218
Sultan Hüseyn Bayqara * Divan
Do÷rayÕb ba÷rÕmÕ ol ay hicrindԥ ti÷i-sitԥm,
Göz yolundan yaú ilԥ axÕzdÕ onu dԥmbԥdԥm,
Ԥúki-lԥ’lü dԥrdindԥn bihԥdd olub mԥn möhtԥúԥm,
«Müflis ԥrdim mey qÕlÕb, sÕnan sifalÕm cami-Cԥm,
Xatirim viranԥsin xud gԥnci-Qarun qÕldÕ-la!»
Bu ki úeyxi-úԥhrimizi xalq der: a÷Õl bԥsi,
Zöhdü tԥqvayü fԥzail birlԥ hԥm kamil bԥsi,
Ey Hüseyni, leyk ԥrԥr bu iú mana müúkül bԥsi,
«Kim Nԥvaidԥn sԥlah istԥr ԥrԥr qafil bԥsi,
Xirqeyü sԥccadԥsin ol meyԥ mԥrhun qÕldÕ-la».
219
Sultan Hüseyn Bayqara * Divan
MÜXԤMMԤS
Çԥrx tԥk mehrin ԥlindԥn eylԥrԥm mԥn dadÕ hey,
Çünki qÕldÕ bizi qԥmgin, özgԥlԥri úadÕ hey,
Neçԥ illik aúnamÕz oldu bizdԥn yadÕ hey,
Sԥrnԥgün olmuú, yatÕr ol qamԥti-úümúadÕ hey,
Cԥnnԥtin bürcündԥki tubumu yÕxdÕn, badÕ hey.
Firqԥt ԥyyamÕnda Mԥcnun bunca çox laf urmasÕn,
Hicri-dԥrdi-da÷ÕnÕ heç kimsԥ mԥndԥn sormasÕn,
Mԥrd ԥgԥr töxmün ԥkib bir bimahal sövq urmasÕn,
Tez götürün cismini, çÕxsÕn ki, çeúmim görmԥsin,
Tabutun tizrԥk yonub, göndiri ver xarratÕ hey.
YarÕn kim, qÕldÕ sԥfԥr, hicrana dözsԥn, vԥqtidir,
Firqԥtindԥn yaú döküb, ba÷rÕnÕ ԥzsԥn, vԥqtidir,
YaxúÕlarÕn hüsnü vardÕr, bir gül üzsԥn, vԥqtidir,
Leyliyü Mԥcnun sifԥt divanԥ gԥzsԥn, vԥqtidir,
CanÕ ùirinin çÕxÕb, çÕxsÕn gözü FԥrhadÕ hey.
Hafizi tԥk köksünԥ daú urmadÕn, Sultansöyün,
AxdÕrÕb ԥúki-rԥvanÕn yürmԥdin, Sultansöyün,
Ol ki, tԥslim qÕldÕ can, sԥn qÕlmadÕn, Sultansöyün,
Yar bilԥn bir gora neyçün girmԥdin, Sultansöyün,
Taki dünya var ikԥn qalardÕ sԥndԥn adÕ hey.
220
Sultan Hüseyn Bayqara * Divan
RÜBAøLԤR
Görkԥzmԥ çԥmԥndԥ sԥrvi yoldaú mana –
Kim görԥndԥn gözdԥn axar yaú mana,
Endirsԥ nԥ olar bir nԥfԥs baú mana,
Ol sԥrvi-rԥvan ki, oldu boydaú mana.
* * *
Ol qԥmzԥ ki, ba÷rÕm oldu ԥfgar ondan,
Hԥr lԥhzԥ ԥrԥr zԥifü bimar ondan,
Lԥ’lin ki ԥrԥr, xԥstԥ könül zar ondan,
Neylԥk ki, sana var ԥrmiú azar ondan,
* * *
Ol úux ki, bir dԥm mana hԥmdԥm olmaz,
Zԥxm ursa dԥxi vԥslinԥ mԥrhԥm olmaz,
Eúqindԥ könül nԥsibi cüz qԥm olmaz,
Könül götürԥ desԥm, könül hԥm olmaz.
* * *
Ey çԥrxi-cԥfagԥr, nԥ sitԥmlԥr qÕldÕn?
CanÕmÕ niúaneyi-ԥlԥmlԥr qÕldÕn,
Mühlik nԥbsim odun alԥmlԥr qÕldÕn,
Üzrünü necԥ qovum, kԥrԥmlԥr qÕldÕn?
* * *
A÷lama, ey göz kim, ol sԥrvi-sԥmԥnbԥr gԥlԥcԥk,
Köymԥgil, ey can ki, ol xurúidi-ԥnvԥr gԥlԥcԥk,
Ey könül, bimarlÕqdan qԥm yemԥ kim, baúÕna
Bir Mԥsiha tԥk hԥdisi-ruhpԥrvԥr gԥlԥcԥk.
* * *
Ԥúki-tufanÕ ԥgԥr cismim götürdü köyündԥn,
Ah kim, ta göz yumub açdÕm çÕxardÕ köyündԥn,
Yox ki, sürdü köyündԥn ol sel mԥn avarԥsin,
Nԥxli-ümidim, nihalÕn hԥm qopardÕ köyündԥn.
221
Sultan Hüseyn Bayqara * Divan
QøTԤLԤR
Vah ki, bir cԥlladvԥú qanÕm tökԥr, eylԥr sitԥm,
Qorxaram qanÕm tökԥndԥ tapmaya ti÷i-ԥlԥm.
***
Olsa yüz canÕm fԥda, lԥ’li-úԥrab aludinԥ,
Cismi-bimarÕm hԥm olsun çeúmi xab aludinԥ.
***
Görԥli hԥmmam ara ol ay qaúi-peyvԥstԥsin,
Eylԥdim eynimi tasü qaúlarÕmÕ dԥstԥsin.
***
Od çÕxardÕ eúq tԥndԥn, vah ki, candan dԥrdi-hicr,
Eúq dԥrdi mühlikü mühlirԥk ondan dԥrdi hicr.
***
Sünbülünԥ ver XÕtayÕ, mԥndԥdir müúki-Xotԥn,
Gԥr dԥlil istԥr isԥn, vardÕr libas yara÷Õ.
***
Ol pԥri gözdԥn çü mԥxfidir, hԥmiúԥ, vah, necԥ
østԥr onu, tapmasa Mԥcnun könlünü yandÕrar.
222
Sultan Hüseyn Bayqara * Divan
RøSALԤ
(qisa ixtisarla)
Pak vԥ bülԥnd tanrÕ bu pԥs bԥndԥsinin sultanlÕ÷Õ zamanÕnda bir
neçԥ kiúiyԥ xoúbԥxtlik bԥxú edibdir vԥ bu fԥqir isԥ mԥclisindԥ
onlarÕn hüzurunu yuxarÕ tutubdur. OlarÕn varlÕ÷Õndan isԥ bu dövr
ԥhli-zamanlardan yuxarÕ vԥ bu zaman bütün dövrlԥrdԥn artÕq olub,
bunun özü hԥm çox úükürlԥr etmԥyԥ ԥsasdÕr, vԥli ondan
sözlԥycinin dili laldÕr vԥ qԥlԥm dili úikԥstԥhaldÕr. OnlarÕn ԥn
elmlisi vԥ ԥfzԥli elm dԥnzinin pak dürrü, vԥlilik fԥlԥklԥrinin úö’lԥ
saçan günu, qoúqu gövhԥrlԥrinin düzüm yiyԥsi hԥzrԥti úeyxülislam
Mövlana Ԥbdürrԥhman Camidir (qoy Allah-tԥala ona sa÷lÕq versin
vԥ saxlasÕn!). Bԥrklik vԥ fÕrlanÕú mԥkanÕnda yüz min göz ilԥ alԥm
ԥhlinԥ seyr edԥn bu qԥdimi bünyadlÕ fԥlԥyin gözünԥ bunun kimi
nadir fikir-xԥyallÕ rast gԥlmԥmiúdir. CahanÕn baúÕna fÕrlanan alԥmi
görkԥzԥn günԥúin, bԥlkԥ dԥ fԥlԥklԥri fÕrlanan günԥúin úö’lԥsi hԥrgiz
onun tԥk taysÕzÕn üstünԥ düúԥmiúdir. Qoúqu gövhԥrlԥrindԥn cahan
sԥdԥfi qiymԥtbahalÕ dürdԥn doldu, qissԥ lԥllԥrindԥn atlas fԥlԥklԥrԥ
zinԥt vԥ bԥzԥk verildi. Dürlü elmlԥrdԥki ԥsԥrlԥri sansÕz vԥ hԥr ԥsԥ-
rindԥ mԥ’na xԥzinԥlԥri hüdudsuzdur.
ùeir
Çü mizan tΩbi olub gΩnc sΩnc,
Ona bir tΩrΩzi gΩlib pΩnc gΩnc.
Ki heyran qalÕb, nΩzm qÕlan ça÷Õ,
Ona yox ki Xosrov, Nizami dΩxi.
Qԥzԥllԥri coúdurucu, beytlԥri çox bԥdiidir. Pak vԥ bülԥnd tanrÕ
çox illԥr onun yol görkԥziçilik sayԥsini davamlÕ, bu davamlÕ
dövlԥtԥ isԥ onun tԥk dövlԥtlini hԥmiúԥlik tutsun. Qoúqu
düzücülԥrdԥn bԥdii dillilik övcünün Süheyl ulduzu ola bilԥn baúqa
kiúilԥr dԥ var [ki,] qoúqu dastanÕnÕn bԥdiiliyindԥ, düzümünün
bԥrkliyinin bԥyanÕ ilԥ ԥhԥmiyyԥtlidir. Onlar tԥk fԥlԥk üz verԥn
deyildir. HazÕr hԥm heç yerdԥ onlar tԥk kiúi görünԥn deyildir.
Heratda (Allah-tԥala onu afԥtlԥrdԥn qorusun!) vԥ onun ԥtrafÕnda
Dostları ilə paylaş: |