114
5 Aprel – Qar Qızın Ad Günü, (2009)
Qar qız – Yeni il və nağıl qəhrəmanı, Şaxta babanın
nəvəsi, onun daimi yol yoldaşı və köməkçisidir. Bayramlarda
uşaqlar və Şaxta baba arasında vasitəçi kimi çıxış edir. Qar
qızın yaşı balaca qızcığaz və gənc qız arasında dəyişilir. Ən
çox isə gənc qız obrazında təsvir edilir, çünki həm ədəbi
obraz kimi, həm də Şaxta babanın müşayiətçisi kimi daha
uyğun gəlir. Şaxta babanın və Qar qızın ilk birgə rəsmi çıxışı
1937-ci ildə Moskva İttifaqlar Evində olmuşdur.
Qar qız rus folklorunda qardan düzəldilmiş və
canlanmış qız haqqında xalq nağılının personajıdır. Bu süjet
1869-cu
ildə
A.Afanasyev
tərəfindən
işlənmiş və
“Slavyanların təbiətlə bağlı poetik görüşləri” adlı kitabının ikinci cildində dərc
olunmuşdur.
1873-cü ildə A.N.Ostrovski Afanasyevin nağıllarının təsiri ilə “Qar qız”
pyesini yazır. Burada Qar qız Şaxta baba və Günəş tanrısı Yarilanın şərəfinə yay
ritualı zamanı həlak olan Qırmızı Baharın qızı kimi təqdim olunur. O, gözəl, solğun
bənizli, açıq rəngli saçlara malik olub, xəzlə haşiyələnmiş ağ-mavi kürk, papaq və
əlcəklər geyinib. Əsər ilk əvvəl uğur qazanmasa da, 1882-ci ildə N.A.Rimski-
Korsakov pyes əsasında eyniadlı operanı tamaşaya qoyduqdan sonra böyük şöhrət
qazanmışdır.
1968-ci ildə “Qar qız” filminin çəkilişləri zamanı Mera çayının kənarında
ağac dekorasiyalarından bütöv kənd yaradılıb. Məhz burada A.N.Ostrovski öz
əsərini yazmışdır. Çəkilişlər başa çatdıqdan sonra ağac dekorasiyalar Kostromaya
köçürülüb, burada “Berendeyevka” parkı salınıb. 2008-ci ildə Kostromada Qar qızın
köşkü tikilmişdir və orada Qar qız ilboyu qonaqlarını qəbul edir. 2009-cu il aprelin
4-də ilk dəfə rəsmi şəkildə Qar qızın ad Günü qeyd olunmuşdur. Həmin vaxtdan Qar
qızın ad Günü Kostromada hər il keçirilir.
İnternetdə:
www.books.google.com
115
6 Aprel – Beynəlxalq Cizgi Filmləri Günü, (2002)
Dünya Cizgi Filmi günü 2002-ci ildə Beynəlxalq Animasiya Filmləri Dərnəyi
tərəfindən təsis edildi. 1906-cı ilin aprelin 6-da Con Stuart Blekton və Albert Smit
Amerikanın kinoteatr birliyi ilə Vitage təsisçiləri ilk cizgi filmləri “Gülməli üzlərin
gülməli mərhələləri” adlı film çəkmişdir. Bunlar animasiya tarixində ilk cizgi
filmləri idi.
Dünya Cizgi Film Gününü qeyd etmək fikri yalnız 2002-ci ildə yaranmışdır
və həmin gündən dünyanın bir çox ölkələrində qeyd olunur. Beynəlxalq Cizgi
Filmləri Günü öncəsi dünyanın hər yerindən animasiya kinosu peşəkarları və
həvəskarları öz filmlərinin proqramlarını bir-birləri ilə bölüşür və bu hadisəni bütün
il gözləyən tamaşaçılar üçün əsərlərinin ilk nümayişini göstərirlər. Cizgi filmlərinin
belə seansları artıq dünyanın 104 ölkəsində keçirilir.
İnternetdə:
www.books.google.com
116
6 Aprel – İlk Olimpiya Oyunlarının Keçirildiyi Gün, (1896)
Qədim Yunanıstanda mövcud olmuş Olimpiya
Oyunlarının bərpa olunması təşəbbüsünü XIX əsrin
sonlarında fransız ictimai xadimi baron Pyer de
Kuberten təklif etmişdir. Onun dövründə Yay
Olimpiya Oyunları kimi tanınan bu beynəlxalq
tədbir 1896-cı ildən etibarən hər 4 ildən bir keçirilir. (Bura
dünya müharibələrinin baş verdiyi illər daxil deyil.) 1924-cü ildə Qış Olimpiya
Oyunları təsis edildi. Əvvəllər yay və qış oyunları eyni ildə keçirilirdi, lakin 1994-
cü ildə Qış Olimpiya Oyunlarının keçirilməsi yay oyunlarına nəzərən iki il irəli
çəkildi. Olimpiya Oyunları dedikdə yalnız idman yarışlarını, idman həyatının
insanlara bəxş etdiyi dəyərləri dar mənada yox, geniş, fəlsəfi anlayış kimi qəbul
etmək lazımdır. Olimpiya Oyunlarının böyüklüyü idmançıların təkcə yarışlarda
göstərdikləri idman nəticələri deyil, bu oyunlarda idmançı mənəviyyatı, onun kamil
bir insan kimi formalaşması prosesinin reallaşdırılması, onun müqəddəs ideyalara
xidmət etməsindən irəli gəlir. Olimpiya hərəkatı sülh və əmin-amanlıqla daim yanaşı
durmuşdur. Qədim Yunanıstanda Olimpiya Oyunlarının yaranmasından söz
gedərkən oyunların əsası, bir növ, dinə sitayiş, ibadət nəzəriyyəsinə əsaslanırdı.
Orada stadion, teatr və məbəd müqəddəs yer sayılmışdır. Burada iki şəhərdə –
Olimpiya və Delfidə hər 4 ildən bir xoş məramlı oyunlar keçirilirdi. Bu şəhərlərdə
keçirilən oyunlardan əlavə, şeir, mahnı, ədəbiyyat və incəsənət üzrə istedadlı şəxslər
bilik, bacarıq və qabiliyyətlərini nümayiş etdirirdilər. Olimpiya oyunlarında fiziki
bacarıq mənəviyyatla, incəsənətlə vəhdət təşkil edirdi. Olimpiya antik dövrdən
başlayaraq uzun, enişli-yoxuşlu yol keçmiş, zəmanəmizə gəlib çatmış və bu yolda
müxtəlif maneələrlə rastlaşsa da, öz əzəli mahiyyətini qoruyub saxlamışdır.
Olimpiya Oyunları ümumbəşəri nüfuz sahibi olmaqla, dünya xalqlarının dərin
məhəbbətini də qazanmışdır. Müasir Olimpiya oyunlarını bərpa edərkən baron Pyer
de Kuberten olimpiya ideyalarını dərisinin rəngindən, sosial, siyasi, dini əqidəsindən
və idmana dəxli olmayan digər amillərdən asılı olmayaraq, bütün qitələrin atletləri
arasında vicdanlı idman mübarizəsinin simvolu kimi qəbul etmişdir.
İnternetdə:
www.books.google.com