bizim özümüzün varlığımıza
ayrılmış şəkildə
qarşımızda dayanır və sonuncu da öz növbəsində mövcud var-
lığa, yəni həyata, fizioloji funksiyalara, psixi yaşantılara, davranış
vasitələrinə, dilə, vasitələrə, hərəkətlərə bölünür; subyektə və
obyektə bölünməklə ümumilikdə şüur; bizim dünyanı təsəvvür
etmək üsulları olan “ideyaların həyatı” kimi başa düşülən
ruh;
nəhayət, ekzistensiyanın mənası ondan ibarətdir ki, biz empirik
şəkildə obyektiv yaranan mövcud varlığın fövqündə, ümu-
miyyətlə, şüurun və ruhun fövqündə dayanan ilk başlanğıc
sayəsində yaşayırıq; ekzistensiya özünün polyarlığına,
“transsendensiyasına” münasibətdə mövcuddur. İnsanın var-
lığının yuxarıda sadalanan dörd sahəsində idrakın müxtəlif
üsulları fəaliyyət göstərir: mövcud varlıq gündəlik ünsiyyətdə
olduğumuz şeylər haqqında bizə adi biliklər verir; ümumiyyətlə,
şüur bizə aşkar və məcburi, ən ümumi və zəruri biliklər verir;
ruh mühakimənin pərakəndə məlumatlarını, yəni ilk iki sahədə
yaranan bilikləri birləşdirir. Nəhayət, “mən özümü özümə bəxş
edilmiş transendensiya kimi nə dərəcədə dərk edirəmsə, ekzis-
tensiya kimi o dərəcədə mövcudam”.
Bu cür fikirlər Sartr, Kamyu, Marsel, Fromm və digər ekzisten-
sialistlər üçün də səciyyəvidir.
Dostları ilə paylaş: |
