naməsində əks olunmuş bu məqsədləri və prinsipləri təsdiq edərək;
azərbaycan
mədəniyyəti,
arxeologiyası
və
etnoqrafiyası
Azərbaycan tarixinin və onun xalqının ayrılmaz hissəsi və Tslam
mirasının mənbəyi olması faktını dərk edərək və həmdə;
Laçın və Şuşa rayonları daxil olmaqla, bütün işğal olunmuş azər
baycan ərazilərindən erməni silahlı qüvvələrinin dərhal, qeyd-şərtsiz
və tam çıxardılması üzrə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik
Şurasının 822, 853, 874 və 884 nömrəli qətnamələrini təsdiq edərək;
və Ennənistam Azərbaycan Respublikasının suverenliyi və ərazi
bütövlüyünə hörmətlə yanaşmasına israrla çağıraraq;
Əvvəlki konfransların bütün müvafiq qərarlannı, xüsusən
Ermənistan Respublikası və Azərbaycan Respublikası arasında hərbi
münaqişə haqqında İKT ölkələri dövlət başçılannm Mərakeş
Krallığının Kasablanka şəhərində hicri tarixi ilə 1415-ci il rəcəb ayının
11-13-də, miladi tarixi ilə 1994-cü il dekabrın 13-15-də keçirilmiş VII-
ci İslam Konfransı Təşkilatı dövlət və hökumət başçılarının Zirvə
Görüşündə qəbul olunmuş qətnaməni;
İran İslam Respublikasının Tehran şəhərində,hicri tarixi ilə 9-11
Şaaban 1418-ci il,miladi tarixi ilə 1997-ci il dekabrın 9-ll-də
keçirilmiş VIII-ci İslam Konfransı Təşkilatı dövlət və hökumət
başçılarının Zirvə Görüşündə “Ermənistan Respublikasın Azərbaycan
Respublikasına qarşı təcavüzü haqqında” adlı 12/8-P (IS) nömrəli
qətnaməni; və Ermənistan Respublikasın Azərbaycan Respublikasına
qarşı təcavüzünün bir hissəsi kimi işğal olunmuş azərbaycan
ərazilərində məscidlərin və həmdə İslam təhsil və mədəniyyət
institutların dağıdılması haqqında (ISESCO) İslam Ölkələri Təhsil,
Elm və Mədəniyyət Təşkilatı İcraçı Şurasının 14-cü sessiyası
tərəfindən qəbul olunmuş qətnaməni təsdiq edərək;
Etnik təmizləmə məqsədilə Ermənistan tərəfindən Azərbaycanda
məscidlərin və İslamın digər müqəddəs yerlərinin kütləvi və barbar
dağıdılmasını soyqınm cinayətlərinin biri olmasını qeyd edərək;
İslam mirasının saxlanılması üzrə səylərin razılaşdırılması
siyasətinə əməl etmək zərurətini başa düşərək;
İslam mirasının Ermənistan Respublikası tərəfindən işğal edilmiş
azərbaycan ərazilərində olmasından erməni təcavüzkarları tərəfindən
vuruimuş böyük zərərləri,
nadir qədim tikintilərin və İslam sivilizasiyası, tarixi yerlərinin və
arxitekturasının, o cümlədən məscidlərin və digər müqəddəs yerlərin.
224
məqbərə və türbələrin, arxeoloji abidələrin, muzeylərin, kitabxanala
rın, qədim əşyaların sərgi zallannın, dövlət teatrlarının və konserva
toriyalarının tam və ya qismən dağıdılmasını, bundan əlavə qaçaq
malçılıq yolu ilə çoxlu miqdarda qiymətli əşyaların ölkədən çıxardıl-
masını və milyonlarla kitabların, və tarixi əlyazmaların və məhşur
şəxslərin əsərlərinin məhv edilməsini qeyd edərək;
bu məsələyə aid İKT Baş Katibinin məruzəsini nəzərə alaraq:
1. işğal edilmiş azərbaycan ərazilərində İslam mirasının tam məhv
edilməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikasında erməni təcavüzkarla
rı tərəfindən törədilmiş barbar aktlannı qətiyyətlə pisləyir.
2. Ermənistan Respublikası tərəfindən BMT Təhlükəsizlik
Şurasının 822, 853, 874 və 884 nömrəli qətnamələrinin dəqiq və qeyd-
şərtsiz yerinə yetirilməsini qətiyyətlə tələb edir.
3. Azərbaycan Respublikasının hökuməti və xalqının keçirdiyi
həyəcanı və narahatçılığı ilə tamamilə bölüşür və hərbi təcavüzə son
qoymaq, onun nəticələrini aradan qaldırmaq və silahlı münaqişələr
zamanı mədəni dəyərlərin qorunması haqqında 1954-cü il Haaqa
Konvensiyasının müvafiq bəndlərində əks olunmuş vəzifə və
öhdəliklərə əməl olunması məqsədilə beynəlxalq təşkilatlarda
Azərbaycan tərəfindən edilən səylərə öz dəstəyini qeyd edir. Bu
bəndlər nəzərdə tutur ki, silahlı münaqişə baş verdiyi halda dövlətlər
işğal altında olan ərazilərdən mədəni sərvətlərin qaçaqmalçılığın
qarşısını almaq öhdəliyini daşıyırlar. Bundan əlavə, hökumətlər
oğurluq və hər bir soyğunçuluq növünün, (təcavüzə bərabər tutulan)
mədəni sərvətlərin qanunsuz pozulması aktlarının və həmdə yuxarıda
göstərilən sərvətlərə əvəzohına bilməyən zərərin vurulmasının qada
ğan edilməsi üzrə öhdəlik daşıyırlar. Onlar zərurət olduğu halda belə
hərəkətlərin və yabelo hərəkətlərin nəticələrinin qarşısının alınmasında
tam qətiyyətlidirlər. Konvensiya həmdə digər dövlətlərin ərazisinə
daşınmış mədəni dəyərlərin müsadirəsini qadağan edir.
4. Azərbaycanın, ona vunılınuş zərərə görə müvafiq ödəmə almaq
hüququna malik olmasını ləadiqləyir və hesab edir ki, bu zərərə görə
tam ödəmə etmək məsuliyyəti Ermənistanın üzərinə düşür.
5. İKT Üzv Dövlətlərin köməyi ilə Azərbaycanın işğaldan azad
olunan ərazilərində məscidlərin, tədris müəssisələrinin, kitabxanaların
və muzeylərin bərpa olunması məqsədilə İKT müvafiq törəmə
orqanlarından və ixtisaslaşdınlmış idarələrindən proqram tərtib etmək
imkanım öyrənməyi xahiş edir.
225
6. Baş Katibə İKT-na Üzv Dövlətlərin bu məsələ üzrə mövqeyini
BMT-yə, ATƏT-ə və digər beynəlxalq orqanların diqqətinə çatdırma
sın! tapşırır.
7. Baş Katibdən bu qətnamənin yerinə yetirilməsini izləməyi və
İslam Konfransı Təşkilatının Onuncu Zirvə Görüşündə bu məsələ üzrə
hesabat təqdim etməsini xahiş edir.
6.1.З.2.З. “Azərbaycan Respublikasına iqtisadi yardım
göstərilməsi haqqında” adb 21/9-E(IS) nömrəli Qətnamə
Doha, Qətər dövlətinində hicri tarixi ilə 16 - 17 Şaban 1421 H
(12-13 noyabr 2000-ci ildə) keçirilmişİslam Konfransı Təşkilatı dövlət
və hökumət başçılarının Doqquzuncu Zirvə Görüşü, (Sülh və "Al Aqsa
Intifada" İnkişafı Sessiyası),
İslam Konfransı Təşkilatı dövlət və hökumət başçılarının Sək
kizinci Zirvə Görüşündə qəbul olunmuş 18/8-E (İS) nömrəli
qətnaməsinə istinad edərək;
Həmdə İslam Konfransı Təşkilatı Xarici İşlər Nazirlərinin 27-ci
sessiyasında qəbul olunmuş 20/27-E nömrəli qətnaməsinə istinad
edərək;
İKT üzvlərinin Azərbaycan hökuməti və xalqı ilə həmrəyliyini
daha konkret nümayiş etdirmək zərurətini etiraf edərək;
bir sıra Üzv Dövlətlər, müvafiq İKT orqanları, BMT institutlan və
beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən yardımın genişləndirilməsini yüksək
qiymətləndirərək və alqışlayaraq;
Baş Katibin məruzəsini nəzərə alaraq,
1.
Azərbaycan xalqının əzablarını azaltmaq məqsədilə Üzv
Dövlətləri və İslam institutlarım Azərbaycan hökumətinə zəruri
iqtisadi və humanitar yardımın göstərilməsinə çağırır.
2.
Beynəlxalq təşkilatları Azərbaycana humanitar, maliyyə
yardımın göstərilməsini davam etməyə çağırır.
3.
Baş Katibdən İslam Konfransı Təşkilatı dövlət və hökumət
başçılarının Onuncu Zirvə Görüşündə bu məsələyə dair məruzə təqdim
etməsini xahiş edir.
226
(“Ummanın tərəqqisi naminə Bilik və Mənəviyyat”
sessiyası)
Pııtrajaya, Malayziya
hicri tarixi ilə 2 0 -2 1 şaban 1424 H (miladi tarixi ilə 16-17 oktyabr
2003)
6
.
1
.
4
. İS L A M K O N F R A N S I T Ə Ş K İ L A T I N I N
O N U N C U Z İ R V Ə G Ö R Ü Ş Ü
7.1.4.1.
YEKUN KOMMUNİKE
(çıxarış)
33.Konfrans Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsini və
beynəlxalq hüququ kobud şəkildə pozan Ermənistan Respublikasının
Azərbaycan Respublikasına qarşı davam edən təcavüzünü təkrarən
qınayır. O, bütün işğal olunmuş Azərbaycan ərazilərindən işğalçı
Ermənistanın silahlı qüvvələrinin tam, qeyd-şərtsiz və dərhal çıxardıl-
masına çağırır.
Konfrans Ermənistandan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təh
lükəsiz Şurasının 822. 853, 874 və 884 qətnamələrinin digər
müddəalarım da tam yerinə yetirilməsini tələb edir.
Konfrans Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində yaşayış
məntəqələrinin yaradılması üzrə ermənilərin qanunsuz fəaliyyətinə və
digər tədbirlərinə və sııni coğrafi, mədəni və demoqrafik dəyişikliklər
praktikasına, xüsusən, Şuşa şəhərində Məscidin erməni kitabxanasına
çevrilməsinin planlaşdırılmasına son qoyulması zərurətini təkrar edir.
Konfrans bütün üzv - dövlətlərinin özlərini Azərbaycanın haqlı
işinə dəstək verərək Azərbaycan xalqı ilə həmrəyliyinin möhkəmlən
dirilməsini davam etməyə və İslam Ummasının bütün resurslarından
istifadə etməklə Azərbaycanın tam suverenliyini və ərazi bütövlüyünü
tezliklə bərpa edilməsinə nail olunmasına israrla çağınr.
Bununla bağlı, Konfrans üzv - dövlətlərini, o cümlədən Azər
baycanın müvafiq regional beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq etməsi
vasitəsilə, Azərbaycanın Birləşmiş Millətlər Təşkilatının potensialın
dan istifadə etmək cəhdlərinə, onların tam dəstəyini verməsinə çağırır.
227
Yüklə Dostları ilə paylaş: |