Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
38
Buludxan mü llim istedad , yorulmaz f aliyy ti, f dakarl , 
s mimiliyi, c miyy td  t mizliyi v  obyektivliyi il  Az rbaycan n 
elm tarixin  ad n  yazm  ziyal lar m zdan biridir. 
50 ya n  qeyd etdiyimiz böyük alim  can sa l , uzun ömür, 
yeni yarad c l q u urlar , bütün nailiyy tl rinin h yata keçirilm sini 
ulu Tanr dan dil yir m! 
Hörm tli Buludxan mü llim! 
Siz öz yarad c l n zla el deyimind  deyildiyi kimi, öz di i, 
d rna , z hm ti il   q sa dövrd  özün  bir  b di abid  ucaltd n z. 
Ucaltd n z bu abid  h r zaman bel  uca, möht
m görün c kdir! 
 
Allahverdiyev C lal,  
filologiya üzr  f ls f  doktoru, dosent 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
39
 
U AQ K M  
 
h sr olunur professor Buludxan X lilova 
 
S ni seyr edir m 
Televizyondan 
H msöhb tin u aqlard , 
Dan rsan u aqlarla 
irin- irin, u aq kimi, 
X yal n ba  al b gedir 
Uzaqlara, uzaqlara,.. 
Lap özünü unutmusan, 
U aql a qay tm san: 
- Bulud, Bulud dey -dey  
Kims  s ni s sl yir, 
Futbola ged n u aqlar 
H y td  s ni gözl yir,.. 
...oyun yaman a r keçir 
Qolunu s nd rm san, 
Futboldan 
Qolu q r q qay tm san, 
Kims  duymas n dey  
A r dan a lam rsan, 
Yen  sonda d rdini 
Anana anlad rsan... 
Eh... u aql q, u aql q, 
U aql q da – qay lardan uzaql q, 
Harda is  bir q d r d  azadl q... 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
40
Sonra m kt b h yat ndan, 
T l b lik ill rind n 
Dan rsan u aqlara, 
Görür m u aqlar n gözünd ki ist yi, 
ndi onlar nec  d  
S n  b nz m k ist yir... 
Unudub bütün al mi 
U aqlar n aras nda 
Nec  m sud görünürs n 
U aq kimi... 
 
Aslan Vahid, 
air  
 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
41
 
ELM  Q D R D R N,  
M NALI V  HUMAN ST... 
 
N inki türk dünyas n n, ümumb
ri f ls fi dünyagörü ün h qi-
qi, yetkin, müdrik filosoflar ndan olan Göyç li A q  l sg r haq-
q nda yazd m 620 s hif lik elmi-b dii monaqrafiyan  çapa haz r-
lay rd m. Kitab  yazma a ba layanda bir çox q l m adamlar  il , 
adl  sanl   airl rl , elm adamlar  il , aliml rl , filoloqlarla A q 
l sg r  eirinin sirli m nalar  haqq nda mü yy n söhb tl r edir, 
onlar n fikrini bilm k ist yirdim. Do rusu, ça q nl q içind ydim, 
bu tan nm  ziyal lara dan d qlar m uydurma kimi görünürdü, b -
zil ri d  a z büzür, heç dinl m k ist mirdil r. Ç kdiyim z hm tin 
q drini kim  anladaca m, kimin t sdiq ed c yi m s l si m ni 
do rusu ç tin v ziyy td  qoymu du. A q  l sg r T s vvüf-sufi 
dünyad rkin böyük arifi – ürfan d r. Oxudu um elmi-b dii  d biy-
yatlarda bu bar d  çox söz aç l r, amma bunlar n ham s  mahiyy t 
etibar  il  d rk olunmaz bir anlam xarakteri da y rd . Dövrümüzün 
bir neç  böyük  airl rin  müraci t etdim. Ham s  kitaba redaktor 
olmaqdan boyun qaç r rd . Bu t bii idi. Çünki A q  l sg r kimi 
bir dahinin yükünün alt na girm k m suliyy ti olduqca ç tin idi. 
Birc  balaca s hv mü llifi t nqid  h v skar olan elmi ictimaiyy tin 
hücumuna m ruz qoya bil rdi. Bu m suliyy ti boynuna götür n 
d rin t s vvüf anlama, human st-sufi dünyagörü  malik omal  idi. 
Axtar da idim, n hay t ki, t sadüf n bir bazar s h ri Az rbaycan 
televiziyas n n “Ovqat” verili ind  apar c n n h msöhb ti olan bir 
dilçi alimi dinl m y  ba lad m, bu o adam idi, m n axtaran. “T sa-
düfl r ham s  z rur tmi ” – fikri yadda mda canland . B li h min 
z rur t imi  ki, t sadüfl   k f etdim. H msöhb tin dan d qlar , 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
42
elmi  sasl  fikirl ri, m ntiql , b diilikl  dolu  hdi- ir li cüml l ri 
m ni özün  nec   d   c zb edirdi. Apar c  xan m müraci t ed rk n 
“Buludxan mü llim” – dem si d  olduqca maraql  idi. Ax  insan 
ad n n onun kimliyind  rolu az deyildir... Buludxan X lilovu özüm 
üçün bel  k f etdim.  ki günd n sonra i l diyi Az rbaycan Dövl t 
Pedaqoji Universitetin  yolland m.   ota nda idi, – Olarm ?- dey  
müraci t etdim. – Buyurun, buyurun, dey r k, ehtiramla yerind n 
qalx b  d bl   lini uzatd , – xo  g lmisiz, buyurun  yl in, – dedi. 
lini s x b,  yl dik, köm kçi xan m çay g tirdi, – E idir m, buyu-
run... Özümü t qdim edib, g ldiyimin s b bini anlatd m, gülüm-
s di, –  air, bu mövzu olduqca ç tin mövzudu v  h mi  aktuald r, 
amma o bar d  çox yaz l b çox deyilib, çox aliml r ba  s nd r blar 
amma mahiyy t etibar  il  o sirli qap lara açar salan olmay b, – 
dedi. – Buludxan mü llim, fikrimi anlatmaq üçün sizin d y rli 
g rgin i  vaxt n z  s rf etm k ist m zdim, xahi  edir m mümküns , 
i d n sonra bir çay süfr si arxas nda sazla, sözl  bu bar d  bir 
söhb t ed rdik. – Olar, onda ax am saat 7-d  görü rik, – dedi. 
V d l diyimiz vaxt dal nca i  yerin   g ldim, giri  qap s nda 
gözl yirdil r. O biri yolda  is  dilçi alim, professor M h rr m 
Hüseynli idi. Yax nla b, görü dük, qap dan ç xark n bir neç  
t l b   q z n h y can içind   s s-küyünü e itdik, Buludxan m llim 
geri döndü, – Ay q z n  olub? – dey  soru du. – Mü llim, q z n 
ür yi gedib, – dey , a lams nm  bir q z cavab verdi. Buludxan 
mü llimin n  q d r böyük humanist insan,  sl pedaqoq oldu unun 
bir daha  ahidi oldum. O ür yi getmi  q z n ba  üst  durub, t s lli 
verir, qay s n   sirg mirdi, yar m saatdan çox gözl dik, t cili 
yard ma v  q z n valideynl rin  z ng vurdular. N hay t ki, g rgin 
anlar  arxada qoyub, mü yy n el diyimiz m kanda  yl mi dik. 
Yaz lar m  Buludxan mü llim   t qdim el dim, el diyim ara d r-
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
43
malar haqq nda q sa m lumat verdim. Professor M h rr m mü llim 
d   h msöhb timiz idi. Onlar arada sözümü k sib dediyimi t krar 
etm yi xahi  edirdil r, düzü, könlüm rahatl q tapm d , n hay t ki, 
m n  laz m olan ünvanda idim, bu iki qüdr tli elm adam n n m n  
inam   v   m n vi d st yi ç kdiyim z hm tin d y rini anlad rd . 
Aradan bir gün keçdi, gec  saat iki-üç rad l ri olard , telefona z ng 
g ldi, Buludxan mü llim idi, –  air, sizin bu yaz n z (A q  l sg r 
bar d  olan kitab m  n z rd  tuturdu) m nim çox böyük mara ma 
s b b olub, çox sa  olun, tamam yeni yana ma v  yeni t dqiqat 
üslubudu, t brik edir m, dem k olar ki, bu yeni  d bi bir hadis di, 
– dedi. – T
kkür edir m, c nab professor, dedim. Ad t n böyük 
elm adamlar  sad  adamlar çox böyük i  görs l r d , onlar n 
gördüyü i  bir az bigan  yana rlar. Amma Buludxan mü llimin 
bu s mimi etiraf  qar s nda ba   ym m k olmazd . O n   q d r 
sad , t vazökar, adi bir insan kimi öz böyüklüyünü büruz  
verm d n dan rd .  slind  bu s mimiyy t onun böyüklüyü idi, 
elmi q d r d rin, m nal  v  humanist...  
Bel likl , Buludxan mü llimin elmi redaktorlu u il   m nim 
A q  l sg rl  ba l  olan kitab m çap olundu. Yax  m nada  d bi 
v  elmi mühitd   ks-s da yaratd . 
 
 
Buludxan X lil 
 
Buludlar içind n zülm ti yaran  
Parlayan Gün dir Buludxan X lil.  
Donmu  beyinl rd  buzu  rid n,  
Sönm y n at di Buludxan X lil.  
 

---