Avropa komiSSİyasi iTTİfaqin xariCİ İŞLƏr və TƏHLÜKƏSİZLİk siyasəTİ MƏSƏLƏLƏRİ ÜZRƏ YÜKSƏK
Yüklə 343,02 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İİ. QONŞULUĞUN STABİLLƏŞDİRİLMƏSİ
4
Regional səviyyədə Şərq Tərəfdaşlığı 2015-ci ildə keçirilmiş Riqa sammitindəki öhdəliklərə uyğun olaraq bir qədər də gücləndiriləcəkdir. Aralıq Dənizi Ölkələri Birliyi cənub qonşuları ilə əməkdaşlığın dəstəklənməsi baxımından daha böyük rol oynaya bilər. Yeni AQS regional çağırışların həll edilməsi məqsədilə mümkün olduğu təqdirdə qonşulardan savayı digər regional iştirakçıları da cəlb etməyə çalışacaqdır. BMT Ali Məclisi tərəfindən 2030-cu il üzrə Dayanıqlı İnkişaf üçün Gündəliyin və Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinin (DİM-lər) qəbul edilməsi və onların icrası istiqamətində Aİ-nin güclü dəstəyi tərəfdaşlar ilə birgə fəaliyyət üçün yeni transformasiya oluna bilən siyasət çərçivəsi təmin etmişdir. Eyni zamanda, hazırkı yenilənmə Xarici və Təhlükəsizlik Siyasəti üzrə Aİ-nin Qlobal Strategiyası istiqamətində daha geniş miqyaslı fəaliyyətin tərkib hissəsi kimi sıx şəkildə əlaqələndiriləcəkdir. Bu və digər tədbirlər vasitəsilə Aİ gələcəkdə bütün tərəfdaşlar ilə əlaqələrin çərçivəsi kimi AQS-i gücləndirməyə çalışacaqdır. İİ. QONŞULUĞUN STABİLLƏŞDİRİLMƏSİ AQS Aİ qonşu ölkələri ilə uzunmüddətli fəaliyyət çərçivəsi olsa da, ən ciddi ehtiyacları mütləq şəkildə nəzərə almalıdır. Növbəti üç-beş il ərzində qonşu ölkələrin əksəriyyətində əsas çağırış stabilləşmə məsələsi olacaqdır. Qeyri-stabilliyin səbəbi çox zaman təkcə təhlükəsizlik məsələləri ilə bağlı olmur. Aİ-nin yanaşması sektorlar boyunca qeyri-stabillik mənbələrini sistemli şəkildə həll etməyə çalışacaqdır. Yoxsulluq, bərabərsizlik, ədalətsizlik hissi, korrupsiya, zəif iqtisadi və sosial inkişaf, xüsusilə gənclər üçün imkanların mövcud olmaması qeyri-sabitliyin mənbəyi ola bilər və həssaslığı radikalizm səviyyəsinə çatdıra bilər. Yeni AQS iqtisadiyyatların dəstəklənməsi və yerli əhali üçün perspektivlərin açılması istiqamətində məqsədyönlü səylər edəcəkdir. Siyasət tərəfdaş ölkələri insanların öz gələcəklərini qurmaq istədikləri yerlərə çevrilməsinə yardım etməli və insanların nəzarətsiz hərəkətinin qarşısının alınmasına xidmət etməlidir. İctimai məsləhətləşmə zamanı böyük sayda maraqlı tərəflər, o cümlədən əksər tərəfdaş ölkələr Aİ-nin təhlükəsizlik sektoru üzrə tərəfdaşlar ilə fəaliyyəti gücləndirməli olduğu fikrini ifadə etmişdir. Digər sahələrdə olduğu kimi yenilənmiş AQS təhlükəsizlik ilə bağlı məsələlər üzrə əməkdaşlıq üçün xüsusi yanaşma təklif edəcək və birgə ümumi fəaliyyətin münaqişələr baxımımdan həssas olmasının və beynəlxalq hüquq normalarına, o cümlədən beynəlxalq insan hüquqları qanunlarına tam şəkildə cavab verməsinin təmin edilməsinə fəal şəkildə çalışacaqdır. Yeni AQS erkən xəbərdarlıq, habelə erkən profilaktik tədbirlər vasitəsilə münaqişələrin qarşısının alınmasını və bu baxımdan tərəfdaşların potensialının gücləndirilməsini hədəfləyir. Hazırkı Birgə Məlumatda qeyd olunan tədbirlər xarici təzyiqlər fonunda Aİ tərəfdaşlarının dözümlüyünün artırılması və onların öz suveren seçimlərini etmək imkanlarının genişləndirilməsi yollarını təklif edir. 5
İİİ. DAHA GÜCLÜ QONŞULUQ. DAHA GÜCLÜ TƏRƏFDAŞLIQ Məsləhətləşmə AQS-nın davam etdirilib-etdirilməməsi və hansı formada davam etdirilməsi barədə genişmiqyaslı sualla qoymuşdur. Aşağıdakı məsələlər üzrə konsensus əldə edilmişdir: •
Bizim tərəfdaşlar fərqli istəklərə malikdir: bizim münasibətləri bunu daha tam şəkildə əks etdirməlidir •
•
Tərəfdaşlıq daha az sayda prioritet istiqamətlərə köklənməlidir •
Üzv ölkələri AQS-ə daha geniş şəkildə cəlb olunmalıdır •
Tərəfdaşlar tərəfindən məsuliyyət daha da genişləndirilməlidir
AQS üzrə məsləhətləşmə zamanı əksər həmsöhbətlər Şərq və Cənub qonşuluq təşəbbüsləri üçün müəyyən formada ümumi siyasət çərçivəsini görmək istədiklərini ifadə etmişlər. Lakin müxtəlif ambisiyaları, bacarıqları və maraqları əks etdirmək məqsədilə Aİ ilə onun qonşu tərəfdaşları arasında daha xüsusi, daha fərqli tərəfdaşlığın qurulması üçün dəyişiklik üçün aydın tələb mövcud olmuşdur. Tərəfdaş paylaşılan birgə dəyərlər əsasında Aİ ilə daha dərin əlaqələrin yaradılması niyyətində olduqda fəaliyyət mövcud baza əsasında həyata keçiriləcəkdir. Gürcüstan, Moldova Respublikası və Ukrayna yeni nəsil Assosiasiya Razılaşması /Dərin və Müfəssəl Azad Ticarət Sahələr (AA/DCFTA) vasitəsilə Aİ ilə siyasi assosiasiya və iqtisadi inteqrasiya yolunu seçmişdir; Mərakeş Aİ ilə münasibətlərdə qabaqcıl statusdan faydalanır və Tunis imtiyazlı tərəfdaşlıq əlaqələrinə malikdir. Aİ əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi və mövcud razılaşmalar üzrə hər iki tərəflər üçün faydaların maksimum həddə çatdırılması istiqamətində sözügedən tərəfdaşlar ilə işləyəcəkdir. Bu tərəfdaşlığı möhkəmləndirmək üçün Aİ sözügedən tərəfdaşlar ilə nazirlik səviyyəsində siyasi dialoq imkanlarını gücləndirməlidir. Aİ tərəfdaşlığın gələcək xarakteri və istiqaməti üzrə məsləhətləşmələr əsasına 2016-cı ildə tərəfdaşlar ilə yeni fəaliyyət mərhələsinə başlamağı təklif edir. Gözləntilər hər iki tərəf üzrə məsuliyyət hissinin artırılmasına imkan verəcək müxtəlif əlaqə nümunələrinin meydana çıxacağından ibarətdir. Aİ hər bir münasibəti birgə təyin edilmiş paylaşılan maraqlara aydın şəkildə yönəldən yeni tərəfdaşlıq prioritetlərinin birgə müəyyən edilməsi imkanlarını müzakirə etməyə hazırdır. Stimullaşdırıcı yanaşma (Daha çox müqabilindən daha çox) səmərəli idarəetmə, demokratiya, qanunun aliliyi və insan hüquqları sahələrində islahatların dəstəklənməsi baxımından uğurlu Yüklə 343,02 Kb. Dostları ilə paylaş:
|