383
Lakin yaşlı erməninin onların arasında yaranan soyuq
münasibətlərindən xəbəri yox idi.
XVII fəsil. Öz səhvlərini düzəldən tarixçi
pedaqoq
Sergey ətrafında olan adamların keflərinin pozulduğunu
görüb qanı qaraldı. O, Eduarda öz iradlarını bildirmək və
son günlər əldə etdiyi həqiqətləri yaşlı erməninin üzünə
söyləmək üçün siqaret çəkmək adı ilə kabinetinə apardı.
Özünü qaba insan kimi aparan Eduard kabinetin qapısını
arxasınca örtən kimi narazı halda dedi:
- Sergey Vladimiroviç, bilirsiniz ki, sizin xətrinizi
dünyalar qədər çox istəyirəm, amma inciməyin məndən,
xristianları məhv edən azərbaycanlıları müdafiə etmək
bizim kimi sivil insanlara yaraşmaz.
Xarakter etibarilə həddindən artıq səbrli olan dosent
Eduardın pəncərənin ağzında kresloda oturduğunu görüb,
özü masa arxasında əyləşdi və bütün fikirini cəmləşdirib
aludəliklə dedi:
384
- Edik, azdan-çoxdan mən azərbaycanlıların xarakterinə
bələdəm və istərdim ki, bundan sonra sən onları islam
terrorçuları ilə səhv salmayasan. Qafqaza olan səfərlərim-
dən sonra əminamanlıqla deyə bilərəm ki, dünyada tək-tük
mehriban xoş niyyətli millətlər var ki, onlardan da biri
nifrət bəslədiyin azərbaycanlılardır. Onları acılamasan,
onlara qarşı düşmənçilik mövqeyi bəsləməsən, onlar sənin-
lə qardaş kimi rəftar edəcəklər. bir sözlə, onlar çox etibarlı
və sədaqətli millətdir.
- Sergey Vladimiroviç, görünür siz onların iç üzünü
tanımırsınız. Onlara xoş sifət göstərə-göstərə gəlib adamın
boynunda otururlar. Heç kim onlarla bir məmləkətdə yaşa-
maq istəmir. “Eurovision”a gələn bir-iki əcnəbi turistini
orada görüb, elə bilirsiniz ki, həmin adamlar Bakıda hansı-
sa bir işlə məşğuldurlar.
- İş ondadır ki, mən hər iki ölkədə olanda özüm üçün
çoxlu yeniliklər kəşf etdim. Açığını desəm, Ermənistanda
olanda mən orada demək olar ki, rusları çıxmaq şərtilə
qeyri millət görmədim. Həmin rusların əksəriyyəti isə sizin
ölkədə yerləşən rus hərbi bazalarının hərbi qulluqçuları-
dırlar. Amma Azərbaycanda başqa millətləri demirəm, yerli
azsaylı xalqlar olan ləzgilər, talışlar, kürdlər, lahıclar,
yəhudilərin, hətta ermənilərin də yaşadığının şahidi oldum.
Elə biri sənin bacın ailəsi ilə birlikdə Bakıdadırlar və çox
385
maraqlıdır ki, onların hamısı işlə də təmin olunublar.
Halbuki sən mənə deyirdin ki, azərbaycanlılar sənin bacını
girov kimi ən pis şəraitdə saxlayırlar.
Gözlənilməz halda söylənilən fakt qarşısında aciz qalan
erməni utandığından heç bir söz deyə bilmədi. Onun
hərəkətlərinə heç bir reaksiya verməyən tarixçi pedaqoq
səbirsizliklə sözünə davam etdi. O, dedi:
- Başqa bir nümunə, bütün bəlalarda siz ermənilər Türki-
yəni qınayırsınız. Mən Türkiyədə olanda orada yüz minlər-
lə erməninin yaşadığının şahidi oldum, həm də onların
əksəriyyəti ticarətlə məşğul olaraq, külli-miqdarda pul
qazanırlar. Əgər, türklər ermənilərin qatı düşmənləridirsə,
onda nəyə görə həmin ölkəni tərk edib başqa ölkələrə üz
tutmurlar? Ona görə ki, həmin məmləkətdə heç kim onların
xətrinə dəymir. Eləcə də həmin ölkənin daimi vətəndaşları
olan kürdlər ideoloji fanatiklər kimi orada terror aktları
təşkil edib, mülkü vətəndaşları qorxu altında saxlayırlar.
Təsəvvür edirsən, kürdlər Çində yaşayıb belə bir cinayət-
lərə əl atsaydılar nə baş verərdi? Onların hamısı zəlil günə
düşərdilər.
Edik, məni başqa bir şey düşündürür, siz azərbaycanlılar
ilə sülh və əminamanlıq şəraitində yaşamısınız və mən
deyərdim ki, sizdən başqa heç bir millət bir-birilərilə o
386
dərəcədə mehriban ola bilməz. Hər şey birdən-birə neçə alt-
üst oldu? Kim sizin aranıza belə bir nifaq saldı?
- Sergey Vladimiroviç, vicdanıma and olsun ki, inanın,
bu yaxınlara qədər mən elə bilirdim bacım orada girov
saxlanılır. O ki, qaldı müsəlmanlara, onlar bizi yer üzündən
silmək, yaşadığımız torpaqları əlimizdən alaraq bizi dədə-
baba yurdumuzdan didərgin salmaq istədilər. Lakin onlar
buna nail ola bilmədilər. Müsəlmanların imkanı olsa, onlar
hər an bizim qanımızı içərlər.
- Demək istəyirsən ki, bütün bu ədavət dini zəmində baş
verir? – deyə dekan həmsöhbətinə sualedici nəzər saldı.
- Bütün dünya bilir ki, cənubdan türklər, şərqdən isə
azərbaycanlılar bizi hərtərəfli olaraq məhv etmək üçün ,
əllərinin altında olan bütün mümkün vasitələrdən istifadə
ediblər. Adını çəkdiyimiz millətlər hansı dinə mənsubdur-
lar? Əlbəttə ki, İslam dininə!
- Adəti üzrə mən Qarabağ münaqişəsi barəsində
Eduardla, o cümlədən, Robertlə çox söhbət etmiş və çalış-
mışam ki, bu məsələdə obyektiv olum. Lakin həqiqəti dərk
etmək üçün mən, daim hansısa bir maneələrlə rastlaşırdım.
O da ki, əsasən, yalan informasiyaların əldə olunmasından
ibarətdir. Amma bilirəm ki, tez və ya gec həqiqət üzə çıxır
və ədalət öz yerini tutur. Əvvəllər Ermənistanda həyat
Dostları ilə paylaş: |