Fati MƏ fati MƏDİ R

 
95 
Qə fildə n  atam  gözlə rini  açır:  “Qızım,  bu  ki,  Əbu  Talibin  mə nə  
qoş duğ u  ş e`rdir.  Qızım,  ş e`r  oxuma,  Qur`an  oxu,  oxu  ki: 
“Mə hə mmə d  ancaq  bir  peyğ ə mbə rdir.  Ondan  ə vvə l  də  
peyğ ə mbə rlə r gə lib getmiş lə r. Əgə r o ölsə  və  ya öldürülsə , 
siz gerimi dönə cə ksiniz?”. 
Daha  sonra  sanki  öz-özünə   zümzümə   etdi:  “Müstə bidlə r  üçün 
Cə hə nnə mdə  bir yer yoxmu?”. Sonra davam etdi: “Biz axirə t evini o 
kə slə r  üçün  qə rar  vermiş ik  ki,  yer  üzündə   çirkinlik  və   alçaqlıq 
istə mirlə r...”. 
Hə zrə ti  (s)  yazmağ a  qoymayan  siyasə tçilə r  tə klif  etdilə r  ki, 
yazmaq istə diyini ş ifahi desin.  
Hə zrə t incik halda baxıb dedi:  
- Mə nim malik olduğ um, sizin mə ni də `və t etdiyinizdə n üstündür. 
Mə n sizə  üç və siyyə t edirə m:  
“Əvvə la,  müş riklə ri  ə rə b  adasından  çıxarın.  İ kincisi, 
qə bilə lə rin  nümayə ndə liyini  mə nim  qə bul  etdiyim  kimi  edin. 
Üçüncüsü, .... ”(sükut). 
hamı  ixtiyarsız  olaraq  Əliyə   (ə )  baxdı.  Əli  (ə )  isə   də rin 
düş üncə lə r  içində   idi.  Hə zrə t  (s)  susurdu,  nə zə rlə rini  bir 
nöqtə yə  dikmiş di. Onlar getdilə r.  
Qə mdə n  fə ryad  çə kdim...  “Atan  üçün  bu  gündə n  o  yana  qə m 
yoxdur” dedi və  dodaqları qapandı.  
Və yh  deyə n,  qızını,  körpə lə rini  öpə n  dodaqlar  qapandı.  Bir 
müddə t bizə  baxdı, sonra gözlə rini qapadı.  
Baş ı Əlinin sinə si üstə  idi. Əlini də hş ə tli bir sükut bürümüş dü, 
sanki  Peyğ ə mbə rdə n  (s)  qabaq  o  ölmüş dü.  Aiş ə   və   digə r 
qadınlar onun baş ına toplaş dılar.  

---

 
96 
Qə fildə n  dua  üçün  açılmış   ə llə ri  yanına  düş dü.  Dodaqları 
tə rpə ndi. Hə r ş ey tamam oldu.  
Bayırda haray qopdu. Ş ə hə r qorxu və  tə rə ddüd içində  ağ layırdı. 
Ömə r  fə ryad  çə kib  deyirdi:  «Peyğ ə mbə r  ölmə yib;  o,  İ sa  kimi 
göyə  qalxıb və   yenə  də  qayıdasıdır.  Kim desə  ki, “Peyğ ə mbə r 
ölüb” münafiqdir və  boynunu vuracağ am».  
Bir  neçə   saat  ötdü.  Sakitlik  yarandı.  Əbu  Bə kr  və   Ömə rin  daxil 
olduğ unu  gördüm.  Əbu  Bə kr  atamın  üzündə ki  örtüyü  açdı,  ağ ladı, 
getdi. O biri də  getdi.  
Əli (ə ) Peyğ ə mbə rin (s) qüsl və  kə fə n iş i ilə  mə ş ğ ul 
oldu.  O,  atamın  pak  bə də nini  yuyur,  ağ layırdı.  Onun  üstünə   su,  öz 
canına od tökürdü. Xalq öz Peyğ ə mbə rini (s) itirmiş di. Mə n və  Əli 
isə  hə r ş eyimizi! Birdə n mə nə  elə  gə ldi ki, bu ş ə hə rdə , bu 
dünyada qə rib qalmış ıq.  
Hə r  ş ey  bir  anda  də yiş miş di.  Üzlə r  dönmüş dü.  Sə daqə ti 
siyasə t  ə və z  etmiş di.  Qardaş lıq  ə hdi  oxuyanlar  uzaqlaş mış , 
yenidə n varlı-kasıb ögeyliyi yaranmış dı.  
Atamın ölümündə n daha ağ ır bir gerçə kliklə  üzbə üz dayanmış dıq. 
Mə dinə  hiylə  və  fitnə lə rlə  dolmuş du.  
Böyük ə mimiz Əbbas narahat görkə mdə  gə lib Əliyə  dedi:  
- Əlini ver, sə nə  bey`ə t edim. Qoy bilsinlə r ki, Peyğ ə mbə rin (s) 
ə
misi  Əliyə   bey`ə t  etdi.  Ailə   üzvlə ri  də   sə nə   bey`ə t  edə r. 
Yoxsa... 
Nə  “yoxsa”? Olmaya baş qalarında da bir tamah var? 
 Əli (ə ) dedi ki, sabah bilə cə ksə n. Əli (ə ) tə hlükə  hiss edirdi. 
Amma  bu  hiss  ani  oldu.  Qə lbində   baş qa  bir  də rd  vardı. 
Mə hə mmə d  (s)  Əli  (ə )  üçün  ata,  müə llim,  qardaş ,  dost, 
peyğ ə mbə r,  bir  sözlə ,  hə r  ş ey  idi.  O,  bu  evdə n  kə narda  baş  

---

 
97 
verə nlə ri düş ünə  bilmirdi. O, Peyğ ə mbə rə  (s) qüsl vermə klə , 
mə n uş aqlara baxmaqla mə ş ğ ul idik.  
Hə sə nin  yeddi,  Hüseynin  altı  yaş ı  vardı.  Zeynə b  beş ,  Ümm-
Gülsüm isə  üç yaş ındaydı. Peyğ ə mbə rdə n sonra bu uş aqları xoş  
tale gözlə mirdi.  
Sə qifə də  Peyğ ə mbə rin (s) yaxınları (ə nsar) toplaş ıb caniş in 
seçmə k  istə yində   idilə r.  Hiss  etdilə r  ki,  Mə kkə   mühacirlə rinin 
(Qüreyş )  öz  planı  var.  Əbu  Bə kr,  Ömə r,  Əbu  Übeydə   özlə rini 
yetirdilə r ki, Peyğ ə mbə r (s) özünə  Qüreyş də n caniş in istə yib. 
Nə ticə də , bu toplantıda Sə qifə də  tə ş kil olunmuş  Əbu Bə kr 
seçildi.  
Fatimə nin  (ə )  iztirablarını  kimsə   də rk  etmə yə   qadir  deyil. 
Fatimə nin atasına mə hə bbə ti sadə cə  övladlıq mə hə bbə ti deyil 
və   o,  öz  atasını  aş iqanə   sevir.  O  “atasının  anası”  və   bütün 
çə tinliklə rdə   onun  çiyin  yoldaş ı  olub.  Hə zrə tin  (s)  ölümündə n 
sonra  o  yeganə   zürriyyə t,  evin  yeganə   sütunu,  övladlarının  anasıdır. 
Fatimə  (ə ) dünyaya göz açdığ ı vaxt artıq nə  anasının sə rvə ti, nə  
də   ailə də   sevinc  vardı.  O  zaman  Xə dicə   yaş ı  altmış   beş i 
keçmiş   qoca  bir  qadın  idi.  Ailə ni  kin-küdurə t,  xə yanə tlə r 
ağ uş una  almış dı.  Hə lə   Fatimə ni  dünyaya  gə tirmə miş də n 
qabaq  risalə t  yükü  onun  belini  ə ymiş di.  Cahiliyyə t,  quldarlıq, 
bütpə rə stlik  bu  ailə   üçün  zindana  çevrilmiş di.  Hə yatını 
Mə hə mmə din  (s)  iş ıqlı  yoluna  fə da  edə n  Xə dicə   ş irinliklə  
yanaş ı,  mühitin  zə hə rini  içirdi.  O,  Mə hə mmə din  (s)  risalə tinə  
mə ş ğ uldur. O zaman Fatimə  (ə ) ata-anasının nə vaziş ə  ehtiyaclı 
olduğ unu hiss edirdi.  
Hə yatını  dosta  isar,  fə da  edə n  kə s  qə lbə n  ona  yaxınlaş ır.  Bu 
zaman dost da onun ehtiyacına cavab verir. Amma dostluq və  eş q fə rqli 

---

 
98 
mə fhumlardır. Fatimə nin (ə ) atasına sevgisi sadə cə  dostluq deyil. Bu 
sevgi çox ağ ır sınaqlardan iftixarla keçmiş  bir sevgidir.  
Ata  öz  və tə nində   qə rib  idi.  Onu  hə r  tə rə fdə n  cə halə t 
qılıncları çalırdı. Onu hamıdan çox incidə n qohumlarıdır. Bir yandan və hy 
hə yə canları,  bir yandan vicdan və  eş q tufanları, digə r tə rə fdə n 
qohumların ə zabları, tə nhalıq və  dağ ların, göylə rin sahib durmadığ ı 
ə
manə t  yükü!  O,  bütün  bu  ə zab  yağ ış ı  altında  xalqın  arasına  çıxır, 
Sə fa tə pə sinə  dırmanıb cahil xalqı qorxudur, üç yüz otuz neçə  bütə  
sitayiş   edə n  cahillə r  arasında  azadlıq  nidası  çə kir,  günün  sonunda 
yorğ un,  yaralı,  qə mgin  halda  evə   qayıdır.  Fatimə   (ə )  ş ə hə rin 
nifrə t dolu küçə lə rində  atasını addımbaaddım izlə yir. Peyğ ə mbə r 
(s)  yıxıldığ ı  vaxt  quş   yuvadan  düş müş   balasını  qoruduğ u  tə k 
Fatimə   (ə )  atasını  qoruyur.  İ ncə   barmaqları  ilə   atasının 
çöhrə sində ki  qan  izlə rini  tə mizlə yir.  Fatimə   (ə )  Allah  kə lamı 
gə zdirə n atasına öz uş aq kə lmə lə ri ilə  tə sə lli verir. Taifdə n 
qayıtdığ ı  vaxt  onu  tə nha  qarş ılayır.  Üç  illik  mühasirə də   ə zab 
çə kə n ata-anasına nə vaziş  göstə rə rə k onlardan bir addım aralanmır.  
Sonradan  tə nha  qalmış   atasına  analıq  edir,  onu  öz  sevgi  halə sinə  
bürüyür.  Əlinin  (ə )  evinə   getmə klə   fə qirlik  və   ş ə rə f  yolunu 
seçir. O, öz övladları ilə  üç oğ ul, üç qız itirmiş  atasının könlünü sevindirir. 
18, ya 28 illik ömrü boyu Fatimə  (ə ) qə lb bağ ları ilə  öz atasına fə dai 
olmuş dur.  
İ ndi  isə   ölüm  araya  ayrılıq  salır.  Fatimə   (ə )  Peyğ ə mbə rsiz 
yaş amaq  mə cburiyyə tində dir. Bu  zə rbə   zə if  bə də nli Fatimə  
(ə ) üçün çox üzüntülüdür.  
Peyğ ə mbə rin  (s)  ölüm  yatağ ında  yalnız  Fatimə yə   üz  tutması 
tə sadüfi  deyil.  Fatimə yə   (ə )  tezliklə   qovuş acaqlarını  demə klə  
tə sə lli verir.  

---