Korrupsiya lot. Corrumpere — buzmoq

G‘aG‘arb mutafakkirlaridan biri SHarl Monteske korrupsiyani quyidagicha talqin etgan.
“Asrlar tajribasidan ma’lumki, har qanday hokimiyat vakolatiga ega bo‘lgan shaxs, uni suiiste’mol qilishga moyil bo‘ladi va u ma’lum bir maqsadga erishmaguncha shu yo‘nalishda yuradi.”
rb Jan-Klod Vake (1600–1770)tomonidan yozilgan “Florensiyada axloq va hokimiyat” nomli kitobida korrupsiya davlat bilan emas, balki inson tabiati bilan bog‘liq holat ekanligini tushuntirishga harakat qilgan.
Tomas Gobbs yozganidek, korrupsiya bu har doim barcha jinoyatlarning ildizi bo‘lgan va qonunlarning xo‘rlanishiga olib kelgan.
Korrupsion qilmishlarga oid munosabat Vatanimiz tarixida ham ancha qadimdan mavjud.
Xususan, buyuk bobomiz Amir Temurning “Temur tuzuklari-da” ham amaldorlar xalqdan o‘lpon(soliq) yig‘ishda ham, “Ipak yo‘li” dan o‘tayotgan savdogarlar karvonlaridan olinadigan yig‘imlarni olishda adoltli va insof bilan yondoshishlari bel-gilab qo‘yilgan.
O‘z davrining mutafakkirlari bo‘lmish A.Navoiy, Mirzo Ulug‘bek, Ahmad Donishlarning asarlarida ham amaldorlar tomonidan oddiy xalqni ishonchini suistemol qilish holatlari qattiq tanqid ostiga olingan.
“AXVIII asrning ikkinchi yarmiga kelib jamiyat davlat boshqaruv apparatining ish sifatiga toboro ko‘proq ta’sir ko‘rsata boshladi. Bu o‘sha davrda qabul qilingan bir qator qonun hujjatlarida o‘z aksini topgan. Jumladan, 1787 yilda qabul qilingan AQSH Konstitutsiyasida pora olish AQSH prezidentini impechmentga tortish mumkin bo‘lgan ikki jinoyatning biri sifatida ko‘rsatib o‘tilgan. Siyosiy partiyalarning vujudga kelishi va ularning mamlakat hayotidagi o‘rnining oshib borishi XIX-XX asrlarda rivojlangan davlatlarda korrupsiyaning dunyoning boshqa mamlakatlariga nisbatan ancha kamayishiga olib keldi.
I. A. Karimov o‘zining “O‘zbekiston XXI asr bo‘sag‘asida xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari” asarida korrupsiyaning O‘zbekistonning o‘z taraqqiyoti yo‘lida rivojlanishiga ulkan to‘siq bo‘lishi mumkinligini bayon qilgan edi.
“Jinoyatning yopiq va eng qabih turi bor. Bu korrupsiya va poraxo‘rlik.