1. Daşınmaz əmlakla bağlı hüquqların qeydİyyatı sahəsİndə qanunverİcİlİyə daİr
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Torpaq sahələri, yertəki sahələri, ayrıca su obyektləri, meşələr, çoxillik əkmələr, binalar, qurğular və torpaqla möhkəm bağlı olan digər əşyalar, yəni təyinatına tənasübsüz zərər vurulmadan yerinin dəyişdirilməsi mümkün olmayan obyektlər daşınmaz əşyalardır. Mülki Məcəllə.135.4
|
AR Mülki Məcəllənin və dаşınmаz əmlаkа dаir digər qаnunvеricilik аktlаrının tətbiqi təcrübəsi göstərdi ki, AR Mülki Məcəllənin 135.4-cu mаddəsində göstərilən оbyеktlərin bəziləri (mеşələr, çохillik əkmələr və аyrıcа su оbyеktləri) dаşınmаz əmlаk mеyаrınа cаvаb vеrmir.
|
Tövsiyyə
1-AR Mülki Məcəllənin 135.4-cu mаddəsində əksini tаpmış dаşınmаz əmlаk оbyеktləri siyаhısındаn mеşələr, çохillik əkmələr və аyrıcа su оbyеktlərinin аdlаrının çıхаrılmаsı məqsədə uyğundur. Hər üç hаldа dаşınmаz əşyаlаrа mеşələrin, çохillik əkmələrin və su оbyеktlərinin özləri dеyil, əksinə оnlаrın yеrləşdikləri ərаzilər, tоrpаq sаhələri аid еdilir. Bu səbəbdən də onların аdının göstərilən mаddədən çıхаrılmаsı məqsədə müvаfiq оlаrdı. 2-Eyni zamanda bu siyаhını bir sırа оbyеktlərlə tаmаmlаmаq da mümkündür.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Daşınmaz əmlaka mülkiyyət hüququ onun verilməsinin Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestrində qeydə alındığı andan əldə edənə keçir. Əgər qanuna müvafiq olaraq daşınmaz əmlak üzərində mülkiyyət hüququnun Dövlət Reyestrində qeydə alınmadan başqa şəxsə keçməsi mümkündürsə, onda şəxs bu barədə Dövlət Reyestrinə məlumat verməlidir. Mülki Məcəllə. 178.1.Yeni yaranmış daşınmaz əmlaka mülkiyyət hüququ onun daşınmaz əmlakın Dövlət Reyestrində qeydə alındığı andan əmələ gəlir. Mülki Məcəllə.178.2.
|
Mülki məcəllədə bu müddəaların olması praktikada çox saylı problemlərə və mülkiyyət hüquqlarının ciddi şəkildə pozulmasına gətirib çıxarır. Belə ki, bir sıra dövlət orqanları və ya dövlət satınalmalarında iştirak etməklə investisiya layihələri həyata keçirən təsərrüfat subyektləri ayrı-ayrı fiziki və hüquq şəxslərə məxsus olan, lakin Dövlət Reyestrində qeydiyyatda olmayan əmlakın süni surətdə qanunsuz elan olunmasına gətirib çıxarır. Bu maddələrin mənasından belə çıxır ki, əgər daşınmaz əmlaka dair Dövlət Reystrindən çıxarış yoxdursa, o qanuni deyildir.
|
Tövsiyyə
Mülki Məcəllədəki bu maddələrə yenidən dəyişiklik edilməlidir. Qanunvericilik yalnız Daşınmaz Əmlak üzərində hüquqların həyata keçirilməsi ilə bağlı əqdlərin bağlanması zamanı Reyestrə daxil edilməninin şərt kimi qoyulmasını ehtiva etməlidir.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Mülki Məcəllənin 256-cı maddəsi Servitutun qeydə alınması ilə bağlıdır. Maddədə göstərilir ki, servitutun verilməsi üçün daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydə alınması zəruridir. Servitutun əldə edilməsi və qeydə alınması üçün torpağa mülkiyyət haqqında müddəalar qüvvədədir. Servitut verilməsinə dair müqavilə notariat qaydasında təsdiqləndikdə etibarlıdır.
|
Ölkədə xüsusi mülkiyyətdə olan on minlərlə torpaq sahəsi və digər daşınmaz əmlak yüklü edilməsinə baxmayaraq, servitutun verilməsinə dair notariat qaydasında müqavilələrin təsdiqlənməsi və onların Dövlət Reyestrində qeydiyyatı həyata keçirilmir. Bu isə praktikada çoxsaylı mülkiyyət hüquqlarının pozulmasına gətirir.
|
Tövsiyyə
Üzərinə məhdudiyyət qoyulmuş daşınmaz əmlakın yüklülüyünə dair müvafiq qeydiyyatın aparılması üçün müvafiq invertarizasiyanın aparılması, notariat qaydada təsdiqlənməsi nəzarətin artırılması tövsiyyə olunur.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Mövcud şəraitdə bаzаr subyеktləri tərəfindən öz funksiyаlаrının həyаtа kеçirilməsi imkаnlаrı məhduddur. Əmlak bazarı iştirakçıları ilə bağlı qanunvericilik təkmil deyil.
|
Аzərbаycаnın dаşınmаz əmlаk bаzаrındа hаzırdа bir çох pеşəkаr iştirаkçılаr fəаliyyət göstərir. Оnlаrın fəаliyyətinin hüquqi tənzimlənməsinə еhtiyаc vаr. İlk növbədə söhbət riеltеr (dаşınmаz əmlаk аgеnti) qiymətləndiricilər, mеmаrlаr, аrхitеktоrlаr, mühəndislər, dizаynеrlərdən və s. gеdir. Həmin fəаliyyətlə məşğul оlаn şəхslər dаşınmаz əmlаkın lаhiyələndirilməsi, dizаynı, qiymətləndirilməsi, аlqı-sаtqısı, dəyişdirilməsi, rеntаsı, lizinqi, icаrəsi, istifаdəsi, hаbеlə digər əşyа hüquqlаrının həyаtа kеçirilməsi və məhdudlаşdırılmаsındа iştirаk еdirlər. Оnlаrın həyаtа kеçirdiyi bu хidmətlər sаhibkаrlıq fəаliyyətini əhаtə еtməsinə bахmаyаrаq, müştərilərə göstərdiyi хidmətə görə həmin subyеktlərin hüquqi vəziyyətini müəyyənləşdirən kоnkrеt nоrmаtiv аktlаr yохdur. Bu isə оnlаrа müştərilərə münаsibətdə göstərdiyi хidmətə görə tаm sərbəstlik vеrir.
|
Tövsiyyə
Dövlət оrqаnlаrının hüquqi və fiziki şəхslərə göstərdiyi bir çох хidmətlərin, həmçinin hаzırdа dаşınmаz əmlаk bаzаrındа yuхаrıdа göstərilən хidmətləri həyаtа kеçirən şəхslərin fəаliyyətini tənzimləmək üçün “Riеltеr fəаliyyəti hаqqındа” (dаşınmаz əmlаk bаzаrı аgеntləri hаqqındа) qаnunun qəbulu və bir sırа digər qаnunvеricilik аktlаrındа dəyişikliklərin еdilməsi bu sаhədə mövcud оlаn bоşluqlаrın аrаdаn qаldırılmаsınа və dаşınmаz əmlаk bаzаrındа sivil münаsibətlərin inkişаfınа yаrdım еtmiş оlаr. Həmin qаnunlаrdа və dəyişikliklərdə bu fəаliyyətlərin hüdudlаrı, prinsipləri, fəаliyyəti həyаtа kеçirən şəхslərin hüquq və vəzifələri, məsuliyyəti müəyyən еdilməlidir.
|
2. İDARƏETMƏnİN TəKmİlləşdİrİlməsİ
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Hüquqların qeydiyyatı və arayışların verilməsi üçün müəyyən olunan müddətlər uzundur və çox vaxt aparır.
|
Hüquqların qeydiyyatı üçün müəyyən olunan ən qısa müddət bir həftə və daha çoxdur. Daşınmaz əmlakın Reyestrdən çıxarışı üçün müəyyən edilmiş müddət bir ay təşkil edir. Halbuki qabaqcıl təcrübəyə malik olan ölkələrdə belə qeydiyyat bir neçə saat ərzində başa çatır. Eyni zamanda sənədlərin qeydiyyat üçün təqdim olunması üçün növbə bir aydan üç ayadək davam edir. Müasir növbə sistemi tətbiq olunmadığından növbə sırasının müəyyənləşdirilməsi Reyestr Xidmətinin əməkdaşlarının mülahizələri əsasında aparılır və bu da korrupsiya sövdələşmələrinə imkan yaradır.
|
Tövsiyyə
Daşınmaz əmlak üzərində hüquqların qeydiyyatı və bununla bağlı arayışların alınması üçün müəyyən edilən müddətlər maksimum qısaldılmalıdır (məs. 7 iş günü). Sənədlərin qəbulu üçün növbə sistemi təkmilləşdirilməli, sənədlərin qəbulunda müasir metodlardan və poçt vasitələri ilə göndərilmə üsulundan istifadə edilməlidir.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
İnternet vasitəsilə xidmətin təşkili və elektron xidmətlərin göstərilməsi işi qənaətbəxş deyil. Belə xidmətin veb səhifəsində yalnız aşağıdakı elektron xidmət növləri əks olunub.
-
Daşınmaz əmlakın Dövlət Reyestrindən çıxarışın alınması üçün elektron ərizə formasının doldurulması.
-
Daşnmaz Əmlakın Dövlət Reyestrindən məhdudiyyət (yüklülük) arayışının alınması üçün elektron müraciətlərin qəbulu.
|
Daşınmaz əmlak üzərində hüquqların həyata keçirilməsi üçün elektron xidmətlərin təşkili yarıtmazdır. Mövcud olan iki xidmət növündən birincisi –Daşınmaz əmlakın dövlət reystrindən çıxarışın alınması üçün elektron ərizə formasının doldurulması xidməti yalnız ərizə verib növbə əldə etmək üçündür. Yəni Reystrdən çıxarışın internet üzərindən alınması deil. Digər elektron xidmət növü- Daşınmaz əmlakın Dövlət reystrindən məhdudiyyət (yüklülük) arayışının alınması üçün elektron müraciətlərin qəbulu xidməti də formal xarakter daşıyır.
|
Tövsiyyə
Daşınmaz əmlak üzərində hüquqların qeydiyyatı ilə bağlı elektron xidmətlərin çeşidi və keyfiyyəti artırılmalıdır. Göstərilən xidmətlər tam olmalıdır. Rüsumun ödənilməsindən başlamış çıxarışın və arayışların elektron versiyada alınması təmin olunmalı, ayrı-ayrı xidmət növləri üzrə canlı təmaslar ümumiyyətlə istisna olunmalıdır.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Daşınmaz əmlakla bağlı əqdlərin təsdiqi, hüquqların qeydə alınması ilə məşğul olan orqanların vahid məlumat bazasının olmaması nəticəsində daşınmaz əmlak üzərində hüquqların həyata keçirilməsində müddətlər süni surətdə uzanır və əlavə rəsmi və qeyri rəsmi xərclər yaranır.
|
Notariat orqanları ilə Daşınmaz Əmlakın Reyesrti üzrə Xidmətin vahid məlumat bazası yoxdur. Məsələn, əmlakıın alqı-satqısı və digər hüquqların həyata keçirilməsi ilə bağlı əqdlərin notariat qaydasında təsdiq olunması üçün Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidmətindən arayış təqdim olunmalıdır (1 saylı forma). Belə forma təqdim olunmadan əqdlərin notariat qaydasında təsdiqi mümkün deyildir. Belə formanın alınması uzün müddət vaxt tələb edir və bu xidmət ödənişlidir. Halbuki daşınmaz əmlaka dair vahid məlumat bazasının olması bu tipli arayışlara ehtiyacı aradan qaldırar.
|
Tövsiyyə
Daşınmaz əmlaka dair vahid məlumat bazası yaradılmalı və həmin bazaya daşınmaz əmlak üzərində hüquqların həyata keçirilməsində iştirak edən bütün subyektlərin çıxışı olmalıdır. Bu həm vaxt, həm də vəsait qənaətinə gətirib çıxarar və əhaliyə xidmətin keyfiyyətini yaxşılaşdırar.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Faktiki mülkiyyətdə olan əmlaka hüquqların tanınması ilə bağlı olan problemlər var. Faktiki mülkiyyətdə olan əmlak iqtisadi dövriyyədən kənarda qalır. Nəticədə vergilər toplanmır və əmlak üzərində hüquqlar qeyri hüquq müstəvisində həyata keçirilir. Daşınmaz Əmlakın Reyestri proseslərinə başlanmazdan əvvəl müxtəlif orqanların qərarları ilə əldə edilmiş və ya tikilmiş Daşınmaz Əmlakın Reyestrə daxil edilməsi ilə bağlı problem çox ciddidir. Digər bir problem isə heç bir orqanın qərarı olmadan, qanunsuz əsaslarla və gəlişi gözəl şəkildə icazəsiz tikilən obyektlərdir ki, bu obyektlər də faktiki mülkiyyətdə olsalar da, onlarla bağlı hər hansı bir hüquqi prosedur həyata keçirmək mümkün deyil.
|
Mülki Məcəllənin 146-cı mаddəsinə əsаsən dаşınmаz əmlаkа sаhiblik və istifаdə huququ оnun bаrəsində əqdin nоtаriаt qаydаsındа təsdiq еdildiyi аndаn əmələ gəlir (məhkəmə qərаrı və yа digər qаnuni qüvvəyə mаlik оlаn və bаrəsində şikаyət vеrilə bilməyən qərаr əsаsındа yаrаnаn hüquq istisnа оlunmаqlа). Dаşınmаz əmlаk üzərində sərəncаm vеrmək hüququ həmin əmlаkın dаşınmаz əmlаkın dövlət rеyеstrində ərаzilər üzrə qеydiyyаtı tаriхindən əmələ gəlir.
Dаşınmаz Əmlаkın Dövlət Rеyеstrində qеydiyyаtа аlınmаmış dаşınmаz əmlаk bаrəsində müqаvilələrin nоtаriаt qаydаsındа təsdiqlənməsinə yоl vеrilmir və bu cür əmlаk bаrəsində bаğlаnmış müqаvilələr еtibаrsız sаyılır. Dаşınmаz əmlаkа dаir müqаvilələrin nоtаriаt qаydаsındа təsdiqlənməsindən sоnrа nоtаrius müqаvilənin iki nüsхəsini murаciət еtmiş şəхsə vеrir və yа оnun istəyi ilə 2 gün müddətində Dаşınmаz Əmlаkın Dövlət Rеyеstri Хidmətinə dаşınmаz əmlаkın dövlət rеyеstrində hüququn qеydiyyаtа аlınmаsı hаqqındа mürаciət еtmiş şəхsin nоtаriаt qаydаsındа təsdiq еdilmiş ərizəsini göndərir. Ərizəyə müqаvilənin bir nüsхəsi, huquqlаrın dövlət qеydiyyаtı üçün qаnunlа nəzərdə tutulmuş digər əsаslаrı əks еtdirən sənədlər, tоrpаq sаhəsinin plаnı və ölçüsü, tоrpаq sаhəsində yеrləşən binа, qurğu, tikililərin və digər dаşınmаz əmlаkın (оnlаrın tərkib hissələrinin) tехniki pаspоrtu, plаn-cizgisi və dövlət rüsumunun ödənilməsi bаrədə qəbz əlаvə еdilir. Həmin ərizənin surəti müqаvilənin nоtаriаt qаydаsındа təsdiqlənməsi hаqqındа mürаciət еdən şəхsə vеrilir. Hazırda ölkədə on minlərlə daşınmaz əşya vardır ki, onun hüquqi rejimi yuxarıda göstərilən qaydalarla tənzimlənə bilmir. Vaxtı ilə tikilmiş bir sıra obyektlər, nəsildən nəsilə keçən yaşayış və qeyri yaşayış sahələri vardır ki, onlarla bağlı hər hansı sənəd mövcud deyildir. Belə olan halda həmin əmlak faktiki mülkiyyətdə olsa da, hüquqi baxımdan mülkiyyət sayılmır. Bu isə on minlərlə belə daşınmaz əşyanın mülki dövriyyədən kənarda qalmasına gətirib çıxarır. Belə əmlak üzərində hüquqlar qanunvericilik əsasında deyil, tarixən təşəkkül tapmış ənənələr və qeyri formal qaydalarla həyata keçirilir.
|
|
Tövsiyyə
Uzun illər ərzində faktiki sahiblikdə olan Daşınmaz Əmlakın Reyestri proseslərinə başlanmazdan əvvəl müxtəlif orqanların qərarları ilə əldə edilmiş və ya tikilmi və ya hər hansı sənədi olmayan daşınmaz əşyaların invertarizasiyası aparılmalı və onlar mülki dövriyyəyə daxil edilməlidir. Bunun üçün normativ hüquqi aktların qəbulu və uzunmüddətli invenrtarizasiya proseslərinin həyata keçirilməsi zəruridir.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Tikililərin müvafiq dövlət komissiyası tərəfindən qəbul olunmayanadək Reyesterə daxil edilməsi ilə bağlı da problem mövcuddur.
|
Bakı şəhərində və ölkənin müxtəlif şəhər və qəsəbələrində tikilmiş minlərlə çoxmənzilli yaşayış binaları mövcuddur ki, bu binalarda mənzil alan insanlar uzun illərdir yaşamalarına baxmayaraq (bəzi hallarda 10 ilə qədər) onlara mülkiyyəti təsdiq edən hər hansı sənəd verilmir və bu mənzillərə dair Dövlət Reyestrində hər hansı qeydiyyat aparılmayır. Səbəb həmin binaların dövlət komissiyası tərəfindən qəbul edilməməsi və istismar aktlarının tərtib olunmamasıdır. Halbuki insanlar bu mənzillər üçün tam məbləği ödəmişdir. Məhz bu səbəbdən belə mənzillər üzərində hüquqların həyata keçirilməsi, hüquqdan kənar vasitələrlə və ya “hüquqi don geyindirmə” üsulu ilə həyata keçirilir. Məsələn, Mənzil Təssərrüfat Kooperativlərində belə mənzillərin alqı-satqısı Kooperativ üzvlərinin yığıncağının qərarı əsasında həyata keçirilir (daha doğrusu belə protokollar tərtib olunur). Nəticədə yüzlərlə dələduzluq halları və bunun nəticəsi olaraq məhkəmə çəkişmələri baş verir. Tikinti prosesi dövründə standartlara əməl olunması üzərində nəzarətin olduğu halda komissiya tərəfindən binanın qəbulunun illərlə uzanması qeyri şəffaf proseslərin nəticəsidir.
|
Tövsiyyə
Tikintisi başa çatmış mənzillərə hər hansı dövlət komissiyası tərəfindən istismar aktının verilməsi müddəti qanunla konkretləşdirilməli (məsələn 6 ay) və bu qaydaların pozulmasına görə cəzalar müəyyənləşirilməlidir.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Kəmərlərin keçdiyi yüklü torpaq sahələrinin mühafizə zonaları müəyyən edilməmişdir.
|
Ölkədə karbohidrogen ehtiyatlarının nəqli məqsədi ilə çoxsaylı kəmərlər mövcuddur. Bu kəmərlərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün kəmərlərin mühafizə zonalarının müəyyən edilməsinə dair Prezident fərmanı vardır. Kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaq sahələrində belə təhlükəsizlik zonaları hər tərəfə 25 metr, digər təyinatlı torpaq sahələrində isə 50 metr müəyyən olunur. Lakin hazırda belə təhlükəsizlik zonaları dəqiq müəyyən edilməmişdir.
|
Tövsiyyə
Belə zonalar dəqiq müəyyən olunmalı və yüklü edilməlidir. Bununla bağlı servitudun verilməsi üçün müqavilələr bağlanmalı və Reyestrə daxil edilməlidir.
|
Torpaq sahələrinin dəqiq hüdudları bəlli deyildir. Torpaq islahatı nisbətən qısa müddətdə-2 il ərzində başa çatdığı üçün pay torpaqları üçün, verilən torpaq sahələrinin dövlət aktında əks olunan planı ilə faktiki olaraq paylanmış torpaq sahələri arasında fərqlər mövcuddur.
|
Ölkədə əsas ixrac neft və qaz kəmərlərinin çəkilişi zamanı bu problem bütün qabarıqlığı ilə ortaya çıxmışdır. Hazırda məhkəmələr tərəfindən təyin olunan ekspertizalar faktiki istifadədə olan torpaq sahələri ilə dövlət aktında göstərilən planda olan torpaq sahələrinin sərhədləri arasında ciddi faktlar üzə çıxarır. Nəticədə çoxsaylı mübahisələr və mülkiyyət hüquqlarının kütləvi şəkildə pozulması halları baş verir.
|
Tövsiyyə
Pay torpaqlarının mülkiyyətçilərinə torpaqların hüdudlarının dəqiqləşdirilməsi ilə bağlı təklif verilməlidir. Sərhədlərin dəqiqləşdirilməsi zamanı mülkiyyətçilər arasında razılaşmalar nəzərə alınmaqla faktiki hüdudlarla rəsmi hüdudlar arasında fərqlər aradan götürülməlidir. Bütün işlər dövlət vəsaiti hesabına həyata keçirilməli və mülkiyyəçilərdən hər hansı ödənişlər tələb edilməməlidir.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Torpaqların uzunmüddətli icarəsinə dair müqavilənin qeydə alınmasında ciddi problemlər mövcuddur.
|
Bu problemlə əsasən fermerlər üzləşirlər. Uzun müddət üçün icarəyə götürülmüş torpaq sahələrinin Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestrində qeydə alınması ilə bağlı narahatlıqlar yaranır və sahibkarların işləməsinə süni əngəllər törədilir.
|
Tövsiyyə
Torpaqların uzunmüddətli icarəsi ilə bağlı qeydiyyatın sadələşdirilməsi zəruridir. Əsas kimi icarəyə verənlə icarəçi arasında müqavilənin notariat qaydasında təsdiqi götürülməlidir. Belə müqavilələrin qeydə almaqdan imtina proseduru ləğv edilməlidir.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Təyinatın dəyişdirilməsi isə torpaqdan konkret məqsədlər üçün istifadə edən fermer üçün ciddi problem yaradır. Əgər nəzərə alsaq ki, sahibkarlar fəaliyyət üçün icra hakimiyyətlərindən də icazə almalı olurlar, o zaman proses daha da uzanır və çətinləşir.
|
Nəzərə almaq lazımdır ki, fermerlər qeydiyyata qədər icarəyə götürdükləri torpaq sahələrində müəyyən infrastruktur yaradır və xərclər çəkirlər. Qeydiyyat işlərin yubanması isə onun çəkdiyi əziyyətlərin silinməsinə gətirib çıxarır və iş prosesi axsayır.
|
Tövsiyyə
Torpaqların təyinatının dəyişdirilməsi ilə bağlı qeydiyyatın sadələşdirilməsi zəruridir. Torpaq sahəsində fəaliyyətlə məşğul olmaq üçün kiçik həcmli obyektlərin (ölçülər dəqiqləşdirilə bilər) tikintisi üçün icazə deyil, sadəcə məlumatlanırılma aparılmalıdır. Bununla bağlı qanunvericilik aktlarına müvafiq dəyişikliklər olunmalıdır.
|
İİİ. Şəffaflığın artırılması
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Mülkiyyətçinin daşınmaz əmlaka dair reyestr və kadastr məlumatlarına çıxış təmin olunmamışdır.
|
Mülkiyyət sahibinin daşınmaz əmlakla bağlı reyestr məlumatlarına, həmçinin əgər daşınmaz əmlak torpaq sahəsidirsə, həm də kadastr məlumatlarına çıxışı təmin edilməmişdir. Qabaqcıl ölkələrin təcrübəsində hər kəsin internet vasitəsi ilə daşınmaz əmlak barədə reyestr məlumatlarına, həmçinin torpaq mülkiyyəti ilə bağlı kadastr məlumatlarına çıxış imkanı vardır.
|
Tövsiyyə
Daşınmaz əmlakla bağlı reyestr məlumatlarına və torpaq mülkiyyəti ilə bağlı həm də kadastr məlumatlarına çıxış təmin edilməlidir. Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidməti təsis edilənədək (2006-cı il) daşınmaz əmlaklabağlı aparılmış hüquqların qeydiyyatı ilə bağlı bütün məlumatlar toplanaraq vahid reyestrə daxil edilməlidir.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Daşınmaz əmlak üzərində hüquqların qeydiyyatında süründürməçilik, müddətlərin süni surətdə uzadılması, əsassız imtinalar kütləvi xarakter daşıyır. Qeydiyyat orqanı tərəfindən hər hansı ciddi məlumatlandırma və maarifləndirmə tədbirləri həyata keçirilmir və süni surətdə informasiya məhdudluğu yaradılır.
|
Daşınmaz əmlak üzərində hüquqların həyata keçirilməsi prosesində korrupsiya riskləri olduqca yüksəkdir və mərkəzlərimizə gələn müraciətlər arasında bu sahə ilə bağlı şikayətlər çoxluq təşkil edir.
|
Tövsiyyə
Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri sistemində şəffaflığın artırılması və qeydiyyatdan imtinanın səbəbləri barədə yazılı arayışın verilməsi təmin olunmalıdır.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Daşınmaz əmlakın alqı-satqısı və digər əməliyyatlarla notariat kontorları tərəfindən təsdiq olunur.
|
Daşınmaz əmlakın alqı-satqısı və digər əməliyyatlarla bağlı notariat hərəkətlərinin aparıldığı yerlərdə göstərilən pullu xidmətlər üçün tariflər təsnif olunsada bu aydın deyil və prosedurlar dəqiq göstərilməyib.
|
Tövsiyyə
Notariat hərəkətlərinin aparıldığı yerlərdə göstərilən pullu xidmətlər üçün yariflər təsnif olunmuş və hərkəsin anlaya biləcəyi şəkildə, izah olunmaqla xüsusi lövhələrdə yerləşdirilməlidir. Bununla bağlı Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestr Xidmətinin təşəbbüs göstərməsi məqsədəuyğun olardı.
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Yuxarıda göstərilən bütün problemlərin yeganə həlli yolu məhkəmələrdən keçir.
|
Daşınmaz əmlakın dövlət qeydiyyatı ilə bağlı məhkəmlərdə çox sayda işlər mövcuddur.
|
Torpaq sahəsi və digər daşınmaz əmlak obyektlərinə dair məhkəmə qərarlarına baxılması ilə bağlı Ali Məhkəmənin ümumi tövsiyyələri hazırlansın.
|
İV. İCTİMAİ əLAQƏLƏRİN GÜCLƏNDİRİLMƏSİ
|
Mövcud vəziyyət
|
Analiz
|
Problemin həlli yolunda ictimaiyyətlə əlaqlərin artırılması vacib əhəmiyyət kəsb edir.
|
Hazırda insanlar arasında məlumatsızlığın olmaması səbəbindən bir sıra hallarda problemlər düzgün qoyulmur və bu, həm müvafiq dövlət qurumlarının eyni zamanda vətəndaşların lazımsız vaxt itkisinə səbəb olur.
|
Tövsiyyə
-
Televiziya və radio kanallarında əhaliyə mütəmadi olaraq Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyesterin əməkdaşları və Vətəndaş Cəmiyyətinin subyektləri də cəlb edilməklə birgə maarifləndirici proqramlar hazırlansın.
-
Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyesterin fəaliyyəti ilə bağlı mütəmadi olaraq (ildə bir dəfədən az olmamaq şərti ilə) rəy sorğuları keçirilsin, rəy sorğusunun keçirilməsinə ekspert-mütəxəssislər, KİV, QHT və vətəndaş cəmiyyəti institutları nümayəndələri cəlb edilsinlər.
-
Истяр дашынмаз ямлакла баьлы щцгугларын гейдиййаты, истярсядя диэяр ямялиййатларын щяйата кечирилмяси, эюстярилян хидмятлярин нювляри, пуллу хидмятляр цчцн тарифляр, хидмятин щяйата кечирилдийи цнваны, веб сящифяляри вя с. эюстяриъиляри юзцндя якс етдирян буклетлярин, йаддашларын, яйани вясаитлярин кцтляви няшри вя ящали арасында йайылмасы цчцн щям мцвафиг дювлят структурлары, щям дя вятяндаш ъямиййяти структурлары тядбирляр щяйата кечирмялидирляр.
|