Fərrux rüSTƏmov tamilla dadaşova ali MƏKTƏb pedaqogikasi
Yüklə 6,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
| psixoloji bilikbr j :
•
subyektiv xarakteristikalar (psixoloji mövqe. (Iıırtmı (ııstanovka),
^ VƏ . Y . V / keyJİyy,->tbv). Müəllimin «insan-insan» tipli fəaliyyətində müvəlTəqiy- yəlini təmin edən bütün bu xarakteristikaları müəyyən elmək üçün heç bir ölçü, heç bir kriteriya. yaxud müvafiq krilcriya yoxdur. Ancaq tərəddüd etmədən hökm vermək olar ki. müəllimin, xüsusən də ali məktəb müəlliminin yaradıcılıq qabiliyyəti və pedaqoji ustalığı, bir tərəfdən, onun malik olduğu ümumi və xüsusi qabiliyyətlərinin, bilik və bacarıqlarının məcmusu ilə ölçülürsə, digər tərəfdən, həm də ən başlıcası, fəaliyyətinin sonunda yeniliyi, orijinallığı və unikallığı ilə seçilən məhsul əldə etməsilə dəyərləndirilir. Ali məktəb müəlliminin əldə etdiyi bu məhsul - kamil mütəxəssisdir, yeni cəmiyyətin fəal qurucusudur, böyük hərfiə yazılan İnsandır. Ali məktəb müəlliminin buna qadir olub-olmadığını necə müəyyənləşdirməli? Ümumiyyətlə, ali məktəb müəllimini necə seçməli? Onun spesifik professional keyfiyyətlərini necə diaqnostlaşdırmalı? Müəllimin professionallığının, ustalığının, novaiorlugu- nun qiymətləndirilməsi metodikası müəllimlərin, habelə tədris müəssisələrinin attestasiyası adlanır. Müəllimlərin attestasiyası pedaqoji kvalimetriya prosesi ilə sıx vəhdətdədir. «Kvalimetriya» (lalın sözüdür, kval- keyfıyyət, metros- ölçmək) termini pedaqoji tədqiqatların istiqamətini bildirir. Bunun
başlıca məzmununu parametrləri və xarakteristikaları ölçmək və qiymətləndirmək təşkil edir. Kvalifikusiya attestasiyanın həyata keçirilməsi mexanizmini təşkil edir. Attestasiyada məqsəd, müəllimin tutduğu vəzifəyə yararlı olub-olmadığım müəyyənləşdirmək və onun kvalifika- siya kateqoriyasım
müəyyənləşdirməkdir. Kvalifıkasiya konkret fəalij'yət növünün icrası üçün zəruri olan qabiliyyətlərin 123
inkişaf səviyyəsi deməkdir. Kvalifıkasiya - nəzəri biliklərin, praktik bacarıqların həcmi və işçinin mühüm sosial-iqtisadi xarakteristikası ilə müəyyən edilir; kvalifıkasİ 3 'a kateqori- yaları işçinin professionallığmın, fəaliyyətinin səmərəliliyi və məhsuldarlığının müvafiq normativ kriteriyalara uyğunluğu i 1.1
müəyyənləşd i rili r. Attestasiya ali məktəb müəllimlərinin təhsil-tərbiyə pro- sesinin nəticələri üçün məsuliyyət hissini artırmaq, pedaqoji fəaliyj'ətin motivlərini inkişaf etdirmək, fasiləsiz özünütəhsil və özünütəkmilləşdirməni stimullaşdırmaq, yaradıcılıq qabiliyyətlərini formalaşdırmaq, fəallığını, ustalığını artırmaq məqsədilə keçirilir. Attestasiya demokratiklik, sistemlilik, kollcgiallıq, aşkarlıq prinsiplərinə əsaslanmalıdır. Attestasiya- nın müəyyənləşdirdiyi maddi və mənəvi rəğbətləndirmə isə müəllimləri öz ustalığını daha artıq zənginləşdirməyə təhrik etməlidir. İnkişaf etmiş ölkələrdə müəllimlərin attestasiyası testlər vasitəsilə reallaşdırılır və kvalifıkasiya göstəriciləri kimi professional indeks əsas götürülür. Professional (peşə) indeksi isə aşağıdakı formula ilə müəyyənləşdirilir:
Yüklə 6,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|