ən Qazanca olm ayasan, Basat! - dedi. 13 A ğ saqallu babanı ağlatmağıl! A ğ birçəklü ananı bozlatmağıl! 1 B asat aydır: “Ə lbətdə, varıram !” Qazan aydır: “Son b i- lürsən” . 2 B abası ağladı, aydır: “Oğul, ocağım issüz qoma, kərəm 3 eylə, varm a!” - dedi. Basat aydır: “Yoğ, ağ saqallu ə z i z 4 baba, varıram ”, - dedi. E sləm ədi, biləgindən bir tutam ox 5 çıqardı, belinə soqdı. Q ı- lıcın həm quşandı. 6 Yayın qarusına bıraqdı. Ə təklərin qıvırdı. B ab asın m -7anasının əlin öpdi, halallaşdı, “xoş qalun!” - dedi. 8 D əpəgöz olduğı Salaxana qayasına gəldi. Gördi 9 D əpəgöz günə qarşu arxasın vermiş. Yalnuz çəkdi 10 belindən bir ox ç ı- qardı. D əpəgözün yağrına bir ox 11 urdı. Ox keçm ədi, paralan- dı. Bir dəxi atdı. 01 12 dəxi para-para oldı. D əpəgöz qocalara ayıtdı: “Bu 13 yerin sinəgi bizi üşəndirdi!” - dedi. Yüklə 175,22 Kb. Dostları ilə paylaş:
|