mℓ = -ℓ, -ℓ+1, …, -1, 0, +1, …, ℓ-1, ℓ
yəni 2ℓ+1 sayda qiymət alır.
Beləliklə, maqnit kvant ədədi mℓ, elektronun impuls momentinin verilmiş istiqamət üzrə proyeksiyasını təyin edir. Bu zaman elektronun impuls momenti vektoru fəzada, ancaq 2ℓ+1 sayda müxtəlif istiqamətdə yönədə bilər.
Enerjinin ifadəsindən göründüyü kimi elektronun atomda enerjisi ancaq n - dən asılı olsa da, enerjinin hər bir məxsusi qiymətinə En (E1-dən başqa), ℓ və mℓ-in qiymətləri ilə fərqlənən bir neçə məxsusi funksiya
uyğun gəlir. Bu, o, deməkdir ki, hidrogen
atomu eyni bir enerjiyə malik olmaqla bir neçə müxtəlif halda ola bilər. Belə ki, n – in bir qiymətində orbital kvant ədədi 0-dan ( n-1) - ə kimi qiymət alır, ℓ-in bir qiymətinə isə (2ℓ+1) sayda mℓ-in qiyməti uyğun gəlir. Onda, n-in bir qiymətinə uyğun gələn halların sayı:
Kvant fizikasında enerjinin hər bir qiymətinə uyğun hala müəyyən dalğa funksiyası uyğundur. Bu dalğa funksiyasının modulunun kvadratı isə elektronun vahid həcmdə tapılma ehtimalını təyin edir. Elektronun atomun müxtəlif hissələrində tapılma ehtimalı müxtəlifdir. Elektron hərəkəti vaxtı, sanki bütün həcmdə bulud yaradır, bu buludun sıxlığı, atomun həcminin müxtəlif yerlərində elektronun tapılma ehtimalını xarakterizə edir.
Kvant fizikasında qəbul edilib ki, n və ℓ elektron buludunun ölçüsünü və formasını, mℓ isə elektron buludunun fəzada yönəlməsini xarakterizə edir.
Məsələn, n = 1, ℓ = 0 və mℓ = 0 olarsa, onda elektron buludu sferik simmetriknformada
Atom fizikasında qəbul edilib ki, elektronun ℓ=0-a uyğun halı s-hal, ℓ=1 -ə uyğun halı p-hal, ℓ=2-yə uyğun halı d-hal, ℓ=3-ə uyğun halı f-hal və s. adlansın. Baş kvant ədədinin qiyməti isə orbital kvant ədədinin şərti işarəsinin qarşısında yazılır. Məsələn, elektronun n=2; ℓ=0 və ℓ=1-ə uyğun halı simvolik olaraq: 2s və 2p kimi göstərilir.
Sonda qeyd edək ki, üç kvant ədədi elektronun atomda vəziyyətini tam xarakterizə edə bilmir. Elektronun atomda vəziyyətini tam xarakterizə etmək üçün onun spinə malik olduğu da nəzərə alınmalıdır. Başqa sözlə, bu üç kvant ədədinə maqnit spin kvant ədədi də ( ms ) əlavə edilməlidir. Beləliklə, atomda elektronu dörd kvant ədədi – n, ℓ, mℓ , ms tam xarakterizə edir.
Dostları ilə paylaş: |