manage -
idarə etmək deməkdir) sisteminin inkişaf etdirilməsi;
təhsil sisteminin sürətlə dəyişən sosial şəraitə uyğunlaşdırılınası
respublikamızda ali təhsil sisteminin inkişaf etdirilməsi sahəsində
atılan addımlardır.
Respublikamızda ali təhsil sisteminin inkişaf etdirilməsində
«Boloniya prosesi»nin rolunu xüsusi qeyd etmək lazımdır.
«Boloniya prosesi»nin əsas mahiyyəti yaxın illərdə «Avropa ali
təhsil zonası» adlanan və fundamental fəaliyyət prinsiplərinin
vahidliyinə əsaslanan ümumavropa ali təhsil sisteminin
formalaşdırılması respublikamızda ikipilləli ali təhsil və kredit
sistemlərinin tətbiqi, təhsilin keyfiyyətinə nəzarət, mobilliyinin
genişləndirilməsi, dərəcələrin tanınması, ali məktəb məzunlarının
işlə təmin olunması, Avropada təhsil alacaq tələbələrin təminatı,
fasiləsiz təhsil və digər problemlərin uğurla həlli üçün geniş
imkanlar açır.
Göründüyü kimi, sivili cəmiyyət ali təhsil qarşısında çox
ciddi problemlər qoyur və bununla ali məktəb pedaqogikasını yeni
aspektlərdə tədqiqatlara cəlb edir.
■
1.5.
ALI
TƏHSIL
KONSEPSİYASI
Bütün dünyada bazar iqtisadiyyatının inkişafı əhəmiyyətli
kapital qoyuluşu və yüksək ixtisaslı mütəxəssislərə tələbat doğurur.
Bu da istehsal proseslərinin yenidən qurulmasını, yeni
texnologiyalar yaradılmasını, ən başlıcası isə. intellektual
potensialın artırılmasını tələb edir. Çünki intellektual potensial
olmadan tərəqqi mümkün deyil.
43
«Mil]i intellektual potensiabnn yaradılması müasir dövrdə
Azərbaycanda təhsil sahəsində aşağıdakı islahatların aparılmasını
tələb edir:
•
təhsil sistemində aparılan islahatların daim dövlətin diqqət
mərkəzində olması və cəmiyyətin sosial tələblərinə cavab verməsi;
•
təhsil proseslərinin və strukturlarının idarə olunması;
•
təhsil alanların və təhsil verənlərin cəmiyyətdəki
statusunun düzgün müəyyənləşdirilməsi və hüquqlarının müdafiə
edilməsi;
•
təhsilin məzmununun təkmilləşdirilməsi;
•
təlimin metod və vasitələrinin yeniləşdirilməsi, interaktiv
təlim metodlarına geniş yer verilməsi;
•
pedaqoji prosesdə innovasiyaların geniş tətbiqi;
•
yeni təlim texnologiyalaınmn hazırlanması;
•
təhsil sferasının maddi təminatının yaxşılaşdırılması və
maliyyə ehtiyatlarından səmərəli istifadə olunması;
•
Azərbaycan təhsil sisteminin dünya təhsil sisteminə
inteqrasiyası;
•
kompüterlərin, müasir informasiya və kommunikasiya
texnologiyalarının təhsil sistemində geniş istifadəsi;
•
təhsil müəssisələrinin inkişaf rejimində işləməsi və
gələcək fəaliyyətinin dəqiq proqnozlaşdırılması;
•
təhsil müəssisələrində pedaqoji proses iştirakçılarının
fəaliyyətinin müntəzəm olaraq qiymətləndirilməsində müasir
modellərinin tətbiqi;
•
müasir monitorinq və qiymətləndirmə mexanizmlərinin
geniş tətbiqi;
•
təhsilin keyfiyyətinin dövlət standartlarına müvafiqli-
yinin təmin edilməsi;
•
idarəetmənin dövlət-ictimai və ictimai-dövlət xarakterinin
müəyyənləşdirilməsi;
•
yeni sertifikatlaşdırma, lisenziyalaşdırma, attestasiya və
akkreditasiya sistemlərinin yaradılması;
44
•
elmlərin vüsətli inkişafı ilə onların insan tərəfindən
mənimsənilməsi imkanları arasındakı ziddiyyətlərin rasional həlli;
•
təhsil verənlərin və təhsil alanların Fiziki və psixoloji
sağlamlığının təmin edilməsi.
•
ətraf mühitin dərk edilməsi və qorunması, cəmiyyətin hər
bir üzvündə ekoloji mədəniyyətin formalaşdırılması;
•
baza təhsilinin əsas elementlərini saxlamaqla onun
təkmilləşdirilməsi və strategiyasının inkişaf prioritetlərinin
müəyyənləşdirilməsi;
•
təhsil sisteminin hər bir insanı öz həyatını düzgün qura
bilməsi üçün zəruri olan biliklər və təcrübə ilə silahlandırması,
mədəni inkişafını təmin etməsi.
Göründüyü kimi, ali təhsil sistemi qarşısında son dərəcə
ciddi problemlər durur. Lakin təkcə respublikamızda deyil, bütün
dünyada təhsil sistemi bu qlobal problemləri qısa zaman kəsiyində
həll etmək imkanlarına malik deyildir. Çünki:
si
keyfiyyətli təhsil
almaq istəyən insanların sayı ilə buna imkanı olanların arasında
böyük fərq var. Nə orta, nə də ali təhsil sistemi təhsilə daim artan
tələbi ödəyə bilmir;
peşə-ixtisas təhsili sürətlə dəyişən texnologiyalarla
ayaqlaşa bilmir, başqa sözlə, təhsil sistemi konservativ
(latınca
Dostları ilə paylaş: |