Azərbaycan xalq cümhuriYYƏTİNİn keçİRİLMƏSİ ÜZRƏ DÖVLƏt komiSSİyasi
Yüklə 5,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
88
konsullar, əmanət sanduqçaları, sberqatelni kassa müfəttişləri. 5-ci sinfə gətirilib. Gürcüstanda olan siyasi nümayəndə nəzdindəki maliyyə akentəsi, 9-cuya yaddan çıxıb yazılmayıb, inspektor kredit və Gürcüstanda olan maliyyə agentəsi yanındakı hesabçı 13-cüyə gətirilib, hüdudda olan alay komandanı. Maliyyə büdcə komisyonu bir səslə belə arzu edir ki, nə qədər vilayət məmurları və idarələri varsa, şimdilikdə onların baxılması lüzumu yoxdur. Onun çox təcili surətdə bir qanun layihəsi gətirilsin və qəzalarda olan məmurlar ilə nəzarət idarələrində olan məmurlar rabitədə olsunlar, bir də maliyyə büdcə komisyonuna bir neçə ərizə gəlibdir. Məsələn: həbsxana - 3 sinif olmağınna görə, vilayət həbsxanasında olan həkimlərə birinciyə 1800 manat, 2-ciyə 1500, 3-cüyə 1200 manat və əskələ idarəsinin təbibinə 1500 manat verilsin. Bu günə qədər maliyyə idarəsinin Kazyonnı palata müdiri, ziraət idarəsinin naçalniki ilə mənsəbi bir idi. Bu layihəyə baxarkən Gəncə vilayətinin ziraət idarəsinin naçalniki bir dərəcə Azərbaycan kazyonnı palata müdirindən artıq idi. İndi bir olmağa Gəncə vilayətinin ziraət idarəsi müdiri kazyonnı palata müdiri ilə bir maaşda olur. Rəis - Layihənin təcili surətdə baxılması təklif olunur. Əvvəlcə bu təklifin lehinə və əleyhinə danışana söz verəcəyəm. Kim lehinə danışar? Lehinə komisyon özü danışır. Əleyhinə danışan yoxdursa, səsə qoyuram. Kim layihəyi-qanuniyyənin təcili surətdə baxılması tərəfdarıdırsa, rica edirəm əlin qaldırsın (Əllər qalxır). Müttəhidülrəy təklif keçir. Layiheyi-qanuniyyənin əsasları üzərində danışmaq üçün vərəqələr verilib. (Kraçkovskiyə, Rusca). Buyurunuz. Kraçkovski - Rusca danışır. Rəis - Parlaman üzvü Xosayev. Xosayev - Rusca danışır. Rəis - Vanseviç cənabları, buyurunuz. Vanseviç - Rusca danışır. Rəis - Buyurunuz, Əhməd bəy Pepinov. Əhməd bəy Pepinov - Əfəndilər! Ola bilir ki, Parlamanın maliyyə-büdcə komisyonuna bu günkü müzakirədən keçirdiyi qanun layihəsi qədər mühüm bir qanun olmamışdır. Bu etina və əhəmiyyətlə müzakirə etmək məcburiyyətindəyik. Məndən əvvəl keşiş cənabları hökumət məmurlarına verilən maaşların qətiyyən kifayət etmədiyini söylədilər. Mən zənn edirəm ki, bu məsələ hamımıza məlum və aşkardır. Bu xüsusda misallar göstərmək lazım deyildir. Biz keçən ayda, bu xüsusda məclisdə bir maddə keçirdik və müttəhidülrəy qəbul etdik. Şimdi isə təkrar maaşların təzyidi üçün ikinci bir qanun layihəsi təklif edilir. Bu xüsusda mən bunu demək istərəm ki, bu verəcəyimiz hökumət məmurlarına aid zəmm maşlar, onların ehtiyacına mədar ola biləcəkmi, zəmm maşları, təkrar etdirməyə xəzinəyi dövlət buna təhəmmül edə biləcəkmi. Biz zəmm maaşdan ziyadə ehtiyacə qarşı tədbirlər, çarələr aramalıyıq. Məlumunuzdur ki, paranın qiyməti gün-günə düşməkdə və 89
əşyaların qiyməti isə artmaqdadır. Bunun bir çox səbəbləri var ki, nə bizdən, nə hökümətdən asılıdır. Bu zamanın icabıdır. Fəqət, bununla bərabər, buna qarşı bir taqım tədbirlər düşünmək və yapmaq lazımdır. Və yenə biz qonşu dövlətlərdə bir müqayisə yapsaq, onlardan biz daha dövlətliyik. Bizdə neft, pambıq və sairə kimi bir çox mənabe sərvət var, halbuki bizdə həyat və yaşamaq onlardan daha ucuz olması icab edərkən, biləks daha müşkül və daha qeyri müntəzəm bir halda dəvam edir. Həm qonşu dövlətlərin hökumət məmurları bizim məmurlarımızdan daha az maaş aldıqları halda çox eyi yaşayırlar. Çünkü hökumət onlara və hətta ailələrinə müavinət edir, şəkər, çay, çörək,... gibi zəruri ehtiyaclarını müəyyən bir surətdə təmin edir. Maaşları az olsa belə, ən lüzumlu ehtiyaclar dəf edildiyindən və hökumət məmurları heç bir sıxıntıya düçar olmur və aldığı maaş da çatır. Demək burada hökumətin səhvi vardır. Mart ayında müzakirə edilən məsələni şimdi bir də müzakirə edirik. Ola bilər ki, bir neçə vaxtdan sonra bir də bu məvacib məsələsini mövqei-müzakirəyə qoyaq. Yaxşı olardı ki, nəzarət elə tədbirlər görərdi ki, hökumət məmurları və on minlər ilə əmələ ucuz qiymətə çörək, şəkər, manufaktura və sair şeylər ala bilə idilər, bu xüsusa gəldikdə bazarda çoxlu spekulyantlar var, onlar ilə mübarizə eyləmək çox çətin olar. Bu gün biz öylə etməliyik ki, məmurlar şeyləri bazar qiymətinə almasınlar, hökumətin pulu var, güc var mümkün edə bilər ki, malları ucuz alsın və məmurlarına ucuz qiymətə versin. Əgər bu cür olsa idi 400 milyonluq layiheyi-qanuniyyə gəlməzdi və böylə bir ağır yükün qarşısında bulunmazdıq. Hələ əsgəri və xariciyyə nəzarəti məmurları bu hesaba daxil deyillər. Bundan əlavə hökumət Bakıda yaşayan və öz əllərinin zəhməti ilə çalışan 40 min əməlinin də həyatını təmin etməlidir ki, onlar dəxi tətilə müraciət edib istədiklərini almaq məcburiyyətində olarlar. Fəqət, bununla da olmayır. Məvacib artırsa da şeylərin qiyməti bazarda da artır. Bizim vətənimizdə hökumət özü ərz etdiyim iqdamata təvəssül etməzsə bu dərdlərə əlac olmayacaqdır. Doğrudur, hökumət iaşə məsələsində bəzi yardımda bulunub, bəzi şeylər verir, fəqət bu müavinət çox sistemsizdir. Öylə olur ki, bəzi şeylər böyük məmurlara verilir, xırda məmurlar isə ala bilmirlər və onlara bir şey çatmır. Bu siyasəti gərək bər tərəf edək, demək bu bir nöqteyi-nəzərdir ki, bəyan edirəm. İkincisi, bu qanun layihəsinə gəlincə, hökumət istəyir ki, cürbəcür xərcləri birləşdirsin və məmurların maaşlarını bir dərəcəyə qədər sadələşdirsin. Fəqət mən güman edirəm ki, hökumət burda qaş qayırır ikən göz çıxarır. Bu qanun layihəsinin bəzi yerlərində o qədər qarışıqlıq və məntiqsizlik var ki, bir çox narazılığa və anlaşılmazlığa səbəb olacaqdır. Amma bununla bərabər qanun layihəsini qəbula məcburuq. O nöqsanlardan biri də budur ki, bəzi məmurların maaşını birləşdirmək ilə hökumətə ixtiyar verir ki, bəzilərinin maaşları azaldılsın. Deməli, bir qanun layihəsində müəyyən maddələr var isə, qeyri-müəyyən maddələr dəxi vardır. Nə qədər hökumətə pul veriləcək bu məlum deyildir. Qanunun əsasında dəxi nöqsanlar var. Məsələn, nazirlərə ixtiyar verilir ki, Yüklə 5,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|