Filologiya
məsələləri, №4, 2017
32
desperado - desperados or desperadoes, mosquito - mosquitos or mos-
quitoes.
A. J. Thomson və A. V. Martinetin “A Practical English Grammar”
kitabında göstərilir ki, bəzi sözlərin cəm forması belə düzəldilir:
MPs(Members of Parliament), VIPs (very important persons), OAPs (old
age pensioners), UFOs (unidentified flying objects) [1, 18].
Ədəbiyyat
A. J. Thomson & A. V. Martinet “A Practical English Grammar”. Oxford
University Press, fourth edition, 1986
1. Howard Sargeant, “Basic English Grammar” Saddleback Educational
Publishing, 2007.
2. Mary Ansell, “Free English Grammar”, second edition, 2000
Raymond Murphy, “Essential Grammar in Use” Cambridge University Press, 2005
A.E.Mammadova,
G.V.Chahangirova
Some Grammatical Charaktheristics And Quantiative Cateqore Of
Noun In Modern English
Summary
As in many languages also in english the nouns prevail at speech. İn
English the word of “noun” derived from the word of “name”. The overall
meaning of this word is “name”. İt is known that noun is a part of speech
which shows the name of person, animal, thing, and object. İn Modern
English as in Azerbaijan language when a noun refers to a single person,
thing, or animal it is called a singular, when it refers to many persons, things,
animals or objects in that case it is called plural noun. A singular noun
changes into plural noun in different ways but most of them changes into
plural as usually by adding -s or -es to the end of words. The article has been
dedicated to the category of number of nouns in Modern English. İt is known
that the category of number is one of the main morphological categories of
the noun. İt is clearly differentiates the noun from other parts of speech as
the category of number only in nouns is regularly expressed morphologically
not only the examples from the works of some linguists have been given, but
also the means of the expression of the category of number of nouns in
Modern English have been analysed in this article.
Filologiya məsələləri, №4, 2017
33
А.Э.Мамедова,
Г.В.Джахангирова
В совроменном английском языке – категория количество
существительного и его грамматические особенности
Резюме
В многих языках как и в английском языке существительные
речи являются превосходством. В английском языке слово «существи-
тельных» (noun) взято от слово «name». Обшей смысл этого слово
означает «имя». Известно что, в существительном – человек, животное,
место, вещ или выражающийся имя объекта является частью речи. В
современном английском языке как и в Азербайджанском языке – име-
на относящийся к одному человеку, к вещи или животному – то ссылка
будет в одном, но если имена больше одного человека, вещи, живот-
ного или объекта то существительные считается во множественном
числе возникли с разными способами – только большинство из них
исправлено традиционным путём как добавления к концу сущес-
твительных суффикса – s.
Данная статья посвящена категории числа имен существитель-
ных в современном английском языке.
Известно, что категория числа является одним из основных мор-
фологических признаков имени существительных. Она четко выделяет
существительное на фоне других частей, поскольку число английском
языке регулярно выражается морфологически лишь в существи-
тельном. В данный статье не только приведены примеры из работ мно-
гих лингвистов, а также анализированы средства выражений категории
числа имен существительных в современном английском языке.
Rəyçi: Şəfiqə Nəcəfova
filologiya
üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Filologiya məsələləri, №4, 2017
34
ZÜMRÜD QULİYEVA
Azərbaycan Dillər Universiteti
E-mail:zumrud.guliyeva@gmail.com
EŞİDİB-ANLAMA VƏRDİŞLƏRİNİN İNKIŞAF ETDİRİLMƏSİNİN
MAHİYYƏTİ BARƏDƏ MÜXTƏLİF FİKİRLƏR
Açar sözlər: eşidib anlama, dinləmə metodu, məlumatın işlənilməsi
Keywords: listen and understand, listening method, processing of the
information
Ключевые слова: Слушать и понимать, слушать, обрабатывать инфор-
мацию
Eşidib anlamanın psixoloji və metodiki əsaslarını təhlil etməmişdən
əvvəl, əlbəttə ki, eşidib anlamanın mahiyyəti açılmalı, eşidib anlamanın
məsələsinin ədəbiyyatda qoyuluşu araşdırılmalıdır. “Eşidib anlama nədir?”
sualına elmi cəhətdən əsaslandırılmış cavab vermək istərdim.
Orta məktəb təhsilinin əsas məqsədi şagirdlərə ilkin bacarıq və
səriştələrin davamlı şəkildə ötürülməsidir. (Klieme, 2010, S. 9). Məktəbdə açar
rolunu oynayan səriştə növləri, “ana dili biliyi”, “xarici dil biliyi”, “riyazi və
təməl təbiət və texniki biliklər”, “komputer bilikləri”, “sosial və mədəni
biliklər” fərdi dərs vahidləri formasında şagirdlərə ötürülür(vgl. Figel, 2007).
İlk baxışda oxu-, yazı- və şifahi nitq bacarıqlarının şagirdlər üçün hansı
əhəmiyyət kəsb etdiyini anlamaq olar. Oxu vərdişlərinə məktəb dövründən
oxumağı öyrənməklə yiyələnmək olar, yazı vərdişlərini öz fikrini formala-
şdıraraq məktəb dövründən inşalar, imlalar yazmaqla, nitq vərdişlərini isə
gündəlik danışıqla inkişaf etdirilər. Ancaq eşidib anlama bir səriştə olaraq
yuxarıda qeyd etdiyimiz 3 səriştə növündən tamamilə fərqli xüsusiyyətə
malikdir.
O zaman Eşidib anlama bir səriştə olaraq nə zaman qazanılır?
Doğulduğu andan etibarən hər kəs eşitmə qabiliyyətinə malik olur, və
tədricən dinləmə qabiliyyəti də formalaşır. Bu tərifdən belə bir sual meydana
çıxır ”Əyər eşitmə bir insani xüsusiyyət kimi hər kəsdə doğuşdan mövcud
olursa o zaman nəyə görə eşidib-anlama bir səriştə olaraq qazanılmalıdır? ”.
Elmi cəhətdən yanaşsaq hər 3 səriştə növü ilə müqayisədə, yazılı anlama,
oxuyub anlama və şifahi nitq, eşidib anlama səriştə növü kimi kifayət qədər
tədqiq edilməmişdir. Bugünə qədər eşidib anlamanın vahid tərifi verilməmiş
və proses olaraq da kifayət qədər izah olunmamışdır(Imhof, 2010, S. 15).
Eşidib dinləmə prosesi bir çox hissələrə bölünür, ancaq həmin
hissələrin interaksiya prosesi zamanı sinergiya effekti yaxud kompensasiya
effekti hansının daha təsirli olması hələ ki məlum deyil(Imhof, 2004, S. 7).