Agarəhim Əsərlər Ana dilinin tədrisi metodikası

ip, tap, top
sözlərini necə tələffuz 
edirəm. 
—
İ...ap, tooo..p, taaa..p.
—
İ, -to, -ta
hecalarını deyəndə ağız aralanır, 
p
səsinin tələffü-
zündə isə dilin ucu üst damağa tərəf (qarşıdakı üst dişlərin arxasına 
doğru) uzanır, dodaqlar bir-birinə qapanır, sonra hava axını (partla-
yışı) nəticəsində dodaqlar aralanır, 
p
səsi əmələ gəlir. 
Şagirdlər 
p
hərfıni əlifba kassasından götürürlər. 
Müəllim başa salır ki, 
Pəri, pamhıq, top
və s. sözləri deyirik. 
Bu sözlərdəki səsləri eşidirik. Başqa səslər kimi 
p 
da qulağımızda 
səslənir. Biz bunları eşitdiyimiz kimi tələffüz edirik. İndi isə siz 
əlifba kassasından 
p
-nın çap şəklini götürmüsünüz. Biz bu 
p
-nı 
gördüyümüz üçün onu hərf adlandırırıq. Kitab oxuyarkən hərflər-
dən istifadə edirik. 
Şagirdlərdən biri düzüm lövhəsində 
papaq
sözünü hecalarla dü-
zür, sonra oxuyur. 
—
Papaq
sözündə neçə heca var? 
—
İki heca. 
—
Hansılardır? 
—
Pa-paq.
—
Nədən bildiniz ki, bu sözdə iki heca var? 
—
Papaq
sözündə iki sait var. 
Başqa bir şagird: 
—
Sözdə neçə sait varsa, o qədər də heca olur. 
—
Hər ikinizin cavabı doğrudur. Bu sözü necə oxumaq lazım-

---

Ağarəhim Əsərlər 
27 
dır? 
—
Hecalarla. 
—
Oxu görüm. 
—
Pa-paq. 
Müəllimin köməyi ilə şagirdlər 
pomidor, pambıq, palıd, lalə
və s. sözləri hecalarla deyir və düzüm taxtasında kəsmə əlifba ilə 
düzürlər. Tədricən şagirdlər 
Polad pambıq yığır
və s. kimi cümlə-
ləri kəsmə əlifba ilə yazırlar. Onlar 
Polad
sözünü yenə kiçik hərflə 
başladıqda, müəllim insan adlarının yazılışı və cümlənin ilk sözün-
dəki ilk hərfın böyüklə başlanması qaydasını xatırladır. Şagirdlər 
öz səhvlərini özləri düzəldirlər. Bundan sonra onlar dərsliyin sütun-
larında verilmiş sözləri və mətnləri oxuyurlar. İşin sonunda səhifə-
nin aşağısında verilmiş əşya şəkillərinin adlarında buraxılmış heca-
ları yerinə qoyub, sözləri tamamlamaq tələb olunur.