Sayfa 12 / 25
Belirti / Problem
8. Blister ( Baloncuk )
Nedenler
a)
Çözeltide G 620 miktarı fazlalığı.
b)
Çözeltide T 34 miktarı eksikliği.
c)
Kaplama banyosunda ya da kaplama öncesi asid daldırma banyosunda organik kirlilik mevcudiyeti.
( Bu tip arızalara özellikle karıştırma işleminin kompresör yardımı ile yapıldığı banyolarda sıklıkla
karşılaşılır. )
d)
Çözelti karıştırmasının yetersiz oluşu.
( Bu durum hava karıştırmalı banyolarda air blower kapasitesinin düzgün hesaplanmadığından ya da
boru bağlantılarındaki bir arızadan , mekanik karıştırmalı banyolarda da mekanik hareketin proses için
tavsiye edilen değerden düşük olmasından ve son olarak da çözelti hareketli banyolarda karşılaşılan
sıkıntılar ise hava karıştırmalı banyolardaki sıkıntılarla birlikte mütalaa edilebilir. )
e)
Kaplanacak parçalar üzerinde polisaj ya da yağ kalıntılarının mevcudiyeti.
f)
Başka harici bir kaynaktan çözeltiye organik kirlilik bulaşması. (
Bu kirlilik şekli , zamanında
değiştirilmeyen aktif karbon kartuşlardan ya da banyoda yağlanan hareketli parçalardan çözeltiye
bulaşmak suretiyle meydana gelir. )
g)
Çözeltide WA - M 20 ya da WA - M 22 miktarı eksikliği.
h)
Parça içinde ya da parça yüzeyindeki gözeneklerde hapsolmuş gaz habbeciklerinin mevcudiyeti.
Çözüm Yolları
a)
Çözeltideki G 620’nin fazlalığını almak için 6 - 7 A/dm
2
akım yoğunluğunda selektif yapılabileceği
gibi 5 ml/lt T 34 ilavesi ya da pH 3.8 değerinde çalışmak da etkili yöntemlerden birkaçıdır.
b)
Analiz yapılır ve eksik T 34 banyoya ilave edilir.
c)
Eğer asit banyosundan geldiği tespit edilmiş ise bu banyo boşaltılır. Banyo içi özellikle yan cidarlar
güzelce yıkanır. Bu işlem sırasında WA - M 20 kullanılması ile daha etkili bir temizlik yapılması
sağlanır. Arızanın Nikel banyosundan geldiğinin tespiti durumunda , kirlilik düşük miktarda ise 4 - 8
saat aktif karbonlu kartuş yardımı ile banyo süzülür.
Velibaba Mah. Mimarsinan Caddesi Velibaba San.Sit. A 4 Blok No: 24 Dolayoba - Pendik / Pendik V.D.: 064 002 77 94 / İSTANBUL
Telefon / Faks : 0 (216) 307 51 21 - 307 51 53 Cep Telefonu : 0 532 242 19 22 e-mail : savas.altinok@altinokkimya.com
Sayfa 13 / 25
d)
Hava karıştırmalı banyolar için tüm bağlantılar kontrol edilir. Kapasitede bir yanlışlık yapılmış ise
sistem tedarikçi kimyacı ile görüşülerek tekrar revize edilir. Çözelti karıştırmalı ve katod hareketli
banyolar için de yukarıdaki kontroller yapılabilir.
e)
Parçalar üzerinde bulunan yağ durumuna göre kaplama öncesi temizlik işlemleri arttırılır. Temizlenecek
parçaya
uygun kimyevi malzemeler , uygun şekilde kullanılır. Eğer temizleme banyolarından
değiştirilme zamanı gelmiş olan banyolar varsa biran önce dökülüp ; yenisi kurulur.
f)
Aktif karbonlu kartuşlar zamanı geldiğinde değiştirilir. Hareketli parçaların yağlama işleminde dikkatli
olunur. Daha iyisi , çözelti
üzerinde hareket eden parçaların yağlama gerektirmeyen türden olması
sağlanır. Yukarıda sıralanan kirlilik önleyici tedbirler alındıktan sonra , organik kirlilik düşük miktarda
ise 4 - 8 saat aktif karbonlu kartuş yardımı ile banyo süzülür. Kirlilik miktarı aşırı miktarda yüksek ise
banyo çözeltisi ayrı bir tanka alınır ve burada aktif karbon muamelesi yapılır. Bu arada da kaplama
banyosundaki anotlar , anod torbaları ve banyo % 20 H
2
SO
4
ve WA - M 20 yardımı ile temizlenir ve
çözelti filtre edilerek banyoya alınır.
g)
Banyodaki ıslatıcı miktarı Stalakmometre ile kontrol edilir. Islatıcı miktarı düşük
ise gerekli miktar
WA - M 20 ya da WA - M 22 banyoya ilave edilir.
h)
Eğer kaplanacak parça enjeksiyon ile işlenmiş ve bu problem kaplamada sıkça görülüyor ise il önce
enjeksiyon kalıpları ve baskı kaliteleri kontrol edilmelidir. Daha sonra parçanın kaplama öncesi ısıl
işlem görmesi ve daha sonra kaplanması da alınacak tedbirler arasında yer alır.
Eğer parça döküm ise temizleme işlemine başlanmadan önce 80
0
C sıcak su içersinde 2 - 3 dakika
bekletilerek gözenekler içersindeki havanın çıkarak su dolması sağlanır. Ayrıca döküm parçalar mutlaka
yalnız anodik yağ alma ile temizlenmelidir. Zira katodik yağ alma yapılır ise malzeme yüzeyinde
oluşana Hidrojen gazları bu gözenekler tarafından absoplanacaktır. Diğer bir önemli konu da bu
parçaların asit muamelesinde azami hassasiyetin gösterilmesi , gerekmedikçe yapılmaması olacaktır.
( Bu tip döküm parçaların oksit ve tufallerin temizlenmesi için en iyi yöntem kumlama ya da
vibrasyondur. )
Velibaba Mah. Mimarsinan Caddesi Velibaba San.Sit. A 4 Blok No: 24 Dolayoba - Pendik / Pendik V.D.: 064 002 77 94 / İSTANBUL
Telefon / Faks : 0 (216) 307 51 21 - 307 51 53 Cep Telefonu : 0 532 242 19 22 e-mail : savas.altinok@altinokkimya.com