E
E
E
E
E S
S
S
S
Shtunë
htunë
htunë
htunë
htunë 30 M
30 M
30 M
30 M
30 Mars 2013
ars 2013
ars 2013
ars 2013
ars 2013
12
GAZETA SOT
CYAN
MAGENTA
YELLOW
BLACK
www.sot.com.al
s p e c i a l e
Minatorët, në protestë kundër mafies së kromit
Minatorët e Bulqizës
"përleshen" me urinë,
koncensionet mafioze kanë
vrarë afro 40 prej tyre në 8 vite
Nga: Përparim HALILI
N
ë Bulqizë ka rinisur
beteja e ashpër so
ciale-ekonomike dhe
ligjore mes mina-
torëve të masakruar ekonomikisht
dhe koncensionarëve, ortakë të
pushtet-familjes "Berisha". Edhe pse
në 8 vite, miniera e Bulqizës ka kalu-
ar në duart e katër konciensionar-
ëve mafiozë serbë, turq, rusë, austri-
akë, azerbajxhanas e italianë, kjo
qendër e madhe minerare që prod-
hon miliona euro në vit dhe që po
shfrytëzon barabarisht si skllevër e
varfëron çdo ditë minatorët e këtij
qyteti, qeveria shqiptare po vazhdon
të shpërfill kërkesat sociale-
ekonomike e financiare të mbi-
jetesës së minatorëve, duke u bërë
palë aktive e hapur dhe e dhunshme
me koncensionarët zhvatës e
abuzivë, të cilët nuk respektojnë as-
një pikë nga kontrata e punës së in-
vestimeve dhe të ligjit mbi koncen-
sionet në industrinë e kromit. Në 8
vitet e fundit, që prej momentit kur
"Qeveria Shpk" e drejtuar prej Sali
Berishës ka vijuar koncensionet e
nxjerrjes, përpunimit dhe eksportit
të kromit në Bulqizë, firmat koncen-
sionare që kanë futur në kthetra dhe
po zhvasin kromin shqiptar, duke
paguar minatorët me "qindarka",
Bulqiza ka qenë dhe vazhdon të
mbetet qendër protestash sociale-
ekonomike, me objekt kërkesat për
bukë dhe punë normale, duke denon-
cuar padrejtësitë dhe vjedhjet e pa-
surive kombëtare të kromit.
Dje në Bulqizë, 100
minatorë në protestë
kundër mafies së kromit
Protestat e minatorëve të kromit
në Bulqizë, nuk kanë rreshtur. Ato
kanë qenë e vetmja "pasuri" dhe "fuqi"
e tyre e mbetur, për të kërkuar dhe
vendosur drejtësi kundër padrejtë-
sive që u kanë ofruar koncensia-
onarët e huaj mafiozë, që kanë zap-
tuar këtë qendër prodhimi. Janë disa
detyrime të pa plotësuar sociale-
ekonomike, që çojnë shpesh mina-
torët e Bulqizës në protesta, të cilat
kanë zgjatur edhe 3 muaj. Në Bul-
qizë janë vrarë afro 40 minatorë në
8 vitet e koncensiooneve skllavërore
të pushtetit "Berisha", për shkak të
kushteve të vështira e mesjetare të
punës që zbatohen në këtë minierë.
Dje, minatorët e Bulqizës janë ngri-
tur përsëri në protestë, në kërkim të
kushteve të punës, duke parala-
jmëruar një grevë tjetër urie e cila
duket se nuk do të mbyllet me "paqe"
mes minatorëve dhe koncenionar-
ëve aktualë. Janë 100 minatorë të
Bulqziës, të cilët paralajmërojnë se
do nisin sërish protestat dhe grevën
e urisë, deri në plotësimin e kush-
teve në ambientet e punës në nën-
tokë. Bëhet fjalë për 100 minatorë
që punojnë në zonën minerare të
kromit "D" të minierës së Bulqizës,
të cilët shfaqin pakënaqësitë
konkrete në lidhje me trajtimin e tyre
social, financiar dhe me kushtet e
punës. Koncensionerët e rinj të mini-
erës së kromit në Bulqizë, të cilët janë
"oborrtarë" e ortakë të pushtetit "Ber-
isha", nuk kanë nisur ende asnjë lloj
investimi minimal as me pajisje me
çizme e rrobe të minatorëve, ndërko-
hë që ushtrojnë presion për shfrytë-
zim skllavëror të minatorëve, duke
synuar të fitojnë miliona me pagesa
minimale, me kushte pune çnjerëzore,
me mos plotësim detyrimesh e inves-
timesh, sipas kontratës parlamentare
koncesionare. Sipas informacionit, mi-
natorët e Bulqziës, shfrytëzohen si
skllevër prej firmës koncensionare
"Turalba", që shfrytëzon një pjesë të
Minatorët e Bulqizës, prej 8 vitesh
përballë mafies koncensioanre
S
ipas sindikatës, minatorët e Bulqizës do t'i vazhdojnë protestat, të nxitur
prej qëndrimit anti-ligjor të firmës koncensionare turke-serbe-austri-
ake-shqiptare, që edhe pse ka një "logo" tjetër, në fakt është firma mafioze austri-
ake-serbe-ruse "ACR", por që 4 muaj më parë, ka bërë sikur ka shitur aksionet tek
një klient firmash tregtare rrobesh, bananesh e parfumesh, me rezidenca treg-
tare, atje ku qeveria shqiptare ndërton posaçërisht për të, autostrada, unaza,
mbikalime e tunele. Kontrata koncensionare e kromit për minierën e Bulqizës,
lidhur mes qeverisë "Berisha" dhe "ACR" në vitin 2006, po trajtohet si një pakt-
pazar i pisët financiar, bërë mes drejtuesve të kompanisë dhe drejtuesve "de
facto", të koncensionit të kromit, klientë të privilegjuar të pushtet-familjes "Ber-
isha". Këtë e dëshmojnë qartazi dy fakte: Së pari, ish- firma koncensionare "ACR"
dhe firma aktuale koncesionare që prezantohet si blerëse e koncensionit të kromit
të Bulqizës, që prej vitit 2006 nuk ka përmbushur asnjë detyrim kontraktual
minimal ndaj minierës së Bulqizës dhe ndaj detyrimeve kontraktuale sociale,
ekonomike e financiare ndaj minatorëve. Prej 7 vitesh, koncensionarët e huaj që
kanë zaptuar me pazare prodhimin dhe shitjen e kromit të Bulqizës, po lejohet të
ushtrojë aktivitet anti-ligjor, sipas parimit: "Mashtro, vidh, pasurohu, shkatërro
dhe largohu". Kujtojmë, që afro 1 vit më parë, prej 32 ditësh, minatorët e Bulqizës
bënë një grevë, duke i kërkuar kryeministrit Bersha, të detyronte firmën "ACR",
të plotësonte 12 kërkesat e tyre, të cilat ende sot nuk janë plotësuar megjithëse
janë janë sanksionuar në kontratën koncensionare qeveritare dhe në kontratën
kolektive të punës me sindikatën e minierës dhe konfederatën sindikale sh-
qiptare. Qëndrimi mbështetës, që kryeministri Berisha mbajti gjatë 32 ditëve të
grevës, në favor të firmës koncensionare mafioze, cënoi rëndë ligjin, minatorët
dhe minierën e kromit. Në këtë kontratë shtetërore, janë përcaktuar me afate
konkrete 34 detyrime të firmës koncesionare, brenda të cilave janë dhe 12 kërke-
sat që kanë paraqitur minatorët e Bulqizës. Deri sot, firma koncensionare nuk
ka plotësuar asnjë nga 34 kushtet e kontratës koncensionare, madje as ato për
sigurimin e plotë të uniformave e mjeteve të punës së minatorëve. Në "biografinë"
e firmës koncesionare, gjenden të dhënat që tregojnë, se kjo firmë është e skedu-
ar për veprimtari të njohur ekonomike mafioze në rajon e në botë. Këtë masakër
social-ekonomike dhe këtë krim teknologjik e financiar që po bën në Bulqizë,
firma po e e realizon dhe në disa vende të rajonit, të Ballkanit, Europës e disa
vendeve të Botës së Tretë, ku nxjerr miliona euro fitime nga mineralet e pasura,
duke aplikuar lirshëm shfrytëzim skllavëror të krahut të lirë të punës, në bash-
këveprim me qeveritë e vendeve përkatëse. Firma koncesionare e Bulqizës, po
sillet si pronare e minierës dhe e minatorëve, duke patur mburojë kreun e qever-
isë Berisha dhe sekserët e tij të plotfuqishëm, të cilët prej 8 vitesh veprojnë në
Bulqizë me licensa e tendera dhe flasin e veprojnë në emër të kreut të pushtetit.
1.
1.
1.
1.
1. Firma koncensionare, sipas kontratës koncensionare e asaj kolektive të
punës me sindikatën, ka patur detyrim të bënte indeksim të pagave në përputhje
me normën e inflacionit, si dhe duhej të kishte rritur pagat me 47%, vetëm si
indeksim, gjithashtu të rriste pagat e kompensimet financiare sociale, në atë
përqindje që i ka bërë qeveria.
2.
2.
2.
2.
2. Firma koncensionare, qysh 4 vjet më parë, duhej të bënte minimalisht
rritjen 30% të pagave, për të balancuar pagën e minatorit, me nivelin e mini-
mumit jetik mujor 41 mijë lekë në muaj, mbasi minatorët paguhen me afro 8500
lekë të reja nën kuotën e minimumit jetik.
3.
3.
3.
3.
3. Firma koncensionare, ka patur detyrim ligjor kontraktual, që përpara se
të niste aktivitetin koncensionar në minierë, të plotësonte kushtet e sigurisë në
punë, mbasi për shkak të këtyre kushteve të pasigurta, në këtë minierë janë vrarë
18 minatorë në 3 vitet e fundit. Ku kanë përfunduar 6 milion euro investim, i
përcaktuar për këtë drejtim?
4.
4.
4.
4.
4. Firma "koncensionare, që prej 3 vitesh, duhej të kishte nisur investimet e
nevojshme për zgjerimin, mbrojtjen dhe shfrytëzimin e minierës, duke realizuar
urgjent investimet në thellësi, për krijimin e perspektivës së minierës. Ku gjenden
12 milionë euro të planifikuar për investim?
5
5
5
5
5. Firma koncensionare, ka patur detyrim futjen urgjent në punë të Uzinës
Ferrokromit në Burrel, ku janë 4.5 milion euro investime që parashikon projekti
kontraktual? Cili është fitimi nga eksporti i kromit bruto? A ka firmosur dyshja
BERISHA-RULI, që të mbahet e bllokuar fabrika e pasurimit në Burrel?
6
6
6
6
6. Firma koncensionare është e detyruar të zbatoj ligjin për shoqëritë treg-
tare, përse qeveria "Berisha" nuk e detyron firmën koncesionare, të respek-
toj ligjin?
7.
7.
7.
7.
7. Firma koncensionare, ka patur detyrim që të
mos niste aktivitetin
në këtë minierë, pa ndërtuar mjediset higjienike të dhomave të tharjes
dhe kompleksin e dusheve. Ku kanë përfunduar 800 mijë eurot e këtij
investimi?
8.
8.
8.
8.
8. Firma koncensionare, duhej të kishte kryer brenda 6 muajve të
parë pas fillimit të aktivitetit, sigurimin e ujit të pijshëm në 24 orë, në
sasi e cilësi në minierë, me rrjet të veçantë. Ku kanë përfunduar 450 mijë
eurot e projektit të ujësjellësit të minierës?
9
9
9
9
9. Firma koncensionare, duhej të kishte futur në përdorim që ditën e
parë të aktivitetit, furnizimin me ushqime polivalente e antidote të mina-
torëve, në përputhje me ligjin për sigurinë e shëndetit. Ku shkojnë këto
1.5 milion lekë në ditë, që dalin nga të ardhurat e minatorëve dhe që
duhen përdorur si konsum për minatorët?
10.
10.
10.
10.
10. Firma koncensionare dhe qeveria, kanë detyrimin të largojnë
nga zona e minierës, firmat hajdute të kromit, me licenca klienteliste,
pas të cilave fshihen njerëz të pushtetit dhe që mesatarisht, zhvasin afro
1.1 milion euro fitim krom në muaj.
11.
11.
11.
11.
11. Firma koncensionare, ka patur detyrë që brenda muajit të parë të
aktivitetit të saj, të ndërtonte mensën e ushqimit të minatorëve. Ku janë
530 mijë euro investim, të caktuar për ndërtimin e kësaj mense?
12
12
12
12
12. Qeveria ka premtuar dhe ka detyrim, të ul moshën e pensionit për
minatorët, por nuk po e realizon. A do vazhdojë më me mashtrime e
koncensione të pista?
minierës së Bulqizës. Minatorët, të drej-
tuar prej sindikatës së tyre, akuzojnë
firmën turke "Turalba", se nuk u ka
plotësuar asnjë prej kushteve kontrak-
tuale sociale-ekonomike, financiare e
teknike, për të cilat është rënë dakord
mes palëve 5 muaj më parë, kur u ndër-
pre puna në galeri prej protestës së mi-
natorëve, por për këto motive. Sipas
100 minatorëve të ngritur në protestë,
në zonën "D" të minierës së Bulqizës
ka kushte shumë të vështira pune, ka
paga minimale, ka trajtim çnjerëzor,
ka shpërfillje ndaj ankesave të mina-
torëve e po kështu, nuk janë kryer in-
vestime në shërbim të kushteve të
punës së minatorëve dhe kjo firmë prej
vitesh, ka krijuar skandalin social,
duke mos u paguar minatorëve dety-
rimet për sigurimet shoqërore.