P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
22
Yeri
g lmi k n onu da qeyd ed k ki, Buludxan mü llim özü
yüks k nitq m d niyy tin , natiqlik m har tin malikdir. Ali m k-
t b auditoriyalar nda, ictimai t dbirl rd , radio v televiziya verili -
l rind onun ç x lar maraqla dinl nilir. Ona gör ki, onun nitqind
dilimizin orfoepik qaydalar gözl nilir, o, z ngin söz ehtiyat na
malikdir. Onun fikirl ri m ntiqi ard c ll qla rh olunur,
cüml l ri
düzgün v s rrastd r. E id nl r bu nitqi maraqla dinl yir v raz
qal rlar. Ona gör ki, Buludxan mü llim dan qlar n , söhb tl rini
nitq raitin uy un qurma , m zmunu özün müvafiq forma il
verm yi bacar r.
Prof.B.X lilov g nc t dqiqatç lar n, doktorantlar n elmi f aliy-
y tin d yax ndan köm k edir, faydal m sl h tl rini verir. Onun
r hb rliyi alt nda neç -neç t dqiqatç filologiya üzr f ls f dok-
toru dissertasiyas müdafi etmi dir. O, haz rda be n f r doktoran-
t n elmi r hb ridir.
“K lil v Dimn ” s rind bel bir fikir söyl nilir: “Xo b xt-
lik irad , m k v s y n tic sind ld edilir”. Buludxan mü llimi
xo b xtliy aparan yollar
da m hz z hm t v irad d n, m k v
s yd n keçmi dir. Ona bu yolda möhk m cansa l , m k v elmi
f aliyy tind böyük-böyük u urlar arzulay ram.
Abdullayev Nadir,
professor
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
23
Buludxan, bir bahar buludu ol s n
Sözün öz yan s yoxsa, söz sön r,
Oca a göz ya töks n, köz sön r.
Öz odu olmayan ür k tez sön r,
Yan, öz ür yinin gur odu ol s n!
Ümid bir güman lap yüz eyl y r,
Ba da ridib, dümdüz eyl y r.
Ümid kor gec ni gündüz eyl y r,
Ümidsiz olan n ümidi ol s n!
Bir soyuq gülü ün gücü n dir ki?!
qs z bir üzün içi n dir ki?!
G r ksiz l l dolu mücrü n dir ki?!
Dava-d rman olan da otu ol s n!
Bir da a dir kdir be -on haq insan,
Sözü sa olana den n sa insan.
S n
göy buludusan, haqqa yax nsan,
Uca ol, lap haqq n sübutu ol s n!
Ba r n n ba na d rd çin-çin dü üb,
Dünyaya Tanr s it n din dü üb.
Bir v t n yurdundan did rgin dü üb,
Bir yurdsuz v t nin g l yurdu ol s n!
Gözd n uzaq olan yurda can oldun,
Can verib v t n candan yan oldun.
N olsun do ulub Buludxan oldun,
Nur s p n bir bahar buludu ol s n!
A as n B d lzad ,
air
19.07.2017
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
24
BULUDXAN – H SS N, SÖZÜN, F KR N XANI
Görk mli dilçi alim, türkoloq, yüks k ictimai mövqeyi il seçil-
n v t nda ,
m zmunlu elmi fikirl ri, d bi-t nqidi mülahiz l ri il
diqq t ç k n d y rli ziyal Buludxan X lilovu s rl ri v mü ahi-
d l riml tan m am. stedadl , z hm tke , b hr li g ncl rimizd n
biri kimi onun ara d rmalar n izl mi m, kitablar n oxumu am.
Bununla yana , dig r s b bl r d vard r. vv l n, m n d AP -nin
(indiki ADPU-nun) filologiya fakült sinin m zunu oldu um üçün
do ma ali t hsil oca m z n istisini da yanlar n h rar tini duymaq-
dan sevinmi m, onlarla f xr etmi m. kincisi, pedaqoji fikir tari-
xinin t dqiqatç s oldu um üçün d biyyat, dil, f ls f , m d niy-
y t,
ictimai fikir tarixi, folklor, etnoqrafiya v arxeologiya ara d r -
c lar n n s rl rini oxumal , öyr nm li olmu am. Çünki pedaqoji
fikrin m zmunu h min elml r z r d n l ri kimi s p l nib. Dü ün-
c , hikm t, m n viyyat, t rbiy d n cikl rini qaynaq alan o elml r-
d n toplay b, “h yat boyunba s ” düz ltm k üçün g r k o sah l r-
d ki s rl rin m zmunundan x b rdar olasan. Üçüncüsü, yaradan -
n n, mü lliml rinin, d b- rkan m d niyy tinin qar s nda s cd y
duran, q dirbil nlik örn yi olan insanlar n vur unuyam. M hz
Buludxan ziz o lu X lilov be -üç bel l rind n biridir.
M n Buludxan saf ür k,
sa lam m n viyyat, l yaq t axtar c s
v da y c s kimi tan y ram. Nurlu simas , xo t b ssümü, m nal
ünsiyy ti il diqq tini ç k nl rin çoxusu b lk d bilmirdi ki,
Buludxan t kc elm, bilik, “d lisi” deyil, h m d r f v milli qey-
r t a iqidir. M hz bel oldu una gör m clisl rd , elmi y ncaq-
larda, radioda, televiziyada, d rs otaqlar nda bu böyük v t nda -
alimi dinl y n h r k s onu t kc elm,
bilik ötürücüsü kimi deyil,
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
25
inam n , qid sini, ya ant s n meydana qoyan müt f kkir kimi
qar lay r, dinl yir v özününkül dirir.
Buludxan n dilçiliy v m xsusi türkologiyaya aid s rl rinin
ks riyy ti ensiklopedik xarakter da y r, milli m n vi d y r a la-
y r.
O, filoloq alim kimi daha qabar q görüns d , içind mü llimlik
xlaq n , mill t, v t n t ssübünü ya ad r. Dü ünür m ki, onun bir
ild (2014-cü ild ) h m mü llimi, h m d ustad Xalq yaz ç s
smay l xl n n mü llimlik v mü llim haqq nda fikirl rini, h m
d ustad Xalq airi B xtiyar Vahabzad nin
ictimai-pedaqoji
fikirl rini rh ed n iki kitab n r etdirm si sad c q l m m hsulu
deyil, daxilind tü yan ed nl ri ustadlar n n t qdimat il b yan
etm k c hdidir.
Buludxan h ssas, s mimi, sevgi dolu ür y , qay ke lik, h yat
real görm k xarakterin malik oldu undand r ki, ustadlar nda da
ilkin olaraq bu keyfiyy tl ri görür v t qdir edir.
Buludxan eyni zamanda, söz s rraf d r; nsan n v insanl n
ba lam tl rind n olan nitq – söz v fikir mük mm lliyin xüsusi
diqq t yetirir, ustadlar n n nümun sind öz aliliyini t c ssüm
etdirir. O,
k s rli sözü, düz sözü zin tl ndirir, sa lam m n viyyat
a layan sözün yaratd m nan uca tutur.
Onun smay l xl hikm tind n g tirdiyi neç -neç örn k nec
d ibr tamizdir:
“... smay l
xl n n 75 illik yubileyinin keçirilm sin böyük
t
bbüs göst rildi. Ancaq o, buna raz l q verm di. H min ill r a r
ill r kimi smay l xl n narahat edirdi”.
“...Vicdan köksünü ötürüb üfüql r baxd v titr k s sl dill n-
di: