Microsoft Word s g. temmuz doc
A. L BERAL BASINDA IRAK’IN
Yüklə 1,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- A. L BERAL BASINDA IRAK’IN ŞGAL VE 1 MART TEZKERES
- 2. Ulusal Çıkar Ö ğelerinin Haberlerde Yer Alı ş Biçimi a. A ğır Ekonomik Kayıplar, Olası Çıkarlar
148 A. L BERAL BASINDA IRAK’IN ŞGAL VE 1 MART TEZKERES Bu çalışmada liberal basından Hürriyet ve Sabah gazetelerinin 25 Şubat – 25 Mart 2003 tarihleri arasındaki günlük sayıları incelenmiştir. Bu süre içerisinde konu ile ilgili olarak Sabah gazetesinde 83 haber ve 48 köşe yazısı, Hürriyet gazetesinde ise 95 haber ve 58 köşe yazısı olmak üzere toplam 178 haber ve 106 köşe yazısı incelenmiştir. Bu incelemede oluşturulan haberlerde Türkiye’nin ulusal çıkarlarının betimlenmesi, ulusal çıkar öğelerinin haberlerde yer alış biçimi, köşe yazarlarının ulusal çıkarları tanımlama ve betimlemeleri, haber ve yorumların dilsel özellikleri kategorileri işlenmeye çalışılmıştır. 1. Haberlerde Türkiye’nin Ulusal Çıkarlarının Betimlenmesi Liberal basın, ABD’nin Irak’ı işgali ve 1 Mart tezkeresi sürecinde Türkiye’nin ulusal çıkarlarını ekonomi ve güvenlik üzerinden betimlemiştir. Savaş sürecinde ve savaş sonrası süreçte ekonomik kazanç ve kayıplar ele alınırken Türkiye’nin büyük ekonomik kayıplara uğrayacağı iddia edilmiş, Türkiye’nin bu kayıplarını telafi edebilmesinin ABD’nin mali desteğine bağlı olduğu, bundan dolayı ABD’nin Türkiye’den talep ettiği askeri üslerin kullanımı ve Türkiye’de asker bulundurma izninin verilmesi gerektiği savunulmuştur. Ekonomik anlamda uluslararası mali çevrelerde kredibilitesinin korunması ve IMF gibi kuruluşlarla çalışmasının ülkenin ekonomik çıkarlarına olan olumlu etkisi ön plana çıkarılmıştır. 149 Güvenlik konusunda ise Türkiye’nin bölünme tehlikesi ile karşı karşıya olduğu iddia edilmiştir. Bu amaçla Türkiye’nin ulusal çıkarlarının Türk ordusunun Kuzey Irak’ta olmasını gerektirdiği ifade edilmiş, Kuzey Irak Türkiye’nin geleceğine yönelmiş potansiyel bir tehdit olarak tanımlanmış, buradaki Kürt grupların bir devlet kurmalarının Türkiye’de bulunan Kürt nüfus için bir cazibe merkezi olup zamanla Türkiye’nin bölünmesine neden olabileceği savunulmuştur. Kuzey Irak’ta bulunan Mesut Barzani ve Celal Talabani Türkiye’ye yönelik bir tehdit oluşturdukları gerekçesiyle düşman olarak tanımlanmaktadır. ABD ise Türkiye’nin kinci Dünya Savaşı’ndan beri stratejik müttefiki, dostu olarak ele alınmaktadır. Tezkereyle Kuzey Iraklı Kürt grupların savaş sonrasında silahsızlandırılacakları “ABD’nin savaş sonrası Iraklı Kürtlerin federasyon benzeri bir hükümet kurmalarına izin vermeyeceğini garanti etti” 287 ğ i ifade edilmiştir. Kuzey Irak’ta bulunan Türkmenler Türkiye’nin ulusal çıkarları açısından önem atfedilen diğer bir konu olmuştur. Bu süreçte Türkmenlerin Irak’ın asli bir unsuru olarak kabul edilmeleri, Türkiye’nin bu bölgedeki Türkmenlerin hamisi olması gerektiği savunulmuştur. ABD’yle yürütülen pazarlıklarda Washington yönetiminin Türkmenleri Irak’ın asli unsuru olarak tanıyacağı ve bu süreçte Kuzey Irak’taki Kürt gruplara dağıtılan silahların operasyondan sonra toplanması isteklerini kabul ettiği ve Türkmenlerin de silahlandırılacağı savunulmuştur. 287 Sabah, 28 Şubat, 2003. 150 Türkiye’nin ulusal çıkarları betimlenirken üzerinde durulan diğer bir konu ise ‘Yeni Ortadoğu Düzeni’ içinde Türkiye’nin bölgesel bir güç olması için bu savaşta mutlaka ABD’nin yanında yer alması gerektiğidir. Saddam sonrası Irak’ın yeniden ş ekillendirileceği, Türkiye’nin de burada karar verme sürecinde yerini alması gerektiği Türkiye’nin masada olmasıyla ABD’den çeşitli taleplerde bulunabileceği ileri sürülmektedir. Yeni Ortadoğu düzeni içinde kararlar alınırken Türkiye’nin bu kararlarda yerini alması gerektiği üzerinde durulmaktadır. Realizmin uluslararası ilişkilerin çıkarlar üzerine kurulduğu hukukun, ahlakın dikkate alınmadığı argümanı liberal basın tarafından benimsenmiştir. “Ulusal çıkarlar söz konusu olduğunda ne ahlâk, ne ideoloji, ne de iç politika çıkarları birer iyi rehberdir” 288 denilerek Türkiye’nin yaşanacak olan savaşta güçlünün yanında yer alarak çıkarlarına uygun davranması gerektiği ifade edilmiştir. Türkiye’nin ABD’nin yanında yer almasının Türkiye’nin dünyadaki en büyük siyasi, askeri ve ekonomik müttefiki olarak kabul edilen ABD ile ilişkilerin iyi tutulması için de bir zorunluluk olduğu ileri sürülmüştür. Tezkere sonrasında Türkiye’nin alınan kararla dünyadaki en sağlam müttefiki olan ABD’yi kaybetme tehlikesi yaşadığı varsayılmakta, bununla birlikte Türkiye’nin tek kazanımının dünyada prestiji, saygınlığı artan bir ülke olduğu ifade edilmektedir. Tezkere sürecinde tezkere aleyhinde yazılar kaleme alan yazarlar ise, kan üzerine yapılan para pazarlığının Türkiye’nin saygınlığını zedelediğini, tüm dünyada ABD’nin bu savaşına para karşılığında katılan bir ülke görünümü verdiğini ileri sürmüşlerdir. Bundan dolayı tezkerenin kabul edilmemesi ve ABD’nin bu savaşına Türkiye’nin ortak olmamasını savunmuşlardır. 288 Metin Münir, Cansız Kalkan, Sabah, 27 Şubat, 2003. 151 2. Ulusal Çıkar Öğelerinin Haberlerde Yer Alış Biçimi a. Ağır Ekonomik Kayıplar, Olası Çıkarlar: 1 Mart Tezkeresi sürecinde liberal basında ekonomik çıkarlar ele alınırken yaşanacak savaş nedeniyle Türkiye’nin ağır ekonomik kayıplara uğrayacağı ABD’ye destek verilerek bu kayıpların hafifletilebileceği öne sürülmüştür. Haberlerde Türkiye’nin ekonomik kayıpları ve olası çıkarları, Türkiye’nin borcu, savaş dolayısıyla yaşayacağı ekonomik sıkıntılar, uluslararası finans çevreleriyle ilişkileri ve bu süreçteki ABD desteği ön plana çıkmaktadır. AKP lideri Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’nin bu sene ödeyeceği borcun 73 milyar dolar olduğu ve her zaman “hayır”da hayrın olmadığı sözü “hayırda hayır yok” 289 şeklinde ön plana çıkarılarak verilmiştir. Haberlerde, resmi açıklamalara ağırlıklı yer verilerek Türkiye’nin ulusal çıkarlarının ABD’yle beraber hareket etmekte olduğu, Türkiye’nin bunun içinde bulunmaması durumunda dünya finans çevreleriyle karşı karşıya geleceği, IMF bağlantılarında sıkıntı yaşayacağı varsayılmaktadır. Türkiye’nin savaş nedeniyle çok ağır ekonomik kayıplara uğrayacağı, ABD’yle yapılan pazarlıklar sonucunda bu kayıpların bir kısmının karşılanmış olacağının altı çizilmektedir. “Irak’a ilk bomba düştüğünde 8,5 milyar dolar hesaba geçecek” 290 Devlet Bakanı Ali Babacan’ın bu sözleri büyük puntolarla başlığa çekilmek suretiyle liberal basında öne çıkarılarak sunulmuştur. ABD’den mali yardımın gelmesi durumunda ekonominin kısa zamanda iyileşeceği, tezkerenin geçmemesi durumunda ekonominin bozulacağı, bir yılda zararın 26 milyar dolar olacağı öne sürülmüştür. Tezkerenin mecliste oylanmasından önce piyasada tezkere dolayısıyla 289 Hürriyet, 27 Şubat, 2003. 290 Sabah, 27 Şubat, 2003. Yüklə 1,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|