Fizika-2 fənnindən kollokvium suallarının cavabları

 

23. İşığın ikiqat sınması 

 

İkiqat  (qoşa)  sınmanı  təbii  kristal  olan  islandiya  şpatında  daha  yaxşı  müşahidə  etmək  olar. 

Təcrübə  göstərir  ki,  islandiya  şpatı  üzərinə  təbii  işıq  şüası  saldıqda  onun  daxilində  bu  şüa  bir-

birindən aralı iki müxtəlif şüa şəklində yayılır. Həmin hadisə 

ikiqat şüasınma

 adlanır. İkiləşmiş 

həmin şüalardan biri (a) işığın sınma qanununa tabe olur (şəkil 64). Şüa kristal səthtnə düşdükdə 

də həmin hadisə baş verir (şəki 65). 

İşığın sınma qanununa tabe olan şüaya 

adi

, tabe olmayan şüaya isə 

qeyri-adi

 şüa deyilir. Adi 

şüa halında 

n

a

 düşmə bucağından kəskin asılı olmadığı halda qeyri-adi (

n

q/a

) düşmə bucağından 

kəskin asılıdır. Adi şüanın kristal daxilində bütün istiqamətlərdə sürəti elə ona görə də sındırma 

əmsalı  eyni  olduğu halda, qeyri-adi  şüanın  müxtəlif istiqamətlərdə sürəti müxtəlif olur. Kristal 

O 

e 

Şəkil 63 

 

---

daxilində  yalnız  iki  istiqamətdə  ikiqat  şüasınma  baş  vermirsə,  bu  istiqamətlərə  kristalın