kompleks halda formalaşdırılması prosesi başa düşülür. Sosial yö-
nümlü işlər tələbələrin tərbiyəsi prosesinin mərkəzində durmalıdır.
Vətəndaşlıq, şüurlu intizam, mərdlik, mütəşəkkillik, diqqətlilik və
həssaslıq, qətiyyət və nəzakətlilik məhz sosial yönümlü işlərin
təsii’i altında inkişaf edən mühüm mənəvi keyfiyyətlərdir.
Respublikamızın müasir inkişaf səviyyəsində cəmiyyətimizə məhz
bu keyfiyyətlərin daşıyıcısı olan mütəxəssislər gərəkdir.
Ali məktəbdə tərbiyə prosesinin mühüm istiqamətlərindən
biri də tələbələrin
elmi-tədqiqat işlərinə cəlb edilməsidir.
Müəllim
tələbədə elmi axtarıcılığa maraq oyatmağı və yaradıcılıq
qabiliyyətlərini inkişaf etdirməyi bacarmalıdır.
Tələbələrlə birlikdə elmi ideyaların müzakirəsi, tələbələrin
müvafiq kafedra və laboratoriyaların elmi işlərində iştirak etməsi,
elmi seminarlarda, konfranslarda, müsabiqələrdə iştirakı,
mütəxəssis diskussiyaları, elmi proqnozlar və onların sosial
əhəmiyyəti haqqında söhbətlər tərbiyənin çox qüvvətli amilləridir
və kamil, mənəviyyatca zəngin mütəxəssisin formalaşmasını təmin
edən əsas vasitələrdən biridir.
Ali məktəbdə təhsil - tərbiyə və elmi sferalar biri-birilə
qırılmaz vəhdətdədir və biri digərinə nüfuzedici təsir göstərir.
Ali məktəb müəlliminin oxuduğu mühazirə heç bir şeylə əvəz
edilməyən tərbiyə formasıdır, elmə, incəsənətə, humanist ənənələrə
müraciətdir, həyata, elmə, insanlara məhəbbət hissinin, reallıqlara
nikbin münasibətin tərbiyə edilməsi metodudur.
Mühazirə hansı formada qurulursa-qurulsun, tələbələrin
əqlinə və hisslərinə qüvvətli təsir edərək, fəal qavramanı təmin edir,
yeni biliklərə, axtarışlara, tədqiqatlara maraq oyadan qüvvətli
stimulyator rolunu oynayır.
Ali
məktəb
müəlliminin
tərbiyəvi
fəaliyyətinin
istiqamətlərindən biri də
tələbəni özüniitəhsU prosesinə
hazırlamasıdır.
Öz yetirmələrinin fərdi psixi xüsusiyyətlərinə,
potensial imkanlarına və qabiliyyətlərinə, maraq və istəklərinə
yaxşı bələd olan müəllim-tərbiyəçi onlara özünütəhsilin sistemini
və texnikasını öyrətməlidir. Bu məqsədlə məsləhət və
kollokviumlar təsadüfi xarakter daşımamalı.; müntəzəm, ən
başlıcası isə, düzgün təşkil olunmalı, mövzular qabaqcadan
müəyyən-
116
ləşdirilməli və bu zaman tələbənin zəif bildiyi, yaxud heç bilmədiyi
problemlərə daha geniş yer verilməlidir.
Müəllim-tərbiyəçi tələbə klublarının, bədii özfəaliyyət
dərnəklərinin, yaradıcı birliklərin, tələbə ictimai təşkilatlarının
fəaliyyətinə aktiv surətdə qoşulmaqla, tələbələrin şəxsiyyət və
mütəxəssis kimi formalaşmasına təsir göstərə bilər.
AH məktəb müəlliminin tərbiyəçi kimi fəaliyyətinin bütün
istiqamətlərini, vasitə və amillərini tam əhatə etmək mümkün deyil.
Həyat tərbiyənin yeni texnologiyalarını doğurur. Müəllimin vəzifəsi
yenilikləri mənimsəmək, olduqca mürəkkəb olan tərbiyə işində
ondan uğurla istifadə etməkdir.
4.5.
MÜƏLLİMİN ÖZÜNÜTƏKMİLLƏŞDİRMƏSİNİN
SƏMƏRƏLİ YOLLARI
İnsanın mədəni və intellektual aləminin formalaşmasına bir
sıra amillər təsir göstərir. Bu amillərdən özünütəhsilin rolu xüsusilə
böyükdür.
Dostları ilə paylaş: