Fakültə: nmf qrup: A431. 1 Fənn: Neft qaz maşın və qurğularının hesablanmasının statistik metodları
Yüklə 6,59 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MÖVZU
MÖVZU
Şərti ehtimallar Şərti ehtimal – bir hadisənin baş verməsi halında digər bir hadisənin baş verməsi ehtimalıdır. Sadə (və ya marjınal) ehtimal – sadə hadisələr üzrə hesablanan ehtimaldır. Misal, seçilmiş günün yanvar ayına aid olması ehtimalı ? Misal: işlənmiş maşınlar satılan “A” salonunda maşınların 90%-də kondisioner (AC), 40%-də GPS Naviqasiya sistemi var. 35% maşında isə həm kondisioner həm də GPS var. Kondisioner olan maşınlarda GPS olma ehtimalı nədir? Bizim tapmaq istədiyimiz ehtimal budur P(GPS | AC) A və B hadisələri o zaman müstəqil hesab olur ki, birinin olma ehtimalı digərinin baş verməsi halından asılı olmasın. Bu təqdirdə, müstəqil hadisələrin ehtimalı aşağıdakı düstürla hesablanır: A və B hadisələrinin hasili: Əgər A və B hadisələri müstəqildirsə, onda P(A|B) = P(A) olduğundan, A və B hadisələrinin hasili aşağıdakı düsturla hesablanacaqdır: A hadisəsinin marjinal ehtimalı aşağıdakı düstürla hesablanır: Burada B1, B2, …, Bk həm toplu həm də müstəsna hadisələrdir. Tam ehtimal düsturu A hadisəsi cüt-cüt uyuşmayan tam qrupun təşkil edən A1 A2 …. A n hadisələrindən birinin baş verməsi ilə baş verirsə, A hadisəsinin ehtimalına tam ehtimal deyilir Bayes düsturu Bayes teoremi 18-ci ərsdə Tomas Bayes tərəfindən ortaya qoyulmuşdur. Bu teorem şəti və marjinal ehtimallar arasındakı əlaqəni göstərir. Şərti ehtimalın mürəkkəb formasıdır. Misal: Qazma şirkəti qazıdıqları quyuların 40%-dən neft çıxacağını ehtimal edirlər. Quyuların qazmadan əvvəl analiz edilməsi statistikasına görə, neft çıxmış quyuların 60%-i, neft çıxmamış quyuların isə 20%-i ətraflı analiz edilmişdir. Bütün bu məlumatlara əsaslanaraq, deyək ki, quyu ətraflı test edilmişdir və bu quyudan neft çıxması ehtimalı nədir??? S = neft çıxması; U = neft çıxmaması qeyd eləsək onda: P(S) = 0.4 , P(U) = 0.6 (Priori ehtimallar) Quyuların ətraflı test edilməsini də D ilə işarə eləsək onda şərti ehtimallar belə olacaqdır: P(D|S) = 0.6 , P(D|U) = 0.2 Bizim isə tapmaq istədiyimiz ehtimal: P(S|D)=???? (yəni, quyu analiz olduğu təqdirdə neft çıxma ehtimalı nədir) Bayes teoreminə görə: analiz olunmuş quyudan neft çıxma ehtimalı 66.7%-dir. Priori ehtimal Bernulli sxemi Bernulli: Aparılan asılı olmayan hər sınağın nəticəsi “uğurlu” və ya “uğursuz” ola bilər, yəni gözlənilən təsadüfi A hadisəsi baş verə, yaxud baş verməyə bilər. Asılı olmayan sınağın iki nəticəsindən birinin baş verməsi halına Y.Bernulli baxmışdır və onu Bernulli sxemi adlandırırlar. A hadisəsinin baş verməsi ehtimalı p, baş verməməsi ehtimalı isə 1-p –dir. Fərz edək ki, alınan məhsulun zay çıxma ehtimalı 0.02 –dir. Alınmış 10 məhsuldan 2-nin zay çıxması ehtimalı nədir? x = 2, n = 10, və p = 0.02 Ədəbiyyat https://innab.org/st13-bernulli-v%C9%99-binomial-paylanma/ https://innab.org/st9-s%C9%99rti-ehtimal/ https://innab.org/st10-bayes-teoremi/ Diqqətinizə görə minnətdaram. Yüklə 6,59 Kb. Dostları ilə paylaş:
|