FəNNİn adi: ana dilinin təDRİSİ metodikasi

MÖVZU 11:
OXU VƏRDİŞLƏRİNİN AŞILANMASI: OXUDA İFADƏLİLİK PRİNSİPLƏRİ.
PLAN:

1. 
   İfadəli Oxuda səs tembri.
   
2. 
   Oxuda Diksiya.
   

3. Oxuda ədəbi tələffüz.
II. Oxuda “nitq texnikası” anlayışı və onun əhatə sahələri
- İfadəli Oxuda səs tembri .
- Oxuda Diksiya.
- Oxuda ədəbi tələffüz.
III. Oxuda intonasiya.
- OXUDA VURĞU.
- Oxuda fasilə.
-Oxunun rəvanlığı və normal surəti.
- Oxuda ritm.


ƏDƏBİYYAT:
1. Mikayılov Ş. İbtidai siniflərdə ifadəli qiraət haqqında. Bakı, 1965.
1. Abdullayev A., Kərimov Y. İbtidai siniflərdə ana dili tədrisinin metodikası. Bakı, Maarif, 1968.
2. Abdullayev A. Oxu dərslərində bədii mətnlər üzərində işin təşkili. Bakı, 1978.
3. Kərimov Y. Ş. Oxu təlimi haqqında. “İbtidai məktəb və məktəbəqədər tərbiyə”, 1983, N-3.
4. Kazımov Z. Oxunun ifadəliliyinin inkişaf etdirilməsi yolları. Azərb. MN-nin nəşri. Bakı, 1984.
5. Kərimov Y.Ş. Oxu vərdişlərinin aşılanması yolları. “İbtidai məktəb və məktəbəqədər tərbiyə”. 1989, N- 5

I. İfadəli Oxuda səs tembri .
Hər bir adamın səsi tembrlə fərqlənir. Kimin danışdığını onun səsinin tembiri ilə müəyyən etmək mümkündür.
Səsin uzunluğü (sürəti), uçuculuğu (uzağa uçaraq digər səslər fonnuda ayrılması) da müxtəlif adamlarda fərqlənir.
Oxucu öz səsinin imkanlarını bilməli və ondan şüurlu istifadə etməlidir. Oxu prosesində səs gərginləşdirilmədikdə ifadəliliyin çalarları (yumşaqlıq, istilik, soyuqluq və s.) hiss olunur.
Aşağıdakı parçalarda səsin necə hərəkət etməsini nəzərdən keçirək:
Quşlar köçəri quşlar! Böyüklər, əl - qol atmayın,
Niyə tərk edirsiniz Xəyanətə yol açmayın.
Bizim buy eri quşlar?! Siz üstündə dolaşmayın