Hfvdor Əliyev sivasoti: TOLERANTLIQ
VATİKAN DÖVLƏTİNİN BAŞÇISI
PAPA II İOHANN PAVEL HƏZRƏTLƏRİNƏ
Möhtərəm Papa həzrətləri!
Vatikan dövlətinin milli bayramı - Müqəddəs taxta əyləş
mə günü münasibətilə Sizi və bütün katolikləri ürəkdən təbrik
edirəm.
İnanıram ki, Azərbaycan ilə Vatikan arasında əlaqələrin inki
şafı beynəlxalq münasibətlərdə mənəvi dəyərlərin daha möh
kəm bərqərar olmasına, insanlar arasında qarşılıqlı anlaşmanın
yaxşılaşmasına xidmət edəcəkdir.
Fürsətdən istifadə edib Sizə uzun ömür, möhkəm cansağlığı
və müvəffəqiyyətlər arzulayıram.
Hörmət və ehtiramla,
Heydər Əliyev,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, 5 oktyabr 2000-ci il
380
Hevtlor Olivcv siyasjtn TOLERANTLIQ
MİRMÖVSÜM AĞANIN ZİYARƏTGAHINDA NİTQ
Bakı, Əzizbəyov rayonu, Şiivəlan qəsəbəsi
19
dekabr 2000-ci il
Əziz bacılar və qardaşlar!
Hörmətli dindarlar!
Bu gün toplaşdığımız ziyarətgahda görülən işlər xeyirxah iş
lərdir. Bu, millətimiz üçün, xalqımız üçün, müsəlmanlar üçün
çox gərəkli işlərdir. Mirmövsüm ağa burada 1950-ci ildə dəfn
olunubdur. Bunun üstündən 50 il keçibdir. İndi, 50 il keçəndən
sonra burada belə abadlıq işləri və onun xatirəsinə layiq, təkcə
onun yox, bizim İslam dininin bütün adət-ənələrinə layiq bir
abidə yaradırsınız.
Mən keçən dəfə buraya gələndə ancaq onun qəbrini və ətra
fındakı tikilini gördüm. Amma indi burada geniş bir kompleks
yaranıbdır. O vaxt bunu mənə demişdilər. Amma mən bu dərə
cədə təsəvvür edə bilməzdim. Çox gözəldir, mən bəyənirəm.
Burada zəhmət çəkənlərin hamısına təşəkkür edirəm və bütün
işlərin görülməsi üçün öz arzuları ilə nəzir, yaxud başqa kömək
verən adamların da hamısına təşəkkür edirəm. Çünki bu bizim
ümumxalq işimizdir. Bu bizim öz dərin, qədim milli-mənəvi
köklərimizə sadiqliyimizi nümayiş etdirir və gələcək nəsillər
üçün örnək olur. Bu bizim müqəddəs İslam dininə olan bağlı
lığımızı bir daha sübut edir. Bunların hamısı olduqca təqdirə
layiqdir və burada zəhmət çəkən, əziyyət çəkən, qəlbən bu işi
görən adamların hamısının əməyini bir daha, bir daha yüksək
qiymətləndirirəm.
İndi bizim ölkəmizdə də, hər yerdə də böyük-böyük tikinti
işləri gedir. Tikinti belədir ki, bu kiməsə lazımdır, kimsə ona və
saitini qoyur, kimsə də o tikintini aparır, oradan pul qazanır.
381
Amma burada isə belə deyildir. Bura bütün xalqa, millətə
lazımdır, getdiyimiz Allah yolunda lazımdır və bunu da xalq
özü edir. Heç kəs bunun sifarişini də vermir, müstəqil olaraq
vəsaitini də vermir. Heç kəs bunun inşaatını da aparmır. Hamı
sını xalq özü aparır. Nə üçün? Ancaq qəlbinin hökmü ilə! Yəni
özünün mənəvi dəyərlərə bağlılığı ilə, İslam dininə bağlılığı ilə,
Qurani-Kərimə bağlılığı ilə bu işləri görür. Ona görə də mən
burada gördüklərimdən çox məmnunam. Əgər indi iş belə ge
dirsə, bir müddətdən sonra yəqin ki, hamımız burada daha çox
şeyləri görəcəyik.
Yerdən səslər: Cənab Prezident, hamısı Sizin uğurunuzun
nəticəsidir.
Heydər Əliyev: Mən sizi Ramazan bayramı münasibətilə təb
rik edirəm. Allah hamınızın orucunu qəbul etsin. Bizim hər bir
dini ibadətlərimiz insanlara sağlamlıq gətirməlidir, insanların
arzusunun yerinə yetirilməsini təmin etməlidir, insanlara xoş
bəxtlik gətirməlidir. Ramazan ayı ölkəmizdə geniş qeyd olunur.
Arzu edirəm ki, bütün oruc tutanlar, ibadət edənlər, namaz qı
lanlar - bu Ramazan ayında öz dini borclarını yerinə yetirənlər
hamısı xoşbəxt olsunlar, öz arzularına çatsınlar. Sizin hamınıza
cansağlığı arzulayıram.
Yerdən səslər: Cənab Prezident, Sizinlə birlikdə. Allah Sizə
uzun ömür versin!
Heydər Əliyev: İndi bizim həyatımız bir neçə çətinliklərlə
rastlaşır. Bunu bilirsiniz. Bir vaxtlar həyatda bu qədər çətinlik
yox idi. Ancaq biz dinimizdən, milli-mənəvi dəyərlərimizdən
məhrum idik. Hamımız sovet hakimiyyətinin, sovet ideologi
yasının qanun-qaydaları ilə yaşayırdıq. Bir az loru dildə desək,
onda qarnımız daha dolu idi. Ancaq qəlbimiz dolu deyildi, boş
idi. İnsan isə təkcə qarnı üçün yaşamır. Azərbaycan xalqı əsrlər
boyu, İslam dinini qəbul edəndən sonra dini adət-ənənələri, dini
mənəvi dəyərlərimizi hər şeydən üstün tutubdur.
İndi, həyatımızın bu keçid dövründə maddi cəhətdən çətin
liklər vardır. Bunu siz də bilirsiniz, biz də bilirik. Onlar var. Ona
Hoyd.'r Ə lı\w
TOLERANTLIQ
382
Hcvd.ır Əliyev siyaseti: TOLERANTLIQ
görə yox ki, biz bu maddi çətinliklərin aradan qaldırılması ilə
məşğul deyilik, yaxud da bunlara biganəyik. Yox. Ona görə ki,
müstəqil olduq, milli azadlığa çıxdıq. Azərbaycanın müstəqil
dövləti vardır. Ölkəmiz azaddır, heç kəsdən asılı deyildir.
Bu da təbiidir ki, keçmiş iqtisadi sistemin dağılması, dəyişdiril
məsi və yeni müstəqil dövlətimizə, tarixi milli ənənələrimizə uy
ğun olan və dünya iqtisadiyyatına uyğun olan bir iqtisadi quruluşa
keçid prosesi gedir. Ona görə də bu çətinliklər vardır. Ancaq əmin
ola bilərsiniz ki, bunlar hamısı müvəqqəti xarakter daşıyır, keçib
gedəndir. Amma daim yaşayan bizim mənəviyyatımızdır, xalqımı
zın özünəqayıdışıdır. Bizim dinimizin, İslam dininin hər bir insan
üçün azad istifadə edilməsi imkanının yaradılmasıdır. Ona görə
bunları tərəziyə qoyanda, ağıllı adam seçə bilər - bizə hansı lazım
dır. İndi ya gərək bəzi çətinliklərə dözək ki, sonra cahillərin əlinə
düşməyək və millətimiz öz dini, adət-ənənələri, mənəvi dəyərləri
ilə bundan sonra əsrlər boyu yaşasın. Yaxud da bunlann hamısın
dan kənara çəkilək və kim
nə cür istəyir, o cür də həyatımızı quraq
ki, bu gün, sabah işlərimiz yaxşı olacaq, maddi vəziyyətimiz yaxşı
olacaqdır. Mən özüm bunu tərəziyə qoyanda, əlbəttə ki, mənəviy-
383