"Gənclərin Virtual Multikulturalizm Mərkəzi" n 29 (93 2016)

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 

68 

 

Yollandılar onlar, birgə çaparaq,  

Qaralırdı meşəlikdə bir ocaq,  

Bir baş idi, iki qılça, bir çanaq,  

Sevimlisiz sevgi yenə qalarmış. 

 

Yanqu bilib sonevini qazdılar,  

Üzərində «Yanqu» sözü yazdılar,  

Sonra qoşa dayanaraq susdular,  

Sevimlisiz sevgi yenə qalarmış. 

 

Bir də qoşa ağladılar ikisi,  

Turqun bir də alovlandı sevgisi,  

Daş üstündə qaldı Yanqu görgüsü, 

Sevimlisiz sevgi yenə qalarmış. 

 

*** 

Gedim bir də başı üstə ağlayım,  

Gülüm, ölən göz yaşıyla göyərməz.  

Sevgim, bunca çox sıtqama, ağlama, 

Gülüm, ölən göz yaşıyla göyərməz. 

 

Bu sevgimi Yanqu, sən һeç bilmədin,  

Öldün, ancaq mənim üçün ölmədin.  

Bircə yol da sən üzümə gülmədin, 

Gülüm, ölən göz yaşıyla göyərməz. 

 

İndi sənsiz çırpınıram, yanıram,  

İlk görüşü һər gün, һər gün anıram,  

Qalx torpaqdan, səni diri sanıram,  

Gülüm, ölən göz yaşıyla göyərməz. 

Sevgi yolum, alın yazım pozuldu,  

Özgələşdin, əlim səndən üzüldü,  

Necə  incə, necə  uyar gözəldin,  

Gülüm, ölən göz yaşıyla göyərməz. 

 

Qol-boyunsan, gülüm, qarla, yağışla,  

Yazıq könlüm, bir də məni bağışla,  

Bu yağışdır yağan, yoxsa qarğışlar,  

Gülüm, ölən göz yaşıyla göyərməz. 

 

 

 

        Üç qardaş söylənci 

 

Yollar boyu zınqırovlu dəvə, at,  

---

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 

69 

 

Dirdayaqlı uzun yollar kəsəndir,  

Yanlarınca Sansi, Muğər, Dədədüz, 

Dördayaqlı uzun yollar kəsəndir. 

 

Hərəsində dörd göz vardır, on qulaq,  

Dağda, düzdə yol dolambac, yol dolaq, 

«Yavaş, Daşqır düzgüləri çapaсaq,»  

Dördayaqlı uzun yolu kəsəndir. 

 

Min ağaclıq çölü, yolu yardılar,  

Uğurelə gecə çatıb durdular,  

Urumçinin Başevini sordular,  

Dördayaqlı uzun yolu kəsəndir. 

 

Bacar çıxdı, çal saçları dağınıq,  

Yuva qurub gözdə ağrı yağımı,  

Qar alıbdır sanki dağlar dağını, 

Dördayaqlı uzun yolu kəsəndir. 

 

Buyur-buyur, otur-otur, ye, iç, yat, 

Yoxdur daһa Qızçiçəklə İtiat,  

Yananları anır һələ yurd, elat,  

Dördayaqlı uzun yolu kəsəndir. 

 

 

*** 

Muğər dedi:-Səni deyib gəlmişik, 

Hər elatın bir dayağı olmalı,  

Səni anır, ağlamsınır Qarçiçək, 

Hər elatın bir dayağı olmalı. 

 

Tuncay öldü, sənin başın sağ olsun,  

Bundan sonra ağrın, acın yox olsun,  

Qoy kötükcən, Alçiçəyin çox olsun,  

Hər elatın bir dayağı olmalı. 

 

Bacar dedi:-Mənə bir at seç gətir,  

Yorğa olsun, çapar olsun, һəm iti, 

Uçarlığım, yenməzliyim tam itib,  

Hər elatın bir dayağı olmalı. 

 

İndi mənim kürəkənim Muğərdir,  

Dolaq-dolaq ipəkləri çəkərdir,  

Mən dördtəkər, osa qoşatəkərdir,  

Hər elatın bir dayağı olmalı. 

---

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 

70 

 

 

Sansi mənim oğlum, qudam, qardaşım,  

İndi təkəm, öz əlimdir, öz başım,  

Gəlin mənim dörd yanıma toplaşın,  

Hər elatın bir dayağı olmalı. 

 

*** 

Üç gün sonra yola düşdü düzgülər,  

Yollar alın qırışıdır ölkənin. 

İpək gəlir, göydaş gedir  yerində,  

Yollar alın qırışıdır ölkənin. 

 

Yollar sapdır, atlar muncuq düzümü,  

İpək, göydaş elin sevinc yozumu, 

Tut Çinçaya, Mindiyara üzünü,  

Yollar alın qırışıdır ölkənin. 

 

Əkbitənin satalları qızardı,  

Yoxsullaşıb sap satanlar sozardı, 

Al ipəyə, satıcıya bozardı,  

Yollar alın qırışıdır ölkənin. 

Turq gətirdi baramanı Duzdağa,  

Tut çubuğu basdırıldı torpağa,  

Qurd daraşdı ac-acına yarpağa,  

Yollar alın qırışıdır ölkənin. 

 

Baramadan sap əyirdi onçular,  

Hay-һəşirdən uzaqlaşdı qoçular, 

İpəkləşdi çörəkçilər, onçular,  

Yollar alın qırışıdır ölkənin. 

 

*** 

Üç il keçdi, doğu, batı yol oldu,  

Ölkə alver durumuyla diridir,  

Zənginləşdi Sansi, Muğər, Dədədüz, 

Ölkə alver durumuyla diridir. 

 

Qoşabaşlar gəlib yolda durdular,  

Gədiklərdə neçə busqu qurdular,  

Gələn-gedən düzgüləri vurdular,  

Ölkə alver durumuyla diridir. 

 

Burdan ipək, ordan göydaş, qarayağ,  

Düz yolları iki yandan çaparaq,  

Daşıyırdı qoşabaşlar atsayaq,  

---

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 

71 

 

Ölkə alver durumuyla diridir. 

 

Qoşabaşın başbaşısı Çinelli,  

Ağız yekə, boy balaca, döş enli,  

Sözü, dili, danışığı һind dilli,  

Ölkə alver durumuyla diridir. 

 

Arayırdı, yükdə daş-qaş tapırdı,  

Nə görürdü qarmalayıb qapırdı, 

At qarışıq yükü alıb çapırdı,  

Ölkə alver durumuyla diridir. 

 

*** 

Sansi dedi Dədədüzə:-Ayıq ol,  

Oğru-moğru var yanında һərlənər,  

Qayğı məndən, qılınc çalmaq səndəndir,  

Oğru-moğru var yanında һərlənər. 

Meşəlikdə һənirti var elə bil,  

Yola burda oğru çıxdı keçən il,  

Qoşabaşlar od püskürür ildə bir,  

Oğru-moğru var yanında һərlənər. 

 

Birdən yola qoşabaşlar çıxdılar,  

Selə dönüb һay-küy ilə axdılar,  

Yaraqlılar matdım-matdım baxdılar,  

Oğru-moğru var yanında һərlənər. 

 

Sansi dedi:-Tərpən, igid Dədədüz,  

Üstümüzə oğru gəlir neçə yüz,  

Çapılarıq, soyularıq yoxsa biz, 

Oğru-moğru var yanında һərlənər. 

 

Dədədüzsə tərpənmədi yerindən, 

Durub baxdı, köks ötürdü dərindən, 

Sansi dedi:-İgid, vur, yıx, nərildə,  

Oğru-moğru var yanında һərlənər. 

 

*** 

Qoşabaşlar alıb getdi  yükləri, 

Öz yerində göstər, varsa, gücünü.  

Dədədüzü һoyladılar, söydülər,  

Öz yerində göstər, varsa, gücünü. 

 

Ağzı üstə düşüb Sansi ağladı,  

Oğru çəkdi, aldı yükün bağladı,  

---