191
Oktay Nəsrulla oğlu Camalov. 1958-ci il təvəllüdlü, milliyyəti
- saxur, Suvagil kənd sakini, Mina Nəzirova adına orta məktəbin
baş müəllimi
14.
Zaqatala rayonni, Suvaqılni xivına sakin Turacov
Turac Mısayna dix. Tevellüd – 1961-sen, milliyet – saxur. Həşte
Zaqatale Suvaqılni xive, ansanble tanpır, qarmon ilvixə
Turac Musa oğlu Turacov. Zaqatala rayonunun Suvagil kənd
sakini, təvəllüdü - 1961-ci il, milliyyəti - saxur, hazırda Zaqatala
rayonunun Suvagil kəndində “Qismət” ansamblında tənbur, qarmon
ifaçısı
Материал данде гьубурай: Avaral - Avarlar
15.филология г1елмабазул кандидат Асият Камилил яс
Тинаевалъ. Асият Тинаева гьуюна1973 соналъул 12 августалда
Белокан районалъул Къабахчоли росулъ гьаюна. Авар
миллаталъул югу
Asiyyat Kamil qızı Tinayeva. Doğulduğu yer: Balakən
rayonunun Qabaxçöl kəndi. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru.
Milliyyəti – avar
16.Закаталахьул Даначи росуса Зутов Х1айбуллагь
Шаг1банасул вас. 1954 сонал, авар миллатаса вугу, пенсиячияв
Həbibullah Zutov Şaban oğlu. doğulduğu yer – Zaqatala
rayonunun Danaçı kəndi, təvəllüdü - 1954-cü il, milliyyəti – avar,
hazırda təqaüdçü
İngiloylar
17.Əlican Ramazan oğlu Əlicanov, Zaqatala rayonunun
Əliabad qəsəbə sakini, təvəllüdü - 1966-cı il, milliyyəti – ingiloy,
Qəsəbə icra nümayəndəliyinin baş mühasibi
18.Gülbənövşə Camal qızı Ramazanova. Zaqatala rayonunun
Əliabad kənd sakini, təvəllüdü – 1957-ci il, milliyyəti – ingiloy,
“İngiloy” ansamblının üzvü
192
19.Həvva İsa qızı Əhmədova. Zaqatala rayonunun Əliabad
kənd sakini, təvəllüdü – 1962-ci il, milliyyəti – ingiloy, “İngiloy”
ansamblının üzvü
20.Nizaməddin Əhməd oğlu İrapov. Zaqatala rayonunun
Əliabad qəsəbə sakini, Kürə tabunundan, təvəllüdü – 1935-ci il,
milliyyəti – ingiloy, təqaüdçü
21.Ramiz Feyzulla oğlu Şabanov. təvəllüdü – 1953-cü il.
Doğulduğu yer Zaqatala rayonunun Əliabad kəndi. Milliyyəti -
ingiloy. Hazırda Əliabad qəsəbə icra nümayəndəsinin müavinidir
Taradalxo: Tərcümə edənlər: (udi dilindən)
1.
Aşot Udioğlu (Martirosi Aşot Aleksandri). Naxun bay ka
Qəbəlin royonu Nije aize. Naxun bay usen 1938, milyət udi, şair
Aşot Udioğlu. Doğulduğu yer – Qəbələ rayonunun Nic kəndi,
təvəllüdü –1938, milliyyəti – udi, el şairi
2.
Jora Koçarinen. Naxun bay ka: Qəbəlin royoni Nije aize.
Naxun bay usen – 1929, şairen, milyət – udi, həysəl iz dünyanaxun
tasine.
Jora Koçari, Qəbələ rayonunun Nic qəsəbə sakini, 1929-cu
il təvəllüdlü, milliyyəti udi, hazırda dünyasını dəyişmişdir
3.
Antonov Roman Sergeyi ğar Naxun bay ka - Qəbəlin
rayoni Nije aiz, Milyət- udi
Roman Sergey oğlu Antonov. Doğulduğu yer – Qəbələ
rayonunun Nic kəndi, milliyyəti – udi
4.
Antonov Sergey Qarakine ğaren. Naxun bay ka; Qəbəlin
rayoni Nije aize; naxun bay usen – 1957, milyət - udi, Nije
bələdiyinəne əşsa
Sergey Qaragin oğlu Antonov. Doğulduğu kənd: Qəbələ
rayonunun Nic kəndi, təvəllüdü - 1957-ci il, milliyyəti – udi, Nic
bələdiyyəsinin əməkdaşı
5.
Atayeva Sevil Yusifi xuyər, 1954-usena naxun be, Naxun
bay ka Ağdaşe şəhəre, Niyi Qəsəbin 4 nömrəli işkol məlime
Sevil Yusif qızı Atayeva. 1954-cü il təvəllüdlü, doğulduğu yer
– Ağdaş rayonu, Qəbələ rayonunun Nic Qəsəbə 4 saylı orta
məktəbində müəllim
193
6.
Mahmudova Sevinc Teyyubi xuyəren, 1994 usena naxune
be
Sevinc Teyyub qızı Mahmudova. 1994-cü il təvəllüdlü
7.
Keçarxoy Vitali Georgin ğar; Naxun bay ka - Qəbəlin
rayoni Nije aiz naxun bay vədə 1958 usen, milyət- udi, Mədəniyəti
kojin direktor
Vitali Georgioğlu Keçarxoy. Doğulduğu yer – Qəbələ
rayonunun Nic kəndi, təvəllüdü – 1958-ci il, milliyyəti – udi, Nic
Mədəniyyət evinin direktoru
8.
Drazari Yaşə Davide ğaren. Naxun bay ka: Qəbəlin royoni
Nije aize, Naxun bay usen – 1939, şairen, milyət – udi
Yaşa David oğlu Drazari. El şairi. 1939-cu il təvəllüdlü,
Qəbələ, Nic kəndi, udi, el şairi
Таржума: (avar dilindən)
9.
Кейсеровская Жамила Муртузалил яс. Кейсеровская
Жамила Белокан районалда гьаюна. Данжу Азарбайжан
Миллияб
Г1елмабазул
Академиялда
х1алт1ла.
Авар
миллаталъул югу
Cəmilə Murtuzəli qızı Keyserovskaya. Doğulduğu yer:
Balakən
rayonu.
Hal-hazırda
Azərbaycan
Milli
Elmlər
Akademiyasının əməkdaşı. Milliyyəti – avar
10.
Закаталахьул Даначи росуса Зутов Х1айбуллагь
Шаг1банасул вас. 1954 сонал, авар миллатаса вугу, пенсиячияв
Həbibullah Zutov Şaban oğlu. doğulduğu yer – Zaqatala
rayonunun Danaçı kəndi, təvəllüdü - 1954-cü il, milliyyəti – avar,
hazırda təqaüddədir
Tərcuma hı-ına: (saxur dilindən)
11.
Suvaqıli Əhmədov Carullah Mahmudna dix. Tevellüd
1957-sen, milliyet –saxur, həşte Suvaqılni xivıni 2-esdi maktabe
direktor işlemiş exe
194
Cərullah Mahmud oğlu Əhmədov. Zaqatala rayonunun
Suvagil kənd sakini, təvəllüdü - 1957-ci il, milliyyəti - saxur,
Suvagil kənd 2 saylı tam orta məktəbinin direktoru
12.
Zaqatala rayonni Suvaqılni xivına sakin İsmayılov Nüsrət
Adilna dix. Tevellüd – 1949, milliyet – saxur. Suvaqılni xiveni 1 -
esdi maktabe məəllim
Nüsrət Adil oğlu İsmayılov Zaqatala rayonunun Suvagil kənd
sakini. Təvəllüdü - 1949-cu il, milliyyəti - saxur, hazırda 1 saylı tam
orta məktəbdə müəllim
13.
Oktay Camalov Nasrullahna dix, tevellüd 1958, milliyet –
saxur, Ixan cıqa Zaqatala rayon Suvaqilna xiv, Mina Nəzirova
duyukni maktabna baş məəllim
Oktay Nəsrulla oğlu Camalov. 1958-ci il təvəllüdlü,
milliyyəti- saxur, Suvagil kənd sakini, Mina Nəzirova adına orta
məktəbin baş müəllimi
14.
Zaqatala rayonni, Suvaqılni xivına sakin Turacov Turac
Mısayna dix. Tevellüd – 1961-sen, milliyet – saxur. Həşte Zaqatale
Suvaqılni xive, ansanble tanpır, qarmon ilvixə
Turac Musa oğlu Turacov. Zaqatala rayonunun Suvagil kənd
sakini, Təvəllüdü - 1961-ci il, milliyyəti - saxur, Suvagil kəndində
“Qismət” ansamblında tənbur, qarmon ifaçısı
Tərcümə (ingiloy dilindən):
15.
Əlican Ramazan oğlu Əlicanov, Zaqatala rayonunun
Əliabad qəsəbə sakini, Qəsəbə icra nümayəndəliyinin baş mühasibi,
təvəllüdü - 1966-cı il, milliyyəti – ingiloy
16.
Həvva İsa qızı Əhmədova. Zaqatala rayonunun Əliabad
kənd sakini, təvəllüdü – 1962-ci il, milliyyəti – ingiloy, “İngiloy”
ansamblının üzvüdür
195
İSTİFADƏ OLUNMUŞ ƏDƏBİYYAT
Azərbaycan dilində:
1.
Akif Məmmədli. Balakən-Zaqatala bölgəsi: Tarixi etno-
qrafiyası, Bakı-“Adiloğlu”-2001
2.
Azərbaycan folkloru antologiyası. XIII cild. Şəki, Qəbələ,
Oğuz, Qax, Zaqatala, Balakən folkloru. Bakı-“Səda”-2005
3. Bəxtiyar Tuncay. “Qafqaz albanlarının dili və ədəbiyyatı”
Bakı-“Qanun”-2010
4. Dekkaaşin uvhiybı. Akelisınbı /Misaalabı. Tərtib edən:
M.N.Şamxalov. Bakı-“Qanun” nəşriyyatı-2012
5. Əhməd İsayev. Bu dağlar, ulu dağlar (axtarışlar və
publisistik qeydlər). Bakı-“Gəncə və gəncəlilər xeyriyyə
cəmiyyəti”-2011
6. Əli Süleymanov. Babaların hikmət xəzinəsi. Milli azlıqların
folkloru. Şəki-Balakən folkloru. Bakı-“Apostroff”-2011
7. Əli Süleymanov. Zaqatala çələngi. Bakı-“Elm və təhsil”-
2014
8. Qəmərşah Cavadov. Azərbaycanın azsaylı xalqları və milli
azlıqları (tarix və müasirlik). Bakı- “Elm”- 2000
9. Qəmərşah Cavadov, Rauf Hüsеynov, «Udilər» (tarixi –
еtnoqrafik tədqiqat), Bakı, 1999
10. Rəsul Həmzətov. Mənim Dağıstanım. II kitab (Tərcümə
edən: Vilayət Rüstəmzadə), Bakı-“Gənclik”-1977
10a. Sax əlifbası və yazı qaydaları (Zəxbışın alıfbey va
oykanan qaydabı). Bakı-Azərnəşr Tədris-Pedaqoji şöbə-1934
11. Saxurlar. Bakı-“Qanun”-2012
12. Şirinbəy Hacıəli. Şimal-qərbi Azərbaycan: İngiloylar (I
kitab: ən qədim zamanlardan XIII əsrin ortalarınadək). Bakı-
“Təhsil”-2007
13. Voroşil Q. Qafqaz Albaniyası, Bakı-“Öyrətmən”-1993
Rus dilində:
14. Аварцы Алазанской долины. Bakı-“Qanun” nəşriyyatı-
2012
196
14a. Роберт Мобили. Удины: язык, религия и этнография.
Баку-2011
İnternetdə:
15. aydin-medetoğlu-türkler.pdf Aydın Mədətoğlu Qasımlı.
Türklər (tarixi oçerklər) internet səhifəsində
16. az.wikpediya.org/wiki/Qafqaz albanları
17. http://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ngiloylar
18. http://publika az/p/6244
19.https://tarihturklerdebaslar.wordpress.com/2011/11/13/avar
lar/
20. http://tr.wikipedia.org/wiki/Avarlar
197
UDİYOXE
UDİLƏR
\
Qəbələ rayonunun Nic kənd sakini Jora Koçari
Təndirə çörək yapan udi qadını
198
Udi toyunda yemək bişirilməsi
Udi toyunda bəyin üzünün çaxırla qırxılması
199
Udi qadını
200
AВАРАЛ
AVARLAR
Avar qadınları
201
Avar qadını
202
YİKBI
SAXURLAR
Köhnə Suvagil kəndinin rəsmi. 1959-cu ildə rəssam Salam
Salamzadə tərəfindən çəkilmişdir
Saxur qadını layla çalarkən
203
Qızlardan ibarət Lilay ansamblı
Çoban bayramı
204
İNGİLOYLAR
İngiloy milli gеyimində müsəlman kişi və müasir ingiloy
qadını
205
BAŞLIQLAR
Rəyçilərdən
Qafqaz Albaniyasının əski Qafqazdilli sakinləri çilb
(avar), çiqb (saxur), gel (ingiloy) və udinlər barədə
bəzi qeydlər (B.Şahverdiyev)
3
Avar folkloru (A.Tinayeva)
6
Saxur xalqının tarixən sönmüş çırağının yenidən
işıqlanması (C.Məmmədov)
8
Ortaq mühit, ortaq adət-ənənə, ortaq dil
(M.Yaqubqızı)
12
Udilər
23
Avarlar
90
Saxurlar
112
İngiloylar
181
Söyləyicilər və tərcüməçilər haqqında məlumat
189
İstifadə olunmuş ədəbiyyat
195
Udi, avar, saxur və ingiloy folklor mühitini əks
etdirən fotoşəkillər
197
206
Azsaylı xalqların folkloru
I kitab
Bakı, Elm və təhsil, 2014
Nəşriyyat direktoru:
Prof. Nadir Məmmədli
Kompyuterdə yığdı:
Ləman Qafarova
Korrektor:
Fil.ü.f.d. Aynur Hüseynova
Kompyuter tərtibçisi və texniki redaktoru:
Ruhəngiz Əlihüseynova
Kağız formatı: 70/100 1/ 16
Mətbəə kağızı: №1
Həcmi: 204 səh.
Tirajı: 300
Kitab Azərbaycan MEA Folklor İnstitutunun
Kompyuter Mərkəzində yığılmış, səhifələnmiş,
“Elm və təhsil” NPM-də ofset üsulu ilə
Hazır diapozitivlərdən çap olunmuşdur.
UDİLƏR: Qəbələ rayonunun Nic qəsəbəsində, az bir qismi isə Oğuz rayonunun özündə yaşayırlar.
AVARLAR: Balakən rayonununMahamalar, Matsex, Bərətbinə, Katex, Çederovtala, Qasbinə, Roçəhməd, Qabaqçöl, Xırxatala, Beiceqarbinə,
Mazımkara, Uzuntala, Kodoqbinə, Kamıştala, Mollaçıbinə, Pirqax, Qaysa; Zaqatala rayonunun Car, Oxoxdərə, Yuxarı Tala, Aşağı tala, Göyəm,
Dardoqqaz, Yolayrıc, Danaçı, Taxtalar, Çökəkoba, Aşağı Çardaxlar, Silban, Makov, Oytala, Paşan, Matsex, Qəbizdərə, Çardaxlar kəndindəyaşayırlar.
SAXURLAR : Zakatala rayonunun Meşleş, Ağdam-Kələl, Ələsgər, Muxax, Əzgilli, Qas, Qalal, Qarqay, Mamrux, Gözbarax, Yeni Suvagil, Lahıc,
Sabunçu, Əli-bayramlı; Qax rayonunun Çinarlı, Qum, Güllük, Ağyazı, Ləkit; Şəki rayonunun Şin və Qaynarca kəndindəyaşayırlar.
İNGİLOYLAR: Balakən rayonunun İtitala kəndində, Zaqatala rayonunun Əliabad qəsəbəsində, Yengiyan, Verxiyan, Mosul kəndində;
Qax rayonunun Qaxbaş, Qaxingiloy, Meşəbaş, Əmircan, Əlibəyli, İngiloy Kötüklü, Böyük Alatəmir, Kiçik AlatəmirQarameşə kəndində yaşayırlar.
Document Outline - AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI
- X 4603000000 Qrifli nəşr
- N-098-2014
Dostları ilə paylaş: |