83
Əvvəlcə kandavlizmin ayrı-ayrı prinsiplərə görə ayırd edilən müxtəlif
formalarının ümumiləşdirilmiş təsnifatını verək, sonra onların hər birinin ayrılıqda klinik
mənzərəsi ilə tanış olarıq.
Kandavlizm formalarını təsnif etmək üçün əsas götürülən bir sıra xüsusiyyətlər
vardır. Təsnifat vaxtı bir prinsip olaraq istinad edilən həmin xüsusiyyətlər aşağıdakılardan
ibarətdir:
I. Seksual partnyor sayılan qadınla bağlı olan xüsusiyyətlər;
II. «Gözaltı edilən» kişi ilə bağlı olan xüsusiyyətlər;
III. Meyl pozğunluğunun özü ilə bağlı olan xüsusiyyətlər.
Seksual partnyor sayılan qadınla bağlı olan xüsusiyyətlər arasında ikisi daha
mühümdür:
A. Seksual partnyorun qanuni olub-olmaması;
B. Kandavlistik təklifin seksual partnyor tərəfindən cavablandırılması.
«Gözaltı edilən» kişi ilə bağlı olan xüsusiyyətlər sırasında aşağıdakılar nəzəri
cəlb edir:
A. «Gözaltı edilən» kişinin yaşı;
B. «Gözaltı edilən» kişinin tanış olub-olmaması;
C. «Gözaltı edilən» kişilərin sayı.
Nəhayət, meyl pozğunluğunun özü ilə bağlı olan xüsusiyyətlər əhəmiyyət kəsb
edir ki, bunların arasında daha çox diqqət yetirilənləri aşağıdakılardır:
A. Kandavlistik təmayülün «dozası»;
B. Kandavlistik meylin həyata keçmə səviyyəsi;
C. Kandavlistik meylin gizli və yaxud aşkar olması;
Ç. Kandavlistik meylə başqa parafiliyaların qoşulub-qoşulmaması;
D. Kandavlistik meylin xarakteri;
E. Kandavlistik meylin səbəbi və inkişaf mexanizmi;
Ə. Kandavlistik meylin ağırlıq dərəcəsi.
İndi qeyd edilən prinsiplərə əsasən kandavlizm formalarını sistemləşdirilmiş
(qruplaşdırılmış) şəkildə belə təsəvvür etmək olar:
I. Seksual partnyor sayılan qadınla bağlı olan xüsusiyyətlərə görə
A. Seksual partnyorun qanuni olub-olmamasına görə
1. Arvada münasibətdə yaranan kandavlizm
2. Arvadı əvəz edən qadına münasibətdə yaranan kandavlizm
1) məşuqəyə münasibətdə yaranan kandavlizm
2) daim ünsiyyət qurulan qadına münasibətdə yaranan kandavlizm
B. Kandavlistik təklifin seksual partnyor tərəfindən cavablandırılmasına görə
1. Pozitiv cavablandırılmış kandavlizm
1) volyuntarist kandavlizm
a) altruistik kandavlizm
b) elpistik kandavlizm
c) şantaj kandavlizmi
ç) matrimonial kandavlizm
2) könüllü kandavlizm
84
a) marginal kandavlizm
b) mutual kandavlizm
2. Neqativ cavablandırılmış kandavlizm
II. «Gözaltı edilən» kişi ilə bağlı olan xüsusiyyətlərə görə
A. «Gözaltı edilən» kişinin yaşına görə
1. Yaşca eyni olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
2. Yaşca fərqli olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
1) yaşca böyük olan kişiyə yönəldilmiş kandavlizm
2) yaşca kiçik olan kişiyə yönəldilmiş kandavlizm
B. «Gözaltı edilən» kişinin tanış olub-olmamasına görə
1. Tanış kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
1) ailənin dostu olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
a) ərin dostu olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
b) arvadın dostu olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
c) ərlə arvadın hər ikisinin dostu olan kişiyə yönəldilmiş
kandaulezizm
2) ailəyə qohum olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
a) ərə qohum olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
b) arvada qohum olan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
c) ərlə arvadın hər ikisinə qohum olan kişiyə yönəldilmiş
kandaulezizm
2. Tanış olmayan kişiyə yönəldilmiş kandaulezizm
C. «Gözaltı edilən» kişilərin sayına görə
1. Monokandavlizm
2. Polikandavlizm
1) müxtəlifmomentli kandaulezizm
2) eynimomentli kandaulezizm
III. Meyl pozğunluğunun özü ilə bağlı olan xüsusiyyətlərə görə
A. Kandavlistik təmayülün «dozasına» görə
1. Fizioloji kandavlizm
2. Patoloji kandavlizm
B. Kandavlistik meylin həqiqi olub-olmamasına görə
1. Qeyri-həqiqi kandavlizm
2. Həqiqi kandavlizm
C. Kandavlistik meylin gizli və yaxud aşkar olmasına görə
1. Latent kandavlizm
2. Manifest kandavlizm
Ç. Kandavlistik meylin həyata keçməsinin səviyyəsinə görə
1. Fantaziya olunan kandavlizm
2. Reallaşdırılan kandavlizm
D. Kandavlistik meylə başqa parafiliyaların qoşulub-qoşulmamasına görə
1. İzolyativ kandavlizm
2. Kombinativ kandavlizm
85
1) akustisizmlə qovuşmuş kandavlizm
2) doqqinqlə qovuşmuş kandavlizm
3) plüralizmlə qovuşmuş kandavlizm
4) promiskuitetlə qovuşmuş kandavlizm
5) vizionizmlə qovuşmuş kandavlizm
6) vizionizm, sadomazoxizm, plüralizm və narsissizmlə qovuşmuş
kandavlizm
7) vizionizm, sadomazoxizm, plüralizm, pornoqrafomaniya və
narsissizmlə qovuşmuş kandavlizm
E. Kandavlistik meylin xarakterinə görə
1. Adi kandavlizm
2. Elektron kandavlizmi
1) erotik kandavlizm
2) pornoqrafik kandavlizm
Ə. Kandavlistik meylin səbəbinə və inkişaf mexanizminə görə
1. Öyünmə kandavlizmi
2. Səxavətlilik kandavlizmi
3. Görməmişlik kandavlizmi
4. Uğurlara sevinmə kandavlizmi
F. Kandavlistik meylin ağırlıq dərəcəsinə görə
1. Yüngül kandavlizm
1) surət kandavlizmi
a) portret kandavlizmi
b) fotoqrafik kandavlizm
2) video kandavlizmi
2. Ağır kandavlizm
1) ekstrakoital kandavlizm
a) çimərlik kandavlizmi
b) hovuz kandavlizmi
c) hamam kandavlizmi
ç) masaj kandavlizmi
d) müayinə kandavlizmi
e) poza kandavlizmi
ə) rəqs kandavlizmi
2) koital kandavlizm
a) seksual partnyorun başqa kişiyə verilməməsilə
səciyyələnən koital kandavlizm
seksual partnyorun başqa kişiyə verilməməsi şərtilə
cinsi əlaqənin açıq yerdə getməsilə səciyyələnən
koital kandavlizm
seksual partnyorun başqa kişiyə verilməməsi şərtilə
cinsi əlaqənin qapalı yerdə getməsilə səciyyələnən
koital kandavlizm
Dostları ilə paylaş: |