Fundamental

Valokordin
 sedativ, ozroq vazodilatator va spazmolitik ta‘sirga ega. 
 
12.6.PSIXOSTIMULYATORLAR. 
Psixostimulyatorlar
 -  aqliy faollikni, e‘tiborlilikni va ishlash qobiliyatini vaqtincha oshira-
digan moddalar. Psixostimulyatorlarni qoʻllash natijasida kuch ortadi, tetiklik paydo boʻladi, 
uxlashga ehtiyoj kamayadi.  
Yuqori samarali  psixostimulyator 
amfetamin 
(fenamin)  boʻlib, u  markaziy  asab  tizimining 
sinapslarida  noradrenalin  va  dofaminning  ajralishini  kuchaytiradi.  Amfetamin  psixo-
stimulyator ta‘siriga qoʻshimcha ravishda taxikardiya, qon bosimining oshishiga olib keladi, 
bu  uning  simpatomimetik  ta‘siri.  Amfetaminni  qoʻllash  doriga  moyillikni  yuzaga  keltiradi. 
Amfetaminning  nojoʻya  ta‘siriga  uyqusizlik  va  titroq  kiradi.  Hozirgi  kunda  amfetaminni 
ishlatish cheklangan. 
Hozirgi  amaliyotda  psixostimulyator  sifatida 
mezokarb
  (sidnokarb)  ishlatiladi.  Ushbu 
preparat noradrenalinning  ajralishini oshiradi; fenaminga nisbatan kam samarali, yurak-qon 
tomir tizimiga sezilarli ta‘sir koʻrsatmaydi, doriga moyillikni keltirib chiqarmaydi. Mezokarb 

---

180 
Manbaa:  
   
@pharma_baza
 
uyquchanlik  (xususan,  narkolepsiya  bilan),  holsizlik  ,  befarqlik  va  charchoq  bilan  kecha-
digan kasalliklarda ishlatiladi.  
Mezokarbni  nojoʻya  ta‘siri:  xavotir,  uyqusizlik  (tunda  buyurmaslik  kerak),  koʻngil  aynishi, 
ishtahani  pasayishi, ogʻizning  qurishi,  ich  qotishi,  qon  bosimining  biroz  koʻtarilishi  kabilar 
bilan namoyon boʻladi. 
Kofein
 ham psixostimulyator xususiyatiga  ega.