Əsil və sadələşdirilmiş məttılər "ÖNDƏr n ə Ş r iy y a t "



Yüklə 175,22 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə78/92
tarix21.06.2018
ölçüsü175,22 Kb.
#49895
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   92

rinə  at  sürüb,  onu  qılıncladı;  zərbəsi  zərrə  q əd ə r də  Q azanı  kəsm ədi, 
yan  keçdi.  N övbə  Q azana  yetişdi.  Altmış  tutam lıq  iri  nizəsini  q o l- 
tuğuna  qısan Qazan, A ruza bir n izə vurdu. N izə  alov tə k  A ruzun k ö k - 
sündən  o  tərə fə  keçdi,  onu  at  üstündən  yerə  saldı.  Q azan  öz  qardaşı 
Q aragünəyə  işarə  etdi:  “Başını  k əs!” .  Q aragünə  atdan  düşüb  A ruzun 
başını  kəsdi.
Daş  O ğuz bəyləri bunu görüb, hamı atdan düşdü.  Q azanın  ayağına 
yıxıldılar,  günahlarından  keçm əyi  xahiş  etdilər,  əlini  öpdülər.  Q azan 
onların  günahım   bağışladı.  B eyrəyin  qanını  dayısm dan  aldı.  Sonra 
A ruzun  evini  çalıb-çapdırdı.  Elini-gününü talan  elətdirdi.  İgid  b əy lər 
böyük  q ən im ət qazanddar.
Q azan  hündür göy çəm ənlərdə çadırlar qurdurdu.
D ədəm   Qorqud  gəlib  şadlıq  mahmsı  çaldı.  İgid  döyüşçülərin 
başına n ə  gəldiyini  danışdı.  Dedi:
H anı  dediyim bəy ərənlər,
D ünya m ənim dir deyənlər?
Ə cəl gəldi,  yer gizlətdi,
Fani  dünya kim ə  qaldı?
G əlim li-gedim li  dünya,
Son ucu ölüm lü dünya!
Ə n nəhayət,  uzun yaşm 
Sonu ölüm,  axırı  ayrılıq.
X ey ir-d u a verək,  xamm:
Ö lüm  gəldikdə  səni 
P ak  imandan ayırmasın!
A ğ saqqallı  atan yeri,
A ğ birçəkli anan yeri 
cən n ət olsun!
A llah  səni  nam ərdə  möhtac  etməsin!
A ğ alnın önündə  beş k əlm ə dua etdik 
qəbul  olunsun!
“Amin!  A m in!”  deyənlərin üzünü görəsən!
Yığışdırsın,  saxlasın Allah günahmızı,
M əhəm m əd M ustafaya bağışlasın,  xanım , hey!
LÜĞƏT VƏ İNDEKS
T ərtib  edəni: 
Tofiq  H acıyev


A
Abdəst (f.) 
-  Dəstəmaz.
Acı 
-  Acı;  duzlu;  turş.
Acıq 
- Acıq;  acıqlı; kədər, güc;  acı,  hiddət,  övkəli;  hirs,  qeyz,
qəzəb;  Acığı  tutmaq -  acıqlanmaq,  hirslənmək. 
Acıqm aq 
- Acmaq.
Acımaq 
-  Acıqlanmaq;  hirslənmək.
Acmaq 
- Acıqüanmaq.
Adaxlu 
-  Adaxlı; nişanlı.
Adəm  (ə.) 
-  İlk insan; peyğəmbər.
Adəm 
-  İnsan;  Adəmilər evrəni-cəsur  insan.
Ağ I 
Tələ;  tor.
Ağ  II 
- Hündür yer.
Ağa 
-  Ağa;  ata; böyük qardaş.
Ağac 
-   Ağac  (bitki); uzunluq ölçüsü (8  km ətrafmda),
Ağca 
-  Təmiz,  ağappaq;  Ağca bürclü-bürcü  ağ olan;  Ağca
saz-ağappaq çöllər; Ağ yünlü -  ağ yunlu; Ağca yüzlü -  
ağ üzlü.
Ağ sunqur 
-  Şahin cinsindən ov  quşu.
Ağayıl // ağıl 
-  Ağıl,  qoyun sürüsünün  yığışdığı və ya sahndığı  üstü
açıq,  ətrafı  bağlı  yer.
Ağca  saz 
- Ağca saz  (y.a.).
Ağılmaq 
-  Asılmaq;  ucalmaq.
Ağır 
- Ağır;  dəyərli;  əziz.
Ağırlamaq 
-  Əzizləmək;  hörmət göstərmək.
Ağırmaq 
-  Ucaltmaq;  yüksəltmək;  qaldırmaq.
Ağız 
- Ağız.  Uc,  kənar, başlanğıc.
Ağmaq 
-  Bax:  Ağırmaq.
Ağrılmaq 
-  ucalmaq.
Axır  (ə.) 
- Axur (malqaraya ot tökülən  qurum).
Axıtrılmaq 
-  Enmək,  sürüşüb  düşmək.
Axirət (ə.) 
-  Axiret;  o  dünya;  Axirət  haqqı  -   o  dünyada  sorulacaq
haqq.
Axtarmaq 
-  Devirmek,  alt-üst etmek,  yerə  yıxmaq, başı  aşağı
çevirmek.
Aqar 
-  Axar su, çeşmə,  çay və s.
Aqça 
-  Axça.
Aqçaluq 
-  Axçaya dəyər əm təə.
Aq  hasar 
-  Ağ hasar (y.a.) -  Ağ hasar qeləsi.
Aqın 
-  Basqın,  hücum.
Aqınçı 
-  Talançı; basqmçı.
Aqmdılı 
-  Axar, çoşğun axan.
Aqmaq 
- 1.  Axmaq;  2.  basqm etmək.
Aqsaqa 
- Ağsaka (y.a.) -  etnotoponim:  ağsaklar -  ağ hunlar -
eftalitlər.
A11 
- al,  qırmızı.
A 1II 
-  Hiylə, yalan;  AI eylem ək -  hiylə  qurmaq,  aldatmaq.
A 1III 
-   Ön  tə rə f (əl  sözündən).
Ala  
-   ala,  başqa rənglə  ağın qarışığı.
Ala II 
-  Tərəf,  doğru;  Yanım ala;  Qarşım ala.
Alaca  
-  Ala-bula.  Rəngbərəng,  əlvan,  qarışıq rəngli,  naxışlı.
Alaca II 
-   Keçi  qəzilindən toxunmuş kilim.
Alalmaq 
-   Qızarmaq,  rəngdən  rəngə girmək.
Alan 
-  Düzənlik,  meydan.
Alar 
- Aydınlıq;  Alar sabah  -  sübh  çağı;  Alar  tanıla -   dan
yeri  ağararken.
Alat (ə.) 
-  Alətlər, vasitələr;  Alati-döyüş vasitələri,  silahlar.
Alay 
- Alay,  ordu hissəsi.
Alca 
-  Qırmızıca,  al  rəngdə olan;  Alca atlı;  Alca qopuz.
Alçaq 
-  Alçaq,  rəzil,  leyaqətsiz;  vadi;  münasib.
Alçaqdan 
-  Aşağıdan,  düz yerdən.
Aldamaq 
-   Aldatmaq, yalan  söyləmək.
Aldırmaq 
-   Əlindən vermək;  itirmək, döyüşdə  itirmək, 
əsir
vermək.
Alm 
-   Alın;  Bir dağın ön tərəfi;  Öndə  olan,  ön,  qabaq,  qarşı,
müqabil  tərəf.  Alın-başa gün  işığı  urmaq;  Alnma qada 
yazmaq;  Alnına şərabın  istisi  çıqmaq;  Alnını  yerə 
qoymaq;  Alnım-başım umudu.
Alınmaq 
-  Alınmaq,  zebt edilmek, tutulmaq;  Tutulmaq,
yaxalanmaq,  əsir edilmək;  Alı  vermək -  başqası  üçün 
bir şey almaq;  Alı  qoymaq-tutmaq,  saxlamaq.
Alim  (ə.) 
-   Bilici,  oxumuş;  Alimlər sərvəri.
Alqar 
-   Yürüş;  Alqar varmaq -  yürüş etmək.
•« S I 8 3 1 1 8 S -


Yüklə 175,22 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   92




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə