Microsoft Word Tebriz folkloru doc

 

  

٢٣٩

-

 

Al bu da bıçax, harasınnan sevirsәn kәs, amma yadında 

olsun, sәn kәsәn әti ölçәcәyik, әgәr bir çәrәhdәn azı bir misqal 

da artıq olsa, vay gününә olacax, verәcәyәm salsınnar qodux-

luğa, halın gәlsin yerinә.  

-

 

Axı  mәnim  әlim daş-tәrәzi deyil ki, düz bir çәrәk kәsә 

bilәm, bәlkә az-çox oldu?  

-

 

Onu daha özün bilәrsәn, bu, nә eylәsin, sizin sözünüz 

bir çәrәk  әtdi, olmasa istәyirsәn neçә tümәn puldan ötrü bu 

yazığı doğram-doğram edәsәn?  

-

 

Yox, hacı, mәn elә adamlardan deyilәm. İndi ki, belә ol-

du, әslәn mәn öz haqqımnan keçdim. İcazә verin, mәn gedim.  

-

 

Sözüm yoxdu, amma gәrәk beş tümәn verib gedәsәn. 

Çün sәhәrdәn bu kişi vaxtın qoyub işinnәn qalıb.  

-

 

Hacı, mәn tәlәbimi istәmәdim, daha beş tümәn nәdi?  

-

 

Sözü uzatma, beş tümәni qoy bura, xoş gәldin.  

Qazı hökmünә ürәkdәn razılaşmayan tәlәbkar beş tümәni 

verib deyinә-deyinә çıxdı eşiyә.  

Qazı dedi:  

-

 

O birisi şikayәtçi sözün desin!  

Atı kor olmuş kişi durub ayağa, işin nә olmasın tәriflәyib 

sonra belә şikayәtlәndi:  

-

 

Bu kişi mәnә kömәk elәmәk yerinә vurub atımı kor 

edib. Mәn gözü sağ olan at istәyirәm.  

-

 

Sәn haxlısan. Amma de görüm, sәn atını satmax istәsәn 

neçә deyәrsәn? 

-

 

Hacı, bazardan xәbәrim yoxdu. Amma ola bilәr ki, 

atımı otuz tümәnә alsınnar.  

-

 

Çox yaxşı, atını ver aradan bölsünnәr, yarı pulun bu 

kişidәn al, kor tәrәfin ver buna, gözlü tәrәfi dә sәnin olsun.  

-

 

Axı onda daha at ölәr, da ölü at nә dәrdimә dәyәr?  

---

 

  

٢٤٠

-

 

Bu kişi neynәsin, sәnin nәzәrin budur ki, bir gözdәn 

ötrü sәnә bir at alsın. Bu әdalәtdәn uzaq olar. Mәn diyәni edin, 

artıx da danışmayın.  

-

 

Yox, hacı, mәn istәmirәm. Bir gözlü at ilә dә keçinә bi-

lәrәm, icazә verin, mәn gedim.  

-

 

Getmәmişdәn qabax beş tümәn qoy bura, sonra Allah 

amanında.  

Atı kor olmuş kişi dә, pul borc verәn adam tay naçarlıxdan 

beş tümәni verib o yerdәn çıxdı. Qazı bir ayrı tәlәbkardan da-

nışmax istәyәndә uşax әldәn verәn kişi çox narahatlıxla qalxıb 

ayağa dedi:  

-

 

Bu Allahdan xәbәrsiz kişi bu gün mәni yaslı edib, uşa-

ğımın canın alıb. 

-

 

Bir az özünә toxtaxlıx ver, de görüm, nә olub? Bu kişi 

niyә sәnin uşağını  öldürüb?  

-

 

Bu ağa istәyirmiş  tәlәbkarlar  әlinnәn qurtulub qaçsın, 

divardan atılıb düşüb mәnim arvadımın qırağına, o yazıx da 

uşağın salıb.  

-

 

Әzizim, sәn dә haxlısan. İndi mәn deyәn kimi edin, sәn 

dә öz haqqına çatasan.  

-

 

Hacı ağa, Allah sәnә ömür versin, hәr nә buyursan, ona 

әmәl edәrik.  

-

 

Elә indi ikiniz dә gedin sәnin hәyәtinә, bu kişi divar di-

bindә uzansın, sәn dә get divar üstünnәn atıl bunun qarnının 

üstünә, öldü, haqqıdır, ölmәdi dә Allah tәrәfinnәn qalıb, ya-

şamalıdır.  

Uşağı ölәn kişi bir az fikirrәşib, işin sonun başa düşәnnәn 

sonra dedi:  

-

 

Hacı  ağa, haradan mәlum mәn bunun üstünә düşәndә 

özüm dә ölmәyәm. Bir dә  mәn qorxax adamam, ucadan atıla 

bilmәrәm.  

---

 

  

٢٤١

-

 

 Olsun, özün atıla bilmәsәn, ayrı adam tut, bu işi gör-

sün.  

-

 

Bәlkә o adam atılıb yerә düşәndә ona bir şey oldu, ya 

da öldü, onda mәn başıma nә daş salım?  

-

 

Hökm budur, indi özün bilәrsәn, hәr cür edirsәn et.  

-

 

Hacı  ağa, mәnim uşağımın ölmәsi Allahın mәslәhәti 

idi, daha şikayәtim yoxdu, icazә verin mәn gedim.  

-

 

Sözüm yoxdu, amma beş tümәn yadınnan çıxmasın. 

Uşağı ölәn kişi pulu verә-verә gördülәr, eşşәyinin quyruğu 

çıxan kişi qaçmaxdadı. Qazı dedi:  

-

 

Tutun onu. 

Yazıx kişini tutdular. Qazı dedi:  

-

 

Hara qaçırsan?  

-

 

Vallah, hacı, mәnim eşşәyimin kökünnәn quyruğu yox 

idi.  

-

 

Sәfeh danışma, quyruxsuz eşşәh olmaz. 

-

 

Hacı ağa, mәn yazığam, icazә ver, gedim.  

-

 

Beş tümәni ver, xoş getdin. 

Bu kişidәn dә beş tümәni alıb tәlәbkarlar çıxıb gedәnnәn 

sonra qazı burclu kişiyә dedi:  

-

 

O pullardan iki tümәn yarım mәnim haqqımdı, qalanı 

sәnindi. Haqqını götür, get, amma yadında qalsın, heç vaxt bir 

qapını çalmamış içәri girmә.  

Burclu kişi “Baş üstә” deyib pulları götürdü. Xırda pulları 

olmadıxdan qәrar oldu borclu kişi aparıb eşikdә pulu xırdala-

yannan sonra gәtirib qazının haqqın versin. Borclu kişi çıxdı 

eşiyә. Yadına saldı  sәhәr bir qıran pulu yox idi, indi on yeddi 

tümәn yarım pulun yiyәsidir. Öz içindә yaman sevindi. Necә ki 

yoxsul adamın әlinә pul düşәndә bilmәz harada nәyә xәrclәsin, 

elә bu da o halda idi. Hәr zada tamahı düşürdü. Hәr nә almax 

istәyirdi, amma genә  dә ürәyinnәn gәlmirdi pulların xәrclәsin. 

---