F. R. Xolboyev, D. A. Azimov, E. Sh. Shernazarov z o o g e o g r a f I y a

yaqqol namoyon bo‘ladi. Xolbuki, bunday ta’sirlar ko‘lami va dara-
jasi inson ehtiyojlarining ortishi bilan ko’payib boi*moqda.
0
‘zaro o ‘xshash landshafitlar majmuasidan tashkil topgan zoogeo­
grafik oblastlar va regionlar tarkibida sodir bo‘ladigan o'zgarishlar
mazkur hududning hayvonot olamiga kuchli ta’sir etadi va ko‘pincha
turlaming boshqa hududlarga migratsiya qilishiga yoki ulaming
qirilib ketishiga sabab bo‘lishi mumkin.
Na’zorat topshiriqlari
1. Fauna tushunchasini ta ’rijiang va unga xos xususiyatlar to ‘g ‘-
risida so ‘zlab bering.
2. Fauna tarkibi deganda nimani tushunasiz?
3. Endemizm va unga xos xususiyatlar nimalardan iborat?
4. Fauna yoshi va genezisi tushunchalarini tavsiflab bering.
5. Faunada tur sonining ко 'pligi yoki kamligini belgilovchi belgi
va xususiyatlar nimalardan iborat?
6. Antropogen omillarning faunaga t a ’siri va uning oqibatlari
haqida nimalarni bilasiz?
7. О ‘zbekiston faunasi haqida nimalarni bilasiz?
8. Faunani о ‘rganish qanday ahamiyatga ega?
59

---

IV BOB. AREAL HAQIDAGI TA’LIMOT ASOSLARI
Zoogeografiyaning asosiy tadqiqot yo'nalishlaridan biri area-
lografiyadir. Arealografiya - areal tiplari, ulaming tarkibi va kelib
chi-qishi haqidagi ta’limotdir.
Areal lotincha area - maydon, makon, ya’ni o'simlik yoki hayvon
turi, yer yuzidagi qandaydir hodisa, foydali qazilmalar va shu kabi-
laming tarqalish hududi ma’nosiga ega. Kontur xaritalarda areallar
turli shakllar, ranglar, chiziqlar va boshqa belgilar bilan ifodalanadi.
Bunday y o ‘l tutish turli areallami bir-biridan ajratish imkonini beradi.