FəSİl I. BİZnes konsepsiyasi və onun hazirlanmasinin
STRATEJİ ÜSTÜNLÜKLƏR PROFİLİ
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- STRATEJİ ÜSTÜNLÜKLƏR PROFİLİ Biznesin təhlili funksiyaları DAXİLİ Güclü tərəflər
- Sxem 4. Strateji üstünlüklər profili matrisası
47
Biznesin təhlili funksiyaları DAXİLİ Güclü tərəflər Zəif tərəflər
+ 1 - 1 İstehsal •
Menecment
• Marketinq •
Maliyyə
• Kadr potensialı •
Strateji üstünlüklər profili matrisası mühüm əlavə faydalılığa da malikdir. Bu faydalılıq ondan ibarətdir ki, matrisanın quruluşunun əsasını təşkil edən ideya firmanın əldə etdiyi səviyyənin müqayisə bazasına nisbətən kəmiyyətcə ölçülməsinə imkan verir. Xarici mühit amillərinin təhlili dünya təcrübəsində GETS modeli əsasında aparılır. GETS modelinin adı ingilis sözlərindən əmələ gəlmişdir: Goverment (Hökümət); Economy (İqtisadiyyat); Technology (Texnologiya); Society (Cəmiyyət). Hökümət firmaların fəaliyyətinə vergilərin, vergi dərəcələrinin, vergi güzəştlərinin müəyyən edilməsi, inhisarçılıq fəaliyyətinin məhdudlaşdırılması, ətraf mühitə təsirin məhdudlaşdırılması və tənzimlənməsi, gömrük rüsumlarının tətbiq edilməsi və s. vasitələrlə təsir göstərir. Ölkədə mövcud olan iqtisadi vəziyyət firmaların fəaliyyətinə böyük təsir göstərir. Sahədə və bütövlükdə ölkədə müşahidə edilən iqtisadi artım firmaların səmərəli fəaliyyəti və imkanlarının reallaşdırılması üçün münbit şərait yaradır. İqtisadi tənəzzül və staqnasiya isə, öz növbəsində, əlavə təhlükələrin yaranması ilə müşahidə olunur. Məsələn, inflyasiyanın yüksək səviyyəsi bəzi sahələr üçün (bank biznesi) əlavə imkanlar yaratsa da, digər sahələr üçün (sənaye) təhlükələr yaradır. Biznes sahəsində mövcud olan vəziyyət də firmanın fəaliyyətində mühüm rol 48 oynayır. Bu vəziyyətin təhlil edilməsində rəqiblərin, istehlakçıların və malgöndərənlərin araşdırılmasına xüsusi diqqət yetirilməlidir. Biznesin strateji idarə edilməsi kəskin bazar münasibətləri və rəqabət şəraitində uğurlu fəaliyyət göstərmək və yaşamaq üçün ən vacib amillərdən biridir. Ətraf mühitin dəyişməsi təşkilatın yeni mühitə adaptasiyasını zəruri edir və mühit tələbləri dəyişilir. Yeni tələblərə uyğun optimal kompaniya fəaliyyət sisteminin qurulması biznesin strateji idarə edilməsinin başlıca vəzifəsidir. Biznesin strateji idarəedilməsinin əsas məqsədi uzunmüddətli perspektivdə uğurlu firma fəaliyyətini təmin edərək ali təşkilati məqsədlərə nail olaraq arzu edilən mövqelərə yiyələnmə, onun qorunub saxlanılması və təşkilatın strateji inkişafıdır. Və bu aydın məqsədlərə çatmaq üçün biznesin strateji idarəedilməsisnin konkret vəzifələrinin icrası lazımdır. Müxtəlif ölklərin biznes subyektləri üçün strateji idarə edilmə konsepsiyasının məqsədi və vəzifələri umumilik təçkil etsə də, bu məqsəd və vəzifələrə nail olma çox spesifik səciyyə daşıyır.
Biznes taktikası, strategiyanın tərkib elementi kimi dedikdə, əvvəl biznes strategiyaları və onun tərkibində iştirak edən taktikalar başa düşülür. Burada bir sıra ümumi strategiyaların rəqabət strategiyası, məhsulun satış strategiyası, bazarı əhatə etmə strategiyası, qiymət əmələgəlmə strategiyası və s. kimi strategiyaların adını çəkmək olar. İdarəedicilərin bu strategiyaları həyata keçirməsi üçün taktikaları bilməsi vacibdir və eyni zamanda taktikları həyata keçirməsi üçün isə bir sıra ünsürəri bilməyi vacibdir Fəaliyyətə yeni başlayan və səlahiyyətlərin savadlı qaydada bölüşdürülməsini istəyən menecerlər aşağıdakı təkliflərə əməl etməlidirlər: 1. Səlahiyyətləri bölüşdürən zaman gözlənilən icra səviyyəsini, işçilərin məcburetmə dərəcəsini, təşəbbüskarlığın gözlənilən səviyyəsini və tələb olunan fəaliyyətin tipinin aydın və tam müəyyən edilməsi; 49 2. Verilmiş tapşırıqların həyata keçirilməsi üzrə fəaliyyətin nəticələri haqqında məlumat vermək üçün işçilərə vaxtın təyin edilməsi; 3.
Biznesin strateji idarə edilməsi mexanzminin təkmilləşdirilməsi müvafiq istiqamətlərdə göstərilən zəruri tədbirlərin həyata keçirilməsi ilə baş verir: a. İnnovasiya tipli idarəetmə sistemi qurulmalıdır - innovasiyalarla iş strukturları yaradılmalı, yeni məhsul buraxılışı həyata keçirilməli, strategiya portfelində innovasiya strategiyalarının sayını çoxaltmalı, ETTKİ xərcləri artırılmalı, yüksək yaradıcılıq potensialı olan biznes komanda formalaşdırılmalı və onların unikal motivasiyası sistemi düşünülməlidir. b. Təşkilatı idarəetmə strukturunun təkmilləşdirilməli – müasir biznesdən kompaniya strukturunun nisbətən sadə olmasını, səlahiyyətlərin mərkəzləşməsindən qaçmağı, nisbətən funksional müstəqilliklərin verilməsini, peşəkarlardan ibarət bölmələrin təşkilini, məqsədli layihə qruplarının yaradılmasını, kompyuterləşmə və avtomatizasiyaların, biznes reinjinirinq və restruktruzasiya aparılmasını istəyir. c. Strateji kontrollinqin tətbiq dairəsi genişləndirilməlidir - idarəetmə sisteminin effektiv fəaliyyəti və strategiyanı kənar mənfi təsirlərdən qoruyaraq uğurla realizasiya etmək üçün idarəetmə uçotu təkmilləşdirilməli, idarəetmə fəalyyətinin zəruri strateji informasiya təminatı üçün daha müasir matris analitik modelləri tətbiq edilməli, xərclərin strateji idarə edilməsi mexanizmlərinin təkmilləşdirilməli, strateji kontrollinqdə təkcə cavabdeh hər hansı bir strukturun deyil bütün idarəetmə bölmələrinin optimal və səmərəli surətdə iştirakı təmin edilməli, idarəetmənin funksiyaları arasında koordinasiyaya nail olunmalı və əks əlaqə gücləndirilməli, strateji keyfiyyət göstəricilərinin müntəzəm analizi aparılmalı və qiymətləndirilməli, strateji kontrollinqin tətbiq dairəsi daha geniş elementləri əhatə etməlidir. Biznes takikaları və metodları birinci növbədə iqtisadi qanunların və tələblərin həyata keçirilməsi metodudur. Biznes takikaları və metodlarında qanun və prinsiplərdən necə istfadə edilərsə, yəni burada prisip metoda nisbətən daha yumuşaq məna kəsb edir və o, daha istiqamətləndirici rola malikdir. Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|