Nikoh oila munosabatlarining evolyutsiyasi
Nikoh oila munosabatlari, oilaviy hayot psixologiyasiga, hozirgi zamon oilasida kuzatiladigan ko’plab holatlarga psixologik nuqtai nazardan qaraladigan bo’lsa, ularning ildizi nikoh-oila munosabatlari evolyutsiyasining uzoq o’tmishi bilan bog’liqdir. Nikoh-oila munosabatlari eramizdan oldingi iptidoiy davrlardan biologik ehtiyoj sifatida paydo bo’lib, asta-sekinlik bilan guruhlar, qabilalr, urug’chilik va asosan ongli odamlarning paydo bo’lishi, dehqonchilikning rivojlanishi natijasida, nikoh-oila munosabatlari, er-xotin oila boquvchi erkak va ayol munosabatlari shakllana boshlaydi.
Maxsus manbalarda qayd etilishicha, qurhon, hadis va boshqa muqaddas kitoblarda oila masalalarining yoritilishi. O’tmish mutafakkirlarining oila mohiyati haqidagi fikr-
mulohazalari. Al-Buxoriy, Burxonuddin Marg’inoniy, At-Termiziy, Forobiy, Beruniy, Ibn Sino, Yusuf Xos Hojib, Amir Temur, Ahmad Donish, Abdurauf Fitrat, Abdulla Avloniy va boshqalarning oila, oilaviy munosabatlar haqidagi qarashlari.
Oila nikoh haqida tushuncha. Oila birligini tahminlovchi omillar: o’zaro sevgi, oilaning barcha ahzolarining ahloqiy, iqticodiy, huquqiy va boshqa o’zaro mashuliyati, o’zaro tushunish va emotsional (hissiy) bog’liqlik, yaqinlik. Oila ahzolari o’rtasida emotsional tenglikni tahminlash-oila ahzolari o’rtasida ishonchli muloqot, bir-birini ahloqiy, mahnaviy, hissiy qo’llab-quvvatlash, ularda xotirjamlikni (xavfsizlikni) his qilishni tahminlash.
Dostları ilə paylaş: |