Kapital, Cilt: I
Yüklə 2,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
18 Karl Marks Kapital I aþamalarýnýn ortaya koyduðu engelleri, ne gözüpek sýçrayýþlarla temizle- yebilir, ne de meþru yasalarla ortadan kaldýrabilir. Ancak doðum sancý- larýný kýsaltabilir ve azaltabilir. Olasý bir yanlýþ anlamayý önlemek için bir noktayý belirtmek iste- rim. Kapitalisti ve toprakbeyini, hiç bir þekilde pembeye boyamadým. Ama burada kiþiler, ekonomik kategorilerin temsilcileri olduklarý, belirli sýnýf iliþkileri ile sýnýf çýkarlarýný kiþiliklerinde topladýklarý ölçüde ele alýnýp incelenirler. Toplumun, iktisadi biçimleniþinin evrimini doðal tarihin bir süreci olarak gören benim görüþüm, bireyi, o kendini öznel olarak bu iliþkilerin üzerine ne denli çok çýkarýrsa çýkarsýn, toplumsal olarak yaratýðý kaldýðý bu iliþkilerden, herhangi bir baþka görüþten daha az sorumlu tutar. Ekonomi politik alanýnda özgür bilimsel araþtýrma, yalnýzca öteki bütün alanlarda karþýlaþýlan düþmanlarla yüzyüze gelmekle kalmaz. Ele alýnan malzemenin kendine özgü niteliði, insan yüreðinin en azgýn, en bayaðý ve en uðursuz tutkularýný, özel çýkar çýlgýnlýklarýný, düþman olarak savaþ alanýna aktarýr. Resmi Ýngiliz Kilisesi, 39 kuralýn 38ine karþý yapýlan saldýrýyý, gelirinin 1/39una yapýlan saldýrýdan daha kolay baðýþlar. Bugün bizzat tanrýtanýmazlýk, mevcut mülkiyet iliþkilerinin eleþtirisi ile karþýlaþ- týrýlýrsa, [sayfa 18] culpa levistir. 4 Bununla birlikte, gene de kabul edilmesi gerekli bir geliþme var. Örneðin son haftalarda yayýnlanan Mavi kitabý gösterebilirim: Correspondance with Her Majestys Missions Abroad, regarding Industrial Questions and Trades Unions. 5 Ýngiliz tahtýnýn dýþ ülkelerdeki temsilcileri, Almanyada, Fransada, kýsacasý Kýta Avrupasýnýn bütün uygar devletlerinde, sermaye ile emek arasýndaki mevcut iliþkiler- de köklü bir deðiþikliðin Ýngilteredeki kadar apaçýk ve kaçýnýlmaz oldu- ðunu uzun uzun anlatmaktadýrlar. Ayný zamanda, Atlantik Okyanusunun öteki kýyýsýnda, Amerika Birleþik Devletleri Baþkan Yardýmcýsý Bay Wade, halk topluluðu önünde yaptýðý konuþmada, köleliðin kaldýrýlmasýndan sonra, sermaye ile toprak mülkiyeti iliþkilerinde köklü bir deðiþiklik ya- pýlmasýnýn günün baþlýca sorunu olduðunu ilân etmiþtir. Bunlar, çaðýn, mor þallar ya da kara bürüklerle gizlenemeyecek belirtileridir. Bu sözler, yarýn bir mucize olacaðý anlamýna gelmez. Bu sözler, bizzat egemen sýnýflar içinde, bugünkü toplumun kaskatý bir kristal olmayýp, deðiþebilen ve sürekli olarak deðiþen bir organizma olduðu konusunda bir sezginin doðduðunu göstermektedir. Bu yapýtýn ikinci cildi sermayenin dolaþým sürecini 6 (II. Kitap), ve sermayenin geliþme seyri içinde aldýðý çeþitli biçimleri (III. Kitap), üçüncü ve son cilt (IV. Kitap) ise teorinin tarihini ele alacaktýr. Bilimsel eleþtiriye dayanan her görüþü memnunlukla karþýlarým. 4 Küçük günah. -ç. 5 Sanayý Sorunlarý ile Sendikalar Konusunda Majestelerinin Dýþ Ülkelerdeki Temsilcileri ile Yazýþmalar. -ç. 6 Yazar, 579uncu sayfada, bu baþlýk altýnda neyi istediðini açýklamaktadýr. -Ed. 19 Karl Marks Kapital I Kamuoyu denilen þeyin hiç bir zaman ödün vermediðim önyargýlarýna gelince, önceden olduðu gibi, þimdi de büyük Floransalýnýn özdeyiþini benimsiyorum: Segui il tuo corso, e lascia dir le genti 7
[sayfa 19] Londra, 25 Temmuz 1867 KARL MARX 7 Sen yolunda yürü ve býrak ne derlerse desinler! Dante, Ýlâhi Komedya, Araf, 5. þarký. - ç. 20 Karl Marks Kapital I ALMANCA ÝKÝNCÝ BASKIYA SONSÖZ SÖZLERÝME, birinci baskýnýn okurlarýna, ikinci baskýda yapýlan deðiþiklikler konusunda bilgi vermekle baþlamalýyým. Kitabýn düzenlen- mesinde daha bir açýklýða varýldýðý hemen dikkati çekecektir. Ek notlar, her yerde, ikinci baskýya not diye gösterilmiþtir. Metinle ilgili en önemli noktalar ise þunlardýr: Birinci Bölüm Birinci Kesimde her deðiþim-deðerinin ifade edil- diði eþitliklerin tahlilinden elde edilen deðer türetimi, daha büyük bir bilimsel titizlikle ele alýnmýþ ve iþlenmiþtir; ayný biçimde, birinci baský- da, þöyle bir deðinilen, deðerin özü ile deðer büyüklüðünün toplumsal olarak gerekli emek-zamanýna göre belirleniþi arasýndaki baðýntý üze- rinde þimdi daha geniþ ölçüde durulmuþtur. Birinci Bölüm Üçüncü Ke- sim (Deðerin Biçimi), baþka bir neden olmasa bile, birinci baskýda iki kez yer aldýðý için, tümüyle gözden geçirilmiþtir. Geçerken belirteyim ki, bu yinelemeyi [sayfa 20] Hanoverdeki dostum Dr. L. Kugelmanna 21 Karl Marks Kapital I borçluyum. Hamburgdan ilk provalar geldiði sýrada, 1867 yýlý ilkyazýnda kendisini ziyaret ediyordum. Beni, okurlarýn çoðunun, deðer-biçimi ko- nusunda tamamlayýcý, daha öðretici bir açýklamaya gereksinme duya- caklarýna ikna etmiþti. Birinci Bölümün son kesimi, Metalarýn Fetiþ Karakteri, vb. geniþ ölçüde deðiþtirildi. Üçüncü Bölüm Birinci Kesim (Deðerin Ölçüsü) özenle gözden geçirildi, çünkü okura, Zur Kritik der Politischen Ökonomie, Berlin 1859da verilmiþ bulunan açýklamalara baþvurmasý belirtilerek bu kesim yeteri kadar titizlikle ele alýnmamýþtý. Yedinci Bölüm, özellikle Ýkinci Kýsým 1 geniþ ölçüde yeniden yazýldý. Metinde yer yer ve çoðu zaman yalnýzca üslup ile ilgili bütün deðiþiklikler üzerinde durmak için zaman yitirmenin gereði yoktur. Bütün kitap boyunca böyle deðiþiklikler olmuþtur. Gene de, Pariste çýkacak Fransýzca çeviriyi gözden geçirdiðim þu sýra, Almanca esas metnin bazý yerlerinin üslup bakýmýndan büyük ölçüde düzeltilmesine, bazý yerler- de ise gözden kaçmýþ hatalarýn ayýklanmasýna gerek olduðunu gör- düm. Ancak bunun için zaman yoktu. Çünkü, bana, ancak 1871 güzünde çok acil bir çalýþma içinde bulunduðum sýrada, kitabýn tükendiðini ve ikinci baskýsýna 1872 Ocaðýnda baþlanacaðýný haber vermiþlerdi. Alman iþçi sýnýfýnýn geniþ çevrelerinde Das Kapitalin böylesine hýzla beðeni kazanmasý, emeklerimin en iyi ödülü olmuþtur. Ekonomik konularda burjuva görüþ açýsýný yansýtan Viyanalý bir fabrikatör olan Bay Mayer, Fransýz-Alman savaþý sýrasýnda yayýnlanan bir broþürde, Al- manlarýn geleneksel bir tutkusu diye kabul edilen güçlü teorik düþünme yeteneklerinin, Almanyada kültürlü denilen sýnýflar arasýnda tamamýy- la kaybolduðu, oysa tersine iþçi sýnýfý arasýnda bu yeteneðin yeni bir canlýlýk gösterdiði düþüncesini, çok yerinde olarak ortaya koymuþtu. Almanyada, ekonomi politik, þu ana kadar, yabancý bir bilim olarak kaldý. Gustav von Gülich, Geschichtliche Darstellung des Han- dels, der Gewerbe usw 2 adlý yapýtýnýn özellikle 1830 da yayýnlanan ilk iki cildinde, Almanyada kapitalist üretim tarzýnýn geliþmesini ve dolayý- sýyla, bu ülkede modern burjuva toplumunun oluþmasýný önleyen tarih- sel koþullarý uzun uzun incelemiþtir. Demek ki, [sayfa 21] ekonomi politiðin yeþereceði toprak yoktu. Bu bilim, Ýngiltere ve Fransadan hazýr mal olarak ithal edilmek zorundaydý; ve Alman [ekonomi politik -ç.] pro- fesörleri öðrenci olarak kaldýlar Yabancý bir gerçeðin teorik ifadesi, bun- larýn elinde, bir dogmalar demeti haline geldi ve çevrelerindeki küçük ticaret âleminin terimleriyle yorumlandý ve bunun için de yanlýþ yorum- landý. Bilimse iktidarsýzlýk duygusunu, tümüyle bastýramadýklarý bu duy- guyu, gerçekten yabancýsý olduklarý bir konuya dokunmuþ olmanýn bilinçaltý rahatsýzlýðýný, ya tarih ve yazýn alanlarýnda allamelik taslaya- 1 Bu baskýda: Dokuzuncu Bölüm, Ýkinci Kesim. -Ed. 2 Geschichtliche Darstellung des Handels, der Gewerbe und des Ackerbaus, etc., von Gustav von Gülich. 5 cilt, Jena 1830-45. Geschichtliche Darstellung des Handels, der Gewerbe und des Ackerbaus, etc., von Gustav von Gülich. 5 cilt, Jena 1830-45. Yüklə 2,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|