Faza qoidasi Komponentlarning nisbati har XIL bo'lgan qo'rg'oshin-surma qotishmalarining termik tahlilini o'tkazish. O'rganilayotgan har bir qotishma uchun kritik haroratlarning qiymatlarini aniqlang.

Segment qoidasi

Fazalarning miqdoriy nisbati va fazalar kontsentratsiyasini aniqlash uchun kesish ­qoidasi (yoki leveraj qoidasi) qo'llaniladi.

Pb - Sb tizimining holat diagrammasini ko'rib chiqamiz boshlang'ich konsentratsiyasi K bo'lgan qotishma T haroratda qotishma antimon kristallari va suyuqlikdan iborat. Faza tarkibini aniqlash uchun berilgan a nuqtadan diagramma maydoni chegaralari bilan kesishguncha chiziq o'tkaziladi . b nuqtaning konsentratsiya o'qiga ­proyeksiyasi suyuqlik fazasining tarkibini, c nuqtaning proyeksiyasi esa qattiq fazaning tarkibini ko'rsatadi. Diagramma shuni ko'rsatadiki, haroratning pasayishi bilan kristallanish jarayonida suyuqlik fazasining tarkibi suyuqlik chizig'i bo'ylab o'zgaradi va evtektik kontsentratsiyaga moyil bo'ladi ­, qattiq fazaning tarkibi esa doimiy bo'lib qoladi .
Kristallanish jarayonida fazalar nisbati ham o'zgaradi: qattiq faza miqdori ortadi, suyuq faza miqdori kamayadi.
Suyuq fazaning og'irligini bilan belgilaymiz Q _l , Q _tv orqali qattiq va Q orqali suyuqlik va qattiq fazalarning umumiy og'irligi. Agar a nuqtaga nisbatan momentlar tenglamasini yozsak, u holda
Q _ av = Q tv. ac; Qf / Qtv ₌ ac _/ ab ; Q _w / Q = ac / quyosh; Qf = ac _/ quyosh. 100%;

Q _TV / Q = aw / quyosh ; Q _TV = aw / quyosh . 100%

Ishlash usuli

Ishni bajarish metodikasi ishga o'xshaydi No I. Tadqiqotlar ­bir xil o'rnatishda amalga oshiriladi. Uch qotishmaning har birining termal tahlil natijalari jadvalda qayd etilgan .

1- jadval

Malumot raqami	Galvanometr ko'rsatkichlari mV				Eslatma ­_
	5% Sb	13% Sb	o'ttiz % Sb	Orqaga hisoblash har 30 soniyada amalga oshiriladi.

1.
2.

3.
4.
5.
va hokazo.
_{1 qiymatlari} aniqlanadi - kristallanish boshlanishiga va EMF ₂ - kristallanishning oxiriga to'g'ri keladi.
^{0 S} da yuqori va pastki kritik haroratlar EMF qiymatidan aniqlanadi.Bu ­ma'lumotlar jadval shaklida ham qayd etilgan (2-jadval).
jadval 2

Metall yoki qotishma	Yuqori tanqidiy harorat T 1 (kristallanish boshlanishi)		Past tanqidiy harorat T 2, (kristallanishning oxiri)
	EMF	^0C	EMF	^0C

0% Sb
(sof qo'rg'oshin)
5% Sb, 95% Pb
13% Sb, 87% Pb
30% Sb, 70% Pb
100% Sb
(sof surma).

Yoniq asos 2 - jadvalda tizim holati diagrammasi ko'rsatilgan

qo'rg'oshin-surma.


Hisobotni tayyorlash tartibi

Hisobotda shunday deyilgan:

1. Ishning maqsadi va uni amalga oshirish vazifalari.

2. Barcha o'rganilgan qotishmalar uchun EMF o'lchovlari natijalari (1-jadval ).
3. Qo'rg'oshin, surma va ularning qotishmalari uchun kritik haroratlarning qiymatlari (2-jadval).
Tajriba natijalari asosida tuzilgan Pb - Sn qotishmalarining holatining taxminiy diagrammasi .
Adabiyot
1. Solntsev Yu.P., Pryaxin E.P., Voitkun F. Materialshunoslik - M.: MISiS, 1999, 477 b.
2. Laxtin Yu.M. Metallurgiya va metallarni issiqlik bilan ishlov berish - M .: Metallurgiya, 1993, 447 b.